Tragiczna sytuacja polskiej energetyki. Czy grożą nam poważne kłopoty?
Najwyższa Izba Kontroli apeluje o pilne działania mające na celu zmianę ustawy Prawo energetyczne. Organ ostrzega, że stan polskiej sieci energetycznej jest zatrważający.
Apel NIK odnosi się głównie do sposobu rozpatrywania przez Prezesa URE wniosków związanych z odmowami przyłączenia instalacji energetycznych do sieci. Obecne regulacje prawne nie pozwalają prezesowi URE na zlecenie niezależnych ekspertyz, które byłyby pomocne w rozstrzyganiu takich sporów. W konsekwencji, operatorzy systemów dystrybucyjnych opierają się na ekspertyzach, które są tworzone na ich własne zlecenie.
NIK sugeruje zmiany w ustawie Prawo Energetyczne
Najwyższa Izba Kontroli wyraża zaniepokojenie, sugerując zmianę przepisów ustawy Prawo energetyczne, aby umożliwić Prezesowi URE wybór niezależnych podmiotów do przygotowania ekspertyz w sprawach dotyczących odmów przyłączenia. Zdaniem NIK, istotne jest, aby ekspertyza nie była tworzona przez stronę zainteresowaną utrzymaniem swojej decyzji, jak podkreślono w raporcie dotyczącym rozwoju elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej.
Z opublikowanego raportu wynika, że w pierwszym półroczu 2022 roku aż 99,3% wniosków o przyłączenie odnawialnych źródeł energii (OZE) do sieci zakończyło się odmową. W porównaniu, w 2018 roku wskaźnik ten wynosił zaledwie 5,9%. Dla magazynów energii odsetek odmów wyniósł prawie 30% w 2022 roku.
Zły stan polskich sieci energetycznych
Stan polskiej sieci energetycznej określony został jako katastrofalny, co dodatkowo komplikuje przyłączanie nowych źródeł energii. Z raportu wynika, że niemal połowa linii elektroenergetycznych ma więcej niż 30 lat, a jakość przesyłanej energii spada. Zbyt mało przeprowadza się modernizacji, co jest niezbędne do poprawy sytuacji. W 2021 roku, 46% linii wysokiego napięcia (110 kV) było starszych niż 40 lat, a tylko 16% była młodsza niż 10 lat.
Jak wskazano w raporcie, coraz niższa jakość energii oraz kulejąca modernizacja sieci są poważnym problemem. Bez odpowiednich inwestycji trudno będzie osiągnąć niezawodność dostaw i uwolnić gospodarkę od węgla. Ponadto, niepełna transpozycja przepisów unijnych opóźnia rozwój sieci dystrybucyjnej przez brak jednolitego środowiska prawnego.
