Skąd się wzięło jajko?

Nie, nie będę się tu zajmować kwestiami filozoficznymi w stylu "co było pierwsze — jajko czy kura?" Temat będzie znacznie bardziej prozaiczny: sprawdzimy, skąd wzięło się to konkretne jajko, które zamierzamy kupić w sklepie i spożyć w postaci na przykład jajecznicy.

Każde kupowane w sklepie jajko ma na sobie nadrukowany rząd liter i cyferek. Co one oznaczają?

Zgodnie z wymogiem Unii Europejskiej, każde przemysłowo produkowane jajo kurze musi mieć oznaczenie, dzięki któremu klient dowiedzieć się może:

• w jaki sposób hodowana jest kura, która je zniosła;
• z jakiego kraju i którego dokładnie jego regionu pochodzi jajo;
• kto jest producentem (hodowcą kury, która je zniosła).

Co oznaczają poszczególne elementy kodu?

Jajko oznakowane jest na przykład w ten sposób:

Co to oznacza?

1 - oznaczenie sposobu chowu kur — ekologiczny, wolnowybiegowy, ściółkowy lub klatkowy;
2 - oznaczenie kraju — kraj pochodzenia jajka
3 - kod województwa
4 - kod powiatu
5 - oznaczenie zakresu działalności producenta
6 - kod fermy w danym powiecie

Najistotniejsza jest pierwsza cyfra — ta, która oznacza sposób chowu kur.

Jak hodowane są kury na fermach?

Patrząc, jaką cyfrę postawiono na samym przodzie oznaczenia — dowiadujemy się, w jakich warunkach żyje kura, która to jajko zniosła. Może to być:

• cyfra 0 — chów ekologiczny - kura ma stały dostęp do wolego wybiegu na świeżym powietrzu, może zaspokajać swoje naturalne potrzeby, żywiona jest paszą ekologiczną.

• cyfra 1 — chów wolnowybiegowy - kura ma stały dostęp do wolego wybiegu na świeżym powietrzu i może zaspokajać swoje naturalne potrzeby, ale karmiona jest już nie tylko naturalną paszą, lecz również mieszankami hodowlanymi.

• cyfra 2 — chów ściółkowy - kura nie ma w tym przypadku dostępu do wybiegu na wolnym powietrzu, może jednak w miarę swobodnie poruszać się po kurniku; podłoga pomieszczenia jest pokryta ściółką, a ptaki mają do dyspozycji grzędy i gniazda do znoszenia jaj; z reguły żywiona jest paszami wyłącznie przemysłowymi.

• cyfra 3 — chów klatkowy - kura całe swoje życie spędza w maleńkiej klateczce, często nawet bez możliwości obrócenia się; korzysta wyłącznie ze światła sztucznego, karmiona jest paszami przemysłowymi; nie ma możliwości zaspokajania praktycznie żadnych swoich potrzeb, w klatce nie ma miejsca nawet na rozprostowanie skrzydeł; zwykle ptaki są okaleczane (np. obcięty dziób, przypalone gruczoły) - tak, aby zmniejszyć ryzyko wzajemnego dziobania się i zwiększyć liczbę znoszonych jaj.

Dlaczego ta informacja jest ważna?

Cóż, dla większości osób z normalnie rozwiniętymi emocjami, sama informacja — a jeszcze lepiej zobaczenie np. na filmie — jak wygląda chów klatkowy, wystarcza do tego, żeby nie mieć ochoty na takie jajo.

Istotne są jednak jeszcze inne czynniki mogące wpływać na nasz wybór:

• stan zdrowia kur - im lepsze warunki życia ma kura, tym znoszone przez nią jaja są również dla nas zdrowsze i zawierają więcej przydatnych nam składników odżywczych. Po prostu są lepszej jakości.

• skorupki jaj - w chowie klatkowym kury cierpią na niedobór wapnia. Co bowiem z tego, że dostają je w pożywieniu, skoro z braku światła słonecznego, a więc i witaminy D, wapń nie jest praktycznie przyswajany? Skorupki jaj oznaczonych cyfrą "3" są cienkie, słabe, niechętnie odchodzą po ugotowaniu, często pękają podczas gotowania albo wręcz już w transporcie.
• smak - jeśli pamiętacie jeszcze jaja od tych kur biegających po podwórzu, to wiecie doskonale, że różnica jest olbrzymia…

Oczywiście, w naszych sklepach nadal można spotkać głównie jaja oznaczone trójką — bo są po prostu najtańsze. Ale nie najzdrowsze i najsmaczniejsze — jeśli więc zwracamy uwagę na to, co zjadamy, warto pytać o inne klasy jaj. Nawet, jeśli ich nie będzie, to powtarzające się pytania od klientów zwrócą uwagę sklepu na zapotrzebowanie w tym zakresie.