Karty graficzne w laptopie - (krótki) przegląd układów mobilnych [A.D. 2012]

Ten artykuł ma 2 strony:
Karty w laptopach do 2000 zł i do 3000 zł
Karty graficzne w laptopie do ~2000 zł
Mając do wydania kwotę 2000 zł trzeba być świadomym, że szału nie będzie. Najtańsze laptopy często mają zintegrowane karty graficzne. W modelach z procesorami Intel, opartymi na mikroarchitekturze Sandy Bridge, są to GPU HD Graphics 3000. Jak wiadomo mają one 12 jednostek wykonawczych, taktowanie w najlepszym przypadku wynoszące 1,1 GHz i wspierają API DirectX 10.
Oczywiście w praktyce żadna gra naprawdę robiąca użytek z DX10 nie będzie działać płynnie, ale mniej wymagające tytuły, jak DiRT 2 czy The Sims 3 działają w rozdzielczości 1366 x 768 pikseli, nawet na ustawieniach wyższych niż minimalne. A właśnie panele HD są najczęściej montowane w notebookach z tego (i nie tylko) przedziału cenowego. Nie brakuje też maszyn z dedykowanymi GPU na pokładzie.
W najtańszych laptopach z CPU Intela są to najczęściej low-endowe karty graficze z logo AMD lub Nvidia. Do najpopularniejszych należą chipy Radeon HD 6470M i HD 7470M, HD 6490M oraz GeForce 410M, GT 420M, GT 520M i 610M. Zdecydowanie najwydajniejsza z nich to GeForce GT 420M z 96 rdzeniami CUDA i pamięcią GDDR3. Jest ona montowana np. w Acerze Aspire 5742ZG, którego obecnie trudno dostać.
Zobacz również: Studio PlayStation 5 highlight: PrzeGryw – premiera konsoli PS5
Oprócz wsparcia dla DirectX11 (architektura Fermi) oferuje ona osiągi wystarczające do uruchomienia większości co nowszych gier, choć przy najbardziej wymagających (np. Metro 2033) niezbędna jest redukcja ustawień graficznych i/lub rozdzielczości, niekiedy do minimum. Zdecydowanie łatwiej kupić laptop z GeForce GT 520M lub 610M. Są to praktycznie identyczne GPU.
Różnice między nimi sprowadzają się do nazwy i taktowań — 610M ma zazwyczaj wyższe zegary, a co za tym idzie nieco lepsze osiągi. W obu przypadkach są to 40-nm chipy Fermi z 48 rdzeniami CUDA, komunikujące się z VRAM (typu DDR3) za pomocą 64-bitowych magistral. Nie ma zatem co sugerować się ilością pamięci, bowiem i tak wąskim gardłem będzie szyna, drastycznie ograniczająca przepustowość.
Ich osiągi są wystarczające do uruchomienia sporej liczby tytułów (np. DiRT2, NFS: Shift, CoD: MW) w rozdzielczości HD z ustawieniami średnimi. Niektóre tytuły, jak np. Battlefield 3 czy Wiedźmin 2 nie będą jednak działać w pełni płynnie nawet na najniższych ustawieniach, mimo redukcji rozdzielczości. Trzeba po prostu pogodzić się z tym, że nie są to propozycje adresowane do zapalonych graczy.
Podobną wydajnością (+/- 10%) cechują się Radeony HD 6470M, HD 6490M i HD 7470M. Wszystkie te karty mają praktycznie identyczne, 40-nm GPU ze 160 jednostkami cieniującymi. Podobnie jak w budżetowych GeForce’ach, komunikacja z pamięcią odbywa się za pomocą 64-bitowej szyny. Spotykane są jednak wersje zarówno z pamięciami DDR3 jak i GDDR5, które są nieco szybsze.
Ze względu na wysokie taktowania (750–800 MHz), najlepszym wyborem są Radeony HD 6490M i HD 7470M z pamięciami GDDR5, które w praktyce radzą sobie z grami minimalnie lepiej niż GeForce'y GT 520M/610M. Niekiedy można nawet niezbyt stare tytuły uruchomić z wyższymi ustawieniami (np. DiRT 2). Przy odrobinie szczęścia można jednak wyrwać laptop z GeForce GT 525M i GT 540M/GT 630M.
Dwie ostatnie karty w zasadzie różnią się tylko nazwą, GT 525 natomiast nieco niższymi zegarami (600 vs 672 MHz). Są to jednak wszystko układy Fermi z 96 rdzeniami CUDA (tyle tylko, że niektóre GT 630 mają 28-nm chipy GF117). Gwarantują one płynne działanie większości nowszych tytułów, także przy średnich, niekiedy nawet wysokich ustawieniach graficznych. Oczywiście mówimy o rozdzielczości nie większej niż 1366 x 768 pikseli.
Na sporo mogą liczyć osoby, które zdecydują się na platformę AMD. Zintegrowane w APU serii A układy graficzne mają osiągi porównywalne ze słabszymi kartami dedykowanymi. Dodatkowo w wielu modelach IGP mogą współpracować z dGPU w ramach asymetrycznego trybu Crossfire, podnosząc wydajność w grach wykorzystujących API DirectX10 i 11 (Llano, wraz z Trinity dojdzie DX9).
Jaki dysk SSD? Warto kupić? Co trzeba wiedzieć?
W przedziale do 2000 zł można bez problemu znaleźć laptopy z APU AMD A6 ze zintegrowanym Radeonem HD 6520G, który ma 320 procesorów strumieniowych, wspiera API DirectX11 i zapewnia osiągi zbliżone do kart GeForce GT 520M/610M i Radeona HD 6470M. Znacznie lepszym wyborem będzie jednak konstrukcja z APU i Radeonem HD 6650M/HD 7670M, który może stawać w szranki z GeForce GT 540M.
W ciągu najbliższych miesięcy do sprzedaży trafią laptopy z procesorami Intel Core 3. generacji oraz APU AMD Trinity. Zintegrowane w nich układy graficzne. tj. HD Graphics 4000 i Radeony 7500G bez większych problemów deklasują low-endowe GPU, a przy tym zadowalają się mniejszymi ilościami energii. Zatem gdy tylko konstrukcje z nimi trafią na rynek, budżetowe dGPU powinny przestać mieć rację bytu.
Przykładowe laptopy
- AMD Radeon HD 6470M/6490M/7470M: Asus X54HR, HP Pavilion g6–1240sw;
- AMD Radeon HD 6650M/7670M: Asus X53Z, Asus K53TA, Asus X53TK, Acer Aspire 7750ZG, Asus X73TK;
- Nvidia GeForce GT 520M/610M: Acer Aspire 5742ZG, Acer TravelMate 5360G, Acer TravelMate 5760ZG, Asus A53SC, Packard Bell EasyNote TS11, Acer 7739G;
- Nvidia GeForce GT525M/GT 540M/GT 630M: MSI CX640DX, Dell Inspiron Q15R, Fujitsu LifeBook AH531.
Karty graficzne w laptopie do ~3000 zł
Mając dodatkowe kilka stówek, można kupić laptop ze zdecydowanie mocniejszym GPU. Mowa tu o nadającym się do grania w bardziej wymagające tytuły GPU GeForce GT 555M/GT 635M. Jest to 40-nm chip oparty na mikroarchitekturze Fermi. Mamy zatem wsparcie dla API DirectX11 oraz technologii takich jak CUDA, Optimus czy PhysX. Niestety, trzeba bardzo uważać, bowiem wspomniana karta graficzna występuje w wielu wersjach.
Różnią się one zarówno taktowaniem, jak również szerokością magistrali pamięci, typem pamięci, a nawet liczbą rdzeni CUDA. Spotykane są m.in. takie oto wersje GeForce GT 555M:
- 144 procesory strumieniowe (GF116), pamięć GDDR5 (128-bit);
- 144 procesory strumieniowe (GF116), pamięć DDR3 (192-bit);
- 144 procesory strumieniowe (GF116), pamięć DDR3 (128-bit);
- 96 procesorów strumieniowych (GF108), pamięć GDDR5 (128-bit).
Na wariant ze 144 SPU i GDDR5 w przedziale do 3000 zł raczej nie ma co liczyć, ale bez problemu można znaleźć laptopy z dwoma ostatnimi kombinacjami, które w rozdzielczości 1366 x 768 zapewniają naprawdę przyzwoite framerate'y. Sporo nowszych gier (np. Deus Ex: HR, F1 2011 czy DiRT3) działa przy ustawieniach wysokich, w wielu nie trzeba schodzić poniżej średnich.
Bardzo dobrą opcją są również laptopy z AMD Radeonem HD 6770M. Jest on montowany w laptopach HP Pavilion dv6 i dv7, ma 480 procesorów strumieniowych i 1–2 GB pamięci typu GDDR5 (128-bit). Wspiera API DirectX11 i zapewnia wydajność na tyle wysoką, by tytuły takie jak Mafia 2, Skyrim, DiRT3 czy Risen działały płynnie z wysokimi ustawieniami w rozdzielczości HD.
W tym przedziale cenowym pojawiają się sukcesywnie notebooki z GPU AMD Radeon HD 7550M. Osiągi tej karty są dość przeciętne mimo sporej liczby SPU (400) ze względu na obciętą, 64-bitową magistralę pamięci (DDR3 lub GDDR5). Dlatego też w tym segmencie jest to układ graficzny o kiepskim stosunku wydajności do ceny, który nie spełni oczekiwań bardziej wymagających użytkowników.
Zdecydowanie lepiej spisują się Radeony HD 7610M, montowane w maszynach, których ceny zaczynają się od ok. 2000 zł, które różnią się od serii HD 7500 w zasadzie tylko szerokością szyny pamięci (128-bit). Potwierdza to zatem teorię, że jeśli Radeon w laptopie za 3000 zł, to minimum serii HD 7600.
Nie zmienia to jednak faktu, że karty Radeon HD 7550M jak i HD 7610M są znacznie wolniejsze chociażby od GeForce'ów GT 540M/GT 630M, spotykanych w laptopach z przedziału do ~2000 zł (patrz poprzednia sekcja). Jeśli zatem komuś zależy na jak najlepszych osiągach w grach, powinien wybrać laptop z innym GPU.
Przykładowe laptopy
- AMD Radeon HD 7550M: Toshiba Satellite L855;
- AMD Radeon HD 7610M: Asus X53SK, HP ProBook 4540s, Toshiba Satellite L855, Toshiba Satellite C855, Toshiba Satellite C875;
- AMD Radeon HD 6770M/7690M XT: HP Pavilion dv6–6xxx, HP dv7–6xxx;
- Nvidia GeForce GT 555M/GT 635M: Lenovo IdeaPad Y570, MSI GE620DX.

Polecane przez autora:
- Sprzęt dla graczy – sposób na wyciąganie kasy od naiwnych czy narzędzia dla zawodowców?
- Co dwie pary oczu, to nie jedna. Jak sprawdzić co dzieje się w domu pod naszą nieobecność?
- Android czy Windows? Tablet z jakim systemem powinien wybrać student?
Ten artykuł nie ma jeszcze komentarzy
Pokaż wszystkie komentarze