Co to jest steampunk? - rzecz o świecie napędzanym parą

Steampunk w literaturze, filmie i grach

Za źródła, z których korzystają twórcy steampunkowych powieści, filmów i gadżetów, należy uznać twórczość pisarzy z przełomu wieków XIX i XX – Juliusza Verne’a, czy Herberta George’a Wellsa. Początku właściwego nurtu steampunk w literaturze można doszukiwać się w latach 70., ale dopiero powieść Williama Gibsona i Bruce’a Sterlinga „Maszyna różnicowa” z 1990 roku zwróciła na niego większą uwagę.

Tytułowa „maszyna różnicowa”, czyli Difference Engine, to wymyślony przez brytyjskiego matematyka Charlesa Babbage’a komputer napędzany parą. Babbage to postać historyczna, w rzeczywistości porzucił swój projekt z braku środków (książka prezentuje alternatywną wizję). Gdyby go zrealizował, powstałby ważący 15 ton potwór złożony z 25 tys. części – pierwszy na świecie komputer. Projekt Babbage'a został jednak zrealizowany – muzeum techniki w Londynie zbudowało w latach 1989–1991 maszynę różnicową według planów uczonego, która okazała się zdolna dokonywać obliczeń do 31 cyfr.

Rozwojowi literatury świadomie czerpiącej ze spuścizny XIX wieku towarzyszą powstające regularnie filmy przepełnione perfekcyjnie wykonanymi i dopracowanymi gadżetami, dla wykonania których oparciem są: mechanika, para, metal, szkło, drewno i skóra. Z najbardziej znanych warto wymienić „Miasto zaginionych dzieci” Jeuneta i Caro z 1995, „Frankensteina” Kennetha Brannagha z 1994, "Bardzo dziki Zachód" Willa Smitha (nawiązujący do starego serialu o tym samym tytule), zaś z nowszych - "Vidocq" z 2001, „Ligę niezwykłych dżentelmenów” (oparty na komiksie), „Sherlocka Holmesa” z 2009 roku, jak również klimatycznego „Wilkołaka” z tego roku, z Benicio Del Toro i Anthonym Hopkinsem. Trudno też zapomnieć o licznych filmach anime utrzymanych w tym stylu, z "Metropolis" i "Steamboyem" na czele.

Poniżej kilka steampunkowych maszynerii znanych z filmów:

Parowy wózek inwalidzki, na którym jeździł Kenneth Branagh jako Dr Loveless ("Bardzo Dziki Zachód")

Parowy monocykl ("Steamboy")

Maszyneria szalonego naukowca Kranka ("Miasto zaginionych dzieci")

Latająca lokomotywa parowa ("Powrót do przyszłości III")

Steampunkowa maszynowa kusza ("Van Helsing")

Nie inaczej jest w przypadku gier. Jeśli chcecie poczuć klimat steampunku, sięgnijcie po takie pozycje, jak przygodówki z serii "Myst", trzy części skradanki "Thief", obie części "Bioshock" lub znane i lubiane przygodówki z piękną panią Kate Walker w roli głównej - "Syberia" i "Syberia II". Oczywiście gier, które można podciągnąć pod gatunek steampunku, jest znacznie więcej.

Kontynuuj czytanie na kolejnych stronach: