Acer Aspire 5560G - co potrafi laptop z AMD Llano? [test cz. 2]

Nadeszła chwila prawdy. Jak platforma AMD Sabine (APU Llano) sprawuje się w praktyce? Co z wydajnością, temperaturami, zarządzaniem energią? Odpowiedzi na wszystkie rodzące się pytania znajdziecie w recenzji laptopa Acer Aspire 5560G. Zapraszam do lektury!

Nadeszła chwila prawdy. Jak platforma AMD Sabine (APU Llano) sprawuje się w praktyce? Co z wydajnością, temperaturami, zarządzaniem energią? Odpowiedzi na wszystkie rodzące się pytania znajdziecie w recenzji laptopa Acer Aspire 5560G. Zapraszam do lektury!

Wydajność - kluczowe podzespoły

Procesor i karta graficzna

Testowany Acer Aspire 5560G został wyposażony w APU AMD A6-3400M. Jest to jednostka wykonana w 32 nm procesie litograficznym, o standardowym, wynoszącym 35 W TDP. 64-bitowy procesor ma 4 rdzenie wykonawcze taktowane standardowo z częstotliwością 1,4 GHz. W razie potrzeby taktowanie może wzrosnąć do 2,3 GHz dzięki Turbo Core.

Każdy rdzeń ma do dyspozycji 1 MB pamięci podręcznej L2 (łącznie 4 MB). APU AMD A6-3400M obsługuje rozkazy SSE z 4A włącznie i sprzętowo wspiera wirtualizację (AMD-V). W monolitycznym układzie krzemowym zintegrowano również GPU AMD Radeon HD 6520G. Ma on 320 procesorów strumieniowych. Taktowanie rdzenia wynosi maksymalnie 400 MHz.

Korzysta on z pamięci RAM komputera. Układ obsługuje API DirectX 11 oraz technologie takie jak UVD 3.0 (sprzętowe przyspieszenie odtwarzania multimediów) i APP (GPGPU). W laptopie Acer Aspire 5560G może on współpracować w ramach asymetrycznego trybu Crossfire (AMD Dual Graphics) z dedykowanym Radeonem HD 6650M. Duet ten tworzy AMD Radeona 6720G2.

Ten również znalazł się na pokładzie. GPU ma 480 procesorów strumieniowych i 1 GB pamięci GDDR3, z którą komunikuje się za pomocą 128-bitowej magistrali. Taktowania rdzenia, jednostek cieniujących i pamięci wynoszą kolejno 600 MHz, 600 MHz i 900 MHz. Są to wartości zgodne z referencyjnymi. Chip również obsługuje API DirectX 11 i inne, użyteczne technologie AMD.

Dzięki technologii AMD Switchable Graphics możliwe jest przełączanie się między dedykowanym a zintegrowanym GPU w celu zaoszczędzenia energii i wydłużenia czasu pracy na akumulatorze.

Pamięć RAM i dysk

Dostarczony do redakcji Acer Aspire 5560G zaopatrzono w pojedynczą kość RAM o pojemności 4 GB. Pracowała ona w trybie single-channel z częstotliwością efektywną 1333 MHz i opóźnieniami CL9-9-9-24 1T. Możliwa jest rozbudowa pamięci operacyjnej do 8 GB za pomocą kolejnego 4 GB modułu.

W ramach pamięci masowej zainstalowany był dysk twardy marki Toshiba (MK7559GSXP) o pojemności 750 GB i prędkości obrotowej 5400 RPM. Miał on 8 MB pamięci buforowej.

Wydajność w liczbach

Indeks wydajności systemu Windows 7

Wynik podstawowy wynoszący 5,3 punktu w przypadku Acera Aspire 5560G zdaje się jak najbardziej na miejscu, mimo że jest raczej dziełem przypadku. Jak zwykle bowiem benchmark systemowy ocenił wydajność znajdującego się na pokładzie tandemu graficznego w przypadku interfejsu Aero niżej niż dla gier.

Pozostałe noty są w mojej ocenie dość adekwatne do reprezentowanej przez system wydajności w danej kategorii.

7-Zip 9.20 64-bit

Pierwszy praktyczny test i... pierwsze rozczarowanie. Acer Aspire 5560G z 4-rdzeniowym APU AMD A6-3400M co prawda z archiwami radzi sobie bardzo dobrze, ale... wyposażony w Intel Core i3-2310M (2 rdzenie, 2,1 GHz, HT, 3 MB L3C) Acer Aspire 5750G, którego kilka miesięcy temu dla Was testowałem, w tej konkurencji jest szybszy.

Trochę szkoda, bo kupując laptopa z quad-corem, liczyłbym na nieco więcej. Tymczasem najsłabszy Intel Core drugiej generacji jest w skrajnych przypadkach nawet blisko 1/4 szybszy. I to mimo mniejszej liczby rdzeni, pamięci podręcznej i niższego taktowania. Nie zmienia to faktu, że wydajność APU jest na przyzwoitym poziomie.

CineBench R10 i R11.5

Mając do dyspozycji 4-rdzenie, wielu może pokusić się o zaprzęgnięcie ich do renderingu. I tutaj znów Acer Aspire 5560G musi uznać wyższość brata wyposażonego w Intel Core i3-2310M. Niezależnie od wersji benchmarka i testu AMD A6-3400M dostaje bezlitosne baty od najsłabszego przedstawiciela jednostek Core.

W skrajnym przypadku (CB R10 1-CPU) Intel Core i3-2310M jest szybszy o przeszło 73% od wyżej taktowanego chipu AMD. Przy pracy na 4 wątkach różnica w obu benchmarkach wynosi około 15% na korzyść chipu Intela. Można więc powiedzieć, że nie jest źle, bo udało się osiągnąć poziom najsłabszych Intel Core i3 poprzedniej generacji. Od najnowszych procesorów Intela APU AMD A6-3400M dzieli jednak spory dystans.

W przypadku cieniowania OpenGL testy musiałem przeprowadzić na zintegrowanym GPU. Podobnie jak w przypadku HP Paviliona dv7-6140ew zawiodło przełączanie grafik i niezależnie od moich starań benchmarki uruchamiały się na wbudowanym w APU układzie.

Jego wydajność, jak można było się spodziewać, jest dość wysoka. Co prawda w starszej wersji aplikacji testującej wynik jest gorszy od uzyskiwanego przez Intele HD Graphics 3000, ale bardziej miarodajny CineBench R11.5 wykazuje kolosalną przewagę układu AMD. Jest on bowiem ~100% szybszy niż integry Intela montowane w najnowszych jednostkach Core. Szkoda jednak, że nie udało się zbadać osiągów Radeona HD 6650M.

Geekbench 2.1.12 oraz PC Mark Vantage i 7

Idący na pierwszy ogień Geekbench 2.1.12 bardzo nisko ocenił wydajność procesora i podsystemu pamięci. Laptop Acer Aspire 5560G zdobył zaledwie 2655 punktów. Dla porównania Acer Aspire 5750G z Intel Core i3-2310M uzyskał 4038 oczek, co jest wynikiem wyższym aż o 52%.

Znacznie lepiej testowany notebook ocenił PC Mark Vantage. Według tego benchmarka ogólna wydajność systemu zasługuje na 4305 punktów. To tylko o 280 mniej niż uzyskał jego starszy brat, Acer Aspire 5750G.  Jest to jednak aż 1237 mniej, niż zdobył recenzowany ostatnio Samsung RC520, który kosztuje dokładnie tyle samo...

PC Mark 7 dla laptopa Acer Aspire 5560G zakończył się uzyskaniem 1542 punktów. Oznacza to, że wydajność maszyny jest dość dobra, choć biorąc pod uwagę jej cenę, na pewno nie jest ona liderem. Wspomniany już Samsung RC520 okazał się lepszy, uzyskując ~15% wyższy rezultat.

3D Mark 2006, Vantage i 11

Spore nadzieje wielu może pokładać w możliwości wykorzystania obu GPU jednocześnie w ramach technologii Dual Graphics (asymetryczny Crossfire). Wyniki testów są następujące:

3D Mark 2006 (1280 x 768, ustawienia domyślne):

• AMD Radeon HD 6520G - 5214 punktów(http://3dmark.com/3dm06/16001168) (SM2.0 1869, SM3.0 2283, CPU 2144);
• AMD Radeon HD 6650M - 6502 punktów(http://3dmark.com/3dm06/16001136) (SM2.0 2570, SM3.0 2934, CPU 1983);
• AMD Radeon 6720G2 (CF) - 6764 punktów(http://3dmark.com/3dm06/16001111) (SM2.0 2655, SM3.0 3006, CPU 2166).

Jak widać, w najstarszym benchmarku korzyści z trybu Crossfire są znikome. Ogólna wydajność jest jednak na dobrym poziomie. Szczególnie dobrze prezentuje się zintegrowany GPU, który jest zauważalnie szybszy od intelowskiego HD Graphicsa 3000.

3D Mark Vantage (1280 x 1024, Performance, ustawienia domyślne):

• AMD Radeon HD 6520G - P 2935 (P GPU 2038, P CPU 5053);
• AMD Radeon HD 6650M - P 3965 (P GPU 3648, P CPU 5361);
• AMD Radeon 6720G2 (CF) - P 4872 (P GPU 4769, P CPU 5207).

W nowszej wersji programu testującego korzyści z AMD Dual Graphics są bardzo zauważalne - zysk wydajności wynosi kilkadziesiąt procent. Tutaj ponownie integra AMD okazuje się dużo lepsza od intelowskiej. Wynik wykręcony w trybie Crossfire jest zbliżony do uzyskanego przez Asusa N53SN z Intel Core i7 oraz Nvidia GeForce GT 550M.

3D Mark 11 (1280 x 720, Performance, ustawienia domyślne):

• AMD Radeon HD 6650M - P 1150(http://3dmark.com/3dm11/1751269) (Graphics 1063, Physics 2176, Combined 1057);
• AMD Radeon 6720G2 (CF) - P 1640(http://3dmark.com/3dm11/1740579) (Graphics 1671, Physics 2124, Combined 1108).

Uruchomienie najnowszego 3D Marka na zintegrowanej karcie okazało się niemożliwe mimo wymuszenia jej w panelu AMD Vision Control Center. Wyniki pokazują jednak, że przynajmniej w syntetykach Crossfire działa znakomicie. Wynikiem P 1640 Acer Aspire 5560G przewyższa nawet HP Paviliona dv7-6140ew z Intel Core i7-2630QM i AMD Radeonem HD 6770M.

CrystalDiskMark 3.0.1 i ATTO Disk Benchmark 2.46

Jeśli wierzyć wskazaniom benchmarków, zainstalowany w laptopie Acer Aspire 5560G dysk twardy marki Toshiba jest całkiem przyzwoity. W przypadku operacji na dużych blokach danych osiąga on transfery bliskie nośnikom o prędkości obrotowej 7200 RPM.

Blisko 90 MB/s w przypadku odczytu i zapisu sekwencyjnego powinno zadowolić nawet bardziej wymagających użytkowników. Sytuacja ta ulega jednak zmianie w przypadku niewielkich plików. Z nimi dysk radzi sobie nie najlepiej, co daje się odczuć podczas typowego użytkowania.

Na pocieszenie pozostaje mi wspomnieć o dość dobrych czasach dostępu do danych. Średnio 17,4 ms to wynik dobry jak na dysk 5400 RPM.

Wydajność w praktyce

Codzienne użytkowanie

Praca na laptopie Acer Aspire 5560G jest dość przyjemna. Aplikacje działają z zadowalającą prędkością, choć czas uruchamiania niektórych z nich (np. zimny start GIMPa) jest nieco zbyt długi. Wielozadaniowość, mimo obecności 4-rdzeniowego APU, nie jest jednak tak dobra, jak można oczekiwać. Uruchomienie nawet 2-3 wymagających aplikacji skutkuje spowolnieniem działania systemu.

Odnoszę wrażenie, że z multitaskingiem lepiej radzą sobie jednostki Intel Core i3-2310M, bo co do wyższości najsłabszych i5 nowej generacji nie mam żadnych wątpliwości. Do tego kuleje ergonomia i głośniki zmuszają do korzystania ze słuchawek. Pozytywnie mogę wypowiedzieć się o klawiaturze i gładziku, które okazały się naprawdę wygodne. Cieszyć może też praktyczne, matowe wykończenie.

Gry

Jak wiadomo, benchmarki sobie, a praktyka sobie. Nie wierząc (jak się okazuje słusznie) wskazaniom 3D Marków, postanowiłem włożyć nieco więcej wysiłku niż zwykle i przetestowałem każdą grę z wykorzystaniem GPU zintegrowanego, dedykowanego oraz tandemu. Pomiarów dokonywałem Frapsem, a wszystkie tytuły uruchamiałem w natywnej rozdzielczości ekranu. Wyniki są następujące:

• AMD Radeon HD 6520G: detale niskie - min. 15 FPS, średnio 23,744 FPS, maks. 31 FPS,
• AMD Radeon HD 6650M: detale średnie - min. 13 FPS, średnio 23,159 FPS, maks. 31 FPS,
• AMD Radeon 6720G2 (CF): detale średnie - min. 14 FPS, średnio 23,320 FPS, maks 31 FPS;

[*]Colin McRae: DiRT2

• AMD Radeon HD 6520G: detale średnie/wysokie - min. 17 FPS, średnio 29,394 FPS, maks. 38 FPS,
• AMD Radeon HD 6650M: detale ultra - min. 24 FPS, średnio 26,743 FPS, maks. 29 FPS,
• AMD Radeon 6720G2 (CF): detale ultra - min. 16 FPS, średnio 24,972 FPS, maks. 27 FPS;

[*]Mafia 2

• AMD Radeon HD 6520G: detale niskie, AF1x - min. 1 FPS, średnio 23,061 FPS, maks. 42 FPS,
• AMD Radeon HD 6650M: detale wysokie, AF16x, APEX off - min. 17 FPS, średnio 34,643 FPS, maks. 57 FPS,
• AMD Radeon 6720G2 (CF): detale wysokie, AF16x, APEX off - min. 21 FPS, średnio 33,527 FPS, maks. 54 FPS;

[*]Metro 2033

• AMD Radeon HD 6520G: detale niskie, DX9 - min. 11 FPS, średnio 25,520 FPS, maks. 46 FPS,
• AMD Radeon HD 6650M: detale wysokie, DX9 - min. 10 FPS, średnio 22,830 FPS, maks. 39 FPS,
• AMD Radeon 6720G2 (CF): detale wysokie, DX9 - min. 11 FPS, średnio 22,989 FPS, maks. 39 FPS;

[*]Risen

• AMD Radeon HD 6520G: detale średnie - min. 11 FPS, średnio 20,079 FPS, maks. 33 FPS,
• AMD Radeon HD 6650M: detale wysokie, AF16x - min. 11 FPS, średnio 23,087 FPS, maks. 30 FPS,
• AMD Radeon 6720G2 (CF): detale wysokie, AF16x - min. 11 FPS, średnio 22,683 FPS, maks. 43 FPS;

[*]World in Conflict

• AMD Radeon HD 6520G: detale średnie - min. 9 FPS, średnio 38,876 FPS, maks. 62 FPS,
• AMD Radeon HD 6650M: detale wysokie - min. 7 FPS, średnio 32,073 FPS, maks. 74 FPS,
• AMD Radeon 6720G2 (CF): detale wysokie - min. 7 FPS, średnio 30,872 FPS, maks. 70 FPS.

[/list]

Powyższe wyniki pozwalają na wysnucie kilku wniosków. Pierwszy z nich jest taki, że na razie asymetryczny Crossfire służy tylko do podbijania wyników w benchmarkach, bo w praktyce nie daje nic prócz większego poboru energii nawet w tytułach korzystających z wymaganych API DirectX 10/11.

Drugi, że wydajność zintegrowanych GPU w najnowszych APU AMD jest na tyle dobra, że w zasadzie dla niedzielnego gracza jest ona wystarczająca. W zasadzie wszystkie nowsze gry działają zadowalająco, a testowana integra nie jest jeszcze najszybsza w ofercie AMD.

W trakcie testów gier okazało się, że klawiatura ma słaby bufor i wiele kombinacji trzech przycisków nie działa. Blokady obejmują głównie kombinacje dwóch strzałek z pozostałymi klawiszami. Przykładowo biegnąc bohaterem w kierunku północno-zachodnim (strzałka w górę i w lewo) nie mogłem skoczyć (spacja).

AMD Turbo Core vs Intel Turbo Boost

Znajdujące się w Acerze Aspire 5560G APU A6-3400M ma zaimplementowaną technologię Turbo Core. Jest to odpowiedź AMD na intelowskiego Turbo Boosta znanego od czasów premiery pierwszych jednostek Core iX (2008). Nawet w porównaniu z 1. generacją technologii niebieskiego giganta Turbo Core wypada dość słabo.

Zdecydowanie brakuje elastyczności. Uruchamiając SuperPI na moim starym Intel Core i7-720QM, prawie z miejsca mam taktowanie 2,8 GHz na jednym rdzeniu, a pozostałe niemal leżą odłogiem. Na AMD A6-3400M taktowanie wszystkich rdzeni wzrasta i nieustannie waha się od ok. 1,6 GHz do 2,3 GHz. Skutkuje to zwiększonym poborem energii, większą emisją ciepła i hałasu.

Hałas oraz ciepło

Pod względem temperatur roboczych oraz kultury pracy Acer Aspire 5560G wypada bardzo dobrze. Podczas pracy z dokumentami, oglądania filmów czy surfowania po Sieci laptop jest cichy, a pulpit co najwyżej letni. Maksymalnie obciążając laptopa, również nie można mieć powodów do narzekania. Generowany hałas jest mniejszy niż w większości konkurencyjnych notebooków.

Wierzchnia część jednostki zasadniczej robi się delikatnie ciepła (i tak do temperatury ciała sporo brakuje). Spodnia nagrzewa się głównie w okolicach kratek wentylacyjnych (ścianka lewa). Ciepłota ta jednak nie przekracza 40 stopni, dzięki czemu praca z Acerem Aspire 5560G na kolanach jest jak najbardziej możliwa. I tak powinno być!

Przebiegi na akumulatorze

[block position="inside"]1644[/block]

Biorąc pod uwagę dość niewielką pojemność zastosowanego akumulatora, z przebiegów Acera Aspire 5560G można być zadowolonym. Można bowiem liczyć na około 6 godzin pracy z pakietem biurowym (oszczędzając maksymalnie energię). Intensywne przeglądanie stron internetowych (via WiFi) możliwe jest przez 3,5 godziny.

Niewiele krócej można oglądać filmy HD (3 godziny). Klasyczny test obciążeniowy wyczerpuje zaś zgromadzone w ogniwach zasoby energii już po 79 minutach. Jak na sprzęt z 4-rdzeniowcem jest zatem w porządku. Gorzej, jeśli porównać przebiegi do Acera Aspire 5750G. Wydajność podobna, czas działania znacznie dłuższy...

Podsumowanie

Biorąc do testów laptop z APU Llano, chciałem się przekonać, jakie postępy AMD poczyniło w ciągu ostatnich lat. Jak się okazuje, są one duże. Nowe układy naprawdę nieźle zarządzają energią, nie grzeją się zbytnio i mają w końcu Turbo Core. Ich prawdziwym atutem są mocne, zintegrowane grafiki, które nadają się nie tylko do wyświetlania pulpitu, lecz także do nowszych gier.

Żałuję jednak, że wydajność rdzeni jest nadal koszmarnie niska i, zdawałoby się, niezły 4-rdzeniowiec nie jest w stanie nawiązać równorzędnej rywalizacji z najsłabszym członkiem rodziny Intel Core drugiej generacji. Jest to wada o tyle istotna, że daje się we znaki każdego dnia, wpływając na komfort pracy. Zwłaszcza w jednowątkowych aplikacjach odczuwa się słabość APU Llano.

Niemniej jednak trzeba przyznać, że Acer Aspire 5560G oparty na platformie AMD Sabine to konstrukcja całkiem udana. Przemawiają za nią wysoka kultura pracy, bardzo dobre temperatury robocze i naprawdę przyzwoita wydajność w grach. Co prawda na razie Crossfire nie przynosi realnych korzyści, jednak wraz z kolejnymi aktualizacjami sterowników ta sytuacja może się zmienić.

Owszem, można narzekać na niezbyt porywający design, drobne uchybienia w jakości wykonania, brak szybkich portów czy słabe głośniki, ale w tym segmencie cenowym jest to niemal norma. Za to praktyczność matowego wykończenia zdaje się wprost nieoceniona.

Jeśli zatem szukacie stosunkowo niedrogiego laptopa ze sporym potencjałem gamingowym, warto dać szansę Acerowi Aspire 5560G i przekonać się do platformy AMD. Może nie jest ona idealna, ale nie jest też zła.

[plus]niemal w całości matowe, odporne na zarysowania i zabrudzenia wykończenie

[plus]niezła kamerka internetowa Crystal Eye

[plus]dobra wydajność w grach

[plus]wysoka kultura pracy (również pod obciążeniem)

[plus]bardzo dobre temperatury robocze (również pod obciążeniem)

[plus]dobrze przebiegi na akumulatorze

[minus]słabe zawiasy i bufor klawiatury

[minus]kiepskie głośniki

[minus]nie najlepsza wydajność w aplikacjach i ogólna systemu

[minus]AMD Switchable Graphics [minus] problemy z przełączaniem grafik w aplikacjach innych niż gry