Nastoletni naukowcy, którzy zmienili świat

Popularny ćwierć wieku temu serial „Doogie Howser, lekarz medycyny” opowiadał o genialnym dzieciaku, który w wieku 10 lat miał już za sobą nie tylko szkołę średnią, ale i Uniwersytet Princeton, a w wieku 14 lat został lekarzem. Historia z serialu wydaje się niesamowita, ale nastoletni geniusze istnieją naprawdę!

17-letnia licealistka z Piotrkowa Trybunalskiego ma przed sobą wspaniałą karierę naukową. Jej badania z dziedziny nanotechnologii zaowocowały opracowaniem metody, pozwalającej na dostarczanie leków bezpośrednio do komórek nowotworowych, co pozwala zminimalizować efekty uboczne terapii.

Istotnym atutem opracowanej przez polską nastolatkę metody jest również fakt, że lek uwalnia się dokładnie wtedy, gdy jest potrzebny. Nanowłókna z lekiem są umieszczane wokół miejsca, z którego usunięto nowotwór. Gdy po wycięciu guza komórki rakowe ponownie zaczynają się mnożyć, następuje zmiana pH, co powoduje uwalnianie się leku.

13-latek wpadł na świetny pomysł po prostu obserwując naturę. Aiden zastanawiał się, jak zwiększyć skuteczność paneli słonecznych. Podpowiedzią okazały się rośliny – Aiden zaobserwował prawidłowości w układzie liści i łodyg i postanowił zastosować je w przypadku energii słonecznej, stosując „liściaste” zamiast płaskiego ułożenia paneli.

Efektywność takiego rozwiązania okazała się o 25-50 proc. większa od tradycyjnego ułożenia paneli słonecznych.

Przełom w diagnostyce raka trzustki nastąpił dzięki 15-latkowi. Tyle lat miał Jack Andraka, gdy w czasie wakacji w 2011 roku zainteresował się diagnozowaniem nowotworów. Potrzebne informacje znalazł w Internecie, przeszukując m.in. Wikipedię.

W rezultacie opracował test, pozwalający w krótkim czasie i minimalnym kosztem zdiagnozować raka trzustki z niemal bardzo wysoką wiarygodnością. Za swoje osiągnięcie Jack odebrał nagrodę w konkursie Intel International Science and Engineering Fair i na pewien czas stał się naukowym celebrytą, z którym spotkał się m.in. Barack Obama.

Na początku poprzedniego roku w mediach pojawiły się sensacyjne doniesienia o 15 – latku, który miał „obalić teorie Einsteina i Newtona”. Nie miało to wiele wspólnego z faktami, jednak osiągnięcia Neila Ibaty zasługują na wspomnienie.

Co prawda 15-latek – wbrew twierdzeniom dziennikarzy – niczego nie obalił, ale podczas stażu w obserwatorium astronomicznym w Strasburgu, gdzie pracował jego ojciec, napisał program analizujący zebrane dane. Doprowadził dzięki temu do odkrycia, że galaktyki karłowate w pobliżu spiralnej galaktyki Andromedy poruszają się wokół osi jej spirali, tworząc powoli obracający się dysk, co następnie opisał w artykule, opublikowanym w czasopiśmie „Nature”.

18-latka wzięła przed rokiem udział w konkursie Intel International Science and Engineering Fair w Phoenix, który wygrała dzięki niezwykłemu wynalazkowi. Eesha opracowała bowiem metodę superszybkiego ładowania akumulatorów, dzięki której baterię smartfona można naładować w ciągu zaledwie pół minuty. Rozwiązanie, testowane z diodami LED, ma być sukcesywnie udoskonalane.

16-latka z Egiptu, Azza Abdel Hamid znalazła ciekawy sposób na zagospodarowanie hałd plastikowych śmieci, przede wszystkim opakowań i butelek. Jej odkrycie to tani katalizator, pomagający przetworzyć plastik na ropę naftową. Za swoje odkrycie nastolatka otrzymała nagrodę European Fusion Development Agreement. Z obliczeń wynika, że ze śmieci, marnowanych ciągu roku w Egipcie, będzie można otrzymać paliwo o wartości 78 mln dolarów.

Cztery Nigeryjki w wieku 14 i 15 lat wpadły przed rokiem na pomysł, jak zapewnić dostawy energii na terenach bez żadnej infrastruktury. Rozwiązaniem problemu okazał się generator prądu, zasilany… moczem.

Pomysł polega na zastosowaniu elektrolizy do uzyskania z moczu m.in. azotu i wodoru. Wodór jest następnie wykorzystywany w generatorze prądu, który na jednym litrze moczu może pracować i dostarczać prąd przez sześć godzin.

16-latka z Turcji jest autorką technologii, pozwalającej zmienić odpady organiczne, a w szczególności skórki z bananów, w bioplastik, tworzony m.in. ze skrobii i celulozy. Rozwiązanie to pozwala zarówno zmniejszyć liczbę odpadków, przekształcając pozostałości po owocach, jak i zmniejszyć zapotrzebowanie świata na tworzywa sztuczne.

Na skutek działalności człowieka spore obszary oceanów przypominają wielki, pływający śmietnik. Z problemem tym zmierzył się 19-latek z Danii, Boyan Slat. Boylan opracował nową metodę oczyszczania wody, polegającą na zastosowaniu pływających ograniczników, które czasowo zamykają jakiś akwen tak, by śmieci zatrzymywały się na pływających sitach dzięki ruchom wody.

19-latek z Polski jest twórcą lusterek, które zwiększają bezpieczeństwo motocyklistów. Jego pomysł polega na zastosowaniu czujnika, który po zamontowaniu na owiewce motocykla sprawdza pozycję motocyklisty. Gdy ten – podczas jazdy z większą prędkością – zaczyna się pochylać, kąt ustawienia lusterek zmienia się automatycznie tak, aby zapewnić optymalną widoczność.

15-latka zdobyła przed rokiem główną nagrodę w konkursie Google Science Fair, prezentując coś na pozór banalnego: latarkę. Wyjątkowość jej wynalazku polega na tym, że latarka nie potrzebuje akumulatora – jest zasilana ciepłem dłoni użytkownika, a koszt jej zbudowania wynosi zaledwie 26 dolarów!

Wynalazek tej 13-latki stanowi odpowiedź na jedno z odwiecznych zmartwień ludzkości, czyli uporczywą czkawkę. Mallory stworzyła mieszankę octu jabłkowego i cukru, aplikowaną w formie lizaka nazwanego Hiccupops. Podrażnienie w ten sposób zakończeń nerwowe w ustach sprawia, że do przepony dociera sygnał, zatrzymujący jej skurcze, dzięki czemu czkawka ustaje.

Param został kilka lat temu (miał wówczas 17 lat) zaliczony przez Forbesa do grupy najbardziej obiecujących ludzi poniżej trzydziestki na planecie. Jego wynalazek o nazwie Algae Mobile daje nadzieję na pozbycie się jednego z największych problemów dużych miast, czyli zanieczyszczeń, generowanych przez samochody. Urządzenie umieszczane w rurze wydechowej samochodu ogranicza emisję dwutlenku węgla.

Artykuł powstał we współpracy z Fundacją ADAMED - organizatorem programu naukowo - edukacyjnego ADAMED SmartUP, który pozwoli Ci odkryć fascynujący świat nauk przyrodniczych i ścisłych.