HDR: co to jest, co daje ten efekt i gdzie go znajdziemy?

HDR to jeden z najczęściej występujących skrótów w świecie technologii. Widzimy, jak producenci stosują go w telewizorach, konsolach do gier, a także smartfonach, tabletach czy monitorach i laptopach. Technologia ta pomaga uzyskać obraz o niespotykanej dotąd jakości, ale czym tak naprawdę ona jest?

Technologia HDR (skrót od High Dynamic Range - szeroki zakres dynamiki) upowszechniła się dzięki telewizorom z rozdzielczością 4K Ultra HD i to na nich się tutaj skupimy. Tylko takie odbiorniki mogą jednocześnie wprowadzić efekt HDR. Aby mogły go Tobie pokazać, potrzebujesz też zawartości, czyli filmu, serialu albo gry, która jest w HDR stworzona.

Nie każdy telewizor z 4K ma HDR, choć zdecydowana większość sprzedawanych od 2020 roku już na pewno tak.

HDR ma swoje zastosowanie głównie w filmach i serialach, a w drugiej kolejności - grach wideo. Co jednak on daje? Myślę, że najłatwiej zaobserwować to na przykładzie loga słynnej wytwórni filmowej 20th Century Fox. Po prostu sami zobaczcie.

Zobaczyć obraz w HDR to jakby widzieć filmy i seriale zupełnie na nowo, po raz pierwszy w życiu. Różnica jest taka ogromna. Przed wprowadzeniem HDR-u w filmach i serialach w 2015, obraz, który widzieliśmy, był wyblakły, kontrast mizerny, kolory pozbawione życia, czerń nie była tak naprawdę czarna, a jasne elementy wcale się nie wyróżniały.

Wszystkie te problemy rozwiązuje HDR, a dzięki temu obraz może odsłonić znacznie większą liczbę wcześniej niewidzianych szczegółów.

HDR nie jest jednak sztucznym wytworem i marketingową sztuczką – obraz stworzony w tym standardzie tak naprawdę jest bardziej naturalny i odpowiada temu, co widzi ludzkie oko. Jeśli raz zobaczycie obraz w HDR, już na zawsze będziecie kręcić nosem na obraz, który tego efektu nie ma.

• lepsza jasność i poziomy czerni oraz kontrast (telewizory z HDR potrafią być [b]3-7 razy jaśniejsze[/b] niż te bez tego efektu)

• znacznie większa ilość kolorów na ekranie

• każdy osobny element na ekranie może być bardziej wyszczególniony - niezależnie od tego jak jest ciemno bądź jasno

W praktyce zastosowanie HDR oznacza, że nie tylko ujrzymy czarniejszą czerń i jaśniejszą biel i inne jasne elementy oświetlenia. Dzięki HDR będziemy mogli w absolutnej ciemności na ekranie zobaczyć wcześniej niewidoczne szczegóły - ważne w horrorach.

Z drugiej strony, jeśli w jakimś filmie są silnie neonowe światła, jak w świetnej serii "John Wick" z Keanu Reevesem albo "Blade Runner 2049", to one będą się wielokrotnie bardziej odznaczały.

HDR zarysowuje kontrast między najjaśniejszymi i najciemniejszymi elementami w każdej scenie znacznie mocniej. I właśnie przez to wszystko się na ekranie wyróżnia, tak jak chciał reżyser, czy twórcy gry. To trzeba zobaczyć na własne oczy, aby w pełni to zrozumieć.

Efektu HDR nie da się w żaden sposób uzyskać, przesuwając suwakiem ustawień w telewizorze, który go nie ma. HDR dopasowuje bowiem naświetlenie i zaciemnienie każdego pojedynczego elementu na ekranie w każdej scenie.

Efekt HDR powiązany jest z tzw. szeroką paletą barw (po angielsku: Wide Color Gamut), czyli technologią zapewniającą znacznie szerszy zakres kolorów, jakie widzimy na ekranie, który odpowiada maksimum temu, jakie ludzkie oko może wychwycić. Przed wprowadzeniem HDR-u, obraz w SDR (standardowy zakres dynamiki) mógł pokazać niewielką część kolorów, które były widoczne dla ludzi.

Nie każdy telewizor z 4K i HDR obsługuje szeroką paletę barw (tzw. Wide Color Gamut). Nie znajdziemy jej w tańszych modelach telewizorów (najczęściej tych poniżej 2500 zł - trzeba się wtedy koniecznie upewnić, że WCG tam znajdziemy).

Aby w pełni poczuć różnicę efektu HDR, szeroka paleta barw jest niezbędna.

W świecie filmów i seriali dwoma najczęściej spotykanymi formatami są: HDR10 oraz Dolby Vision. HDR10 jest podstawową wersją tego standardu, której używa każdy telewizor reklamowany jako zgodny z HDR.

Ten drugi natomiast występuje w wybranych telewizorach danych producentów. Domyślnie są to wszystkie odbiorniki typu OLED od: LG, Sony, Panasonic, Philips i ewentualnie innych producentów. Jeśli chodzi o telewizory LCD, znajdziemy je również w modelach od: LG, Sony, Panasonic, Philips czy TCL. Nie znajdziemy go natomiast w telewizorach typu QLED produkowanych przez Samsung.

Format Dolby Vision jest najlepszą wersją technologii HDR, pozwalającą na wydobycie największej ilości szczegółów, a także kolorowości, jasności i kontrastu obrazu. Poza tym standard Dolby potrafi dopasować obraz w każdej indywidualnej scenie w inny sposób. Jego minusem jest jednak to, że jest znacznie mniej filmów oraz seriali, które go wykorzystują. Nie spotkamy go także w grach wideo.

Jest jeszcze format HDR10+, będący inicjatywą Samsunga i również będący ulepszoną wersją HDR10. Generalnie działa na podobnej zasadzie, co standard Dolby (przy czym jest darmowy dla producentów sprzętu, bo Dolby Vision taki już nie jest).

Obecnie duża część producentów w swoich telewizorach stosuje jednocześnie HDR10, HDR10+ i Dolby Vision, choć popularnym połączeniem jest także HDR10 i Dolby Vision (bez HDR10+). Jedynymi dużymi markami, które postanowiły nie używać HDR10+ są Sony i LG.

Oprócz wymienionych wyżej telewizorów 4K Ultra HD typu OLED, LCD i QLED warto wspomnieć, że - pod warunkiem posiadania takiego telewizora - możemy także oglądać treści wideo z HDR przez podłączone do TV akcesoria:

• przystawki telewizyjne (np. Apple TV 4K, czy też Nvidia Shield TV(https://www.dobreprogramy.pl/nvidia-shield-tv-recenzja,Lab,108393.html))

• **odtwarzacze 4K Blu-ray

• konsole do gier wideo - PlayStation 4 i Pro oraz Xbox One S i X (które dodatkowo posiadają jako jedyne z konsol odtwarzacze 4K Blu-ray)

Warto tu pamiętać, że jednocześnie nasz telewizor, jak i nasza podłączona do niego przystawka, odtwarzacz (4K) Blu-ray czy konsola musi obsługiwać dany format HDR, aby cieszyć się obrazem z tym efektem. Jeśli dla przykładu nasza przystawka obsługuje Dolby Vision, a telewizor nie, to nie zobaczymy Dolby Vision - wtedy domyślnie ujrzymy podstawowy HDR10.

Czytaj również: Dolby Vision - co to jest w telewizorze? Wszystko o przełomowym obrazie

Oprócz tego treści z HDR dostępne są również na wybranych smartfonach i tabletach (głównie Apple, choć nie tylko), jak również laptopach.

Filmy i seriale z HDR na rynku polskim znajdziemy w następujących serwisach/aplikacjach:

• **Amazon Prime Video(https://gadzetomania.pl/t/63859,amazon-prime-video)

• **Apple TV(https://gadzetomania.pl/t/695,apple-tv) i Apple TV+

• **Chili TV

• **Filmy Google Play

• **Netflix(https://gadzetomania.pl/t/48,netflix)

• **Rakuten TV

• **YouTube(https://gadzetomania.pl/t/62300,youtube)

Skąd wiedzieć, że oglądamy treści w HDR? Gdy jesteśmy w menu aplikacji VOD, np. Netflix, ujrzymy stosowną ikonkę w opisie serialu. Ponadto, gdy już uruchomimy taki film czy serial, nasz telewizor powinien pokazać nam osobny znacznik, że obraz, który oglądamy jest właśnie w jednym z formatów HDR (w tym Dolby Vision).

W roku 2021 ma zostać wprowadzony do Polski serwis Disney+, który również obsługuje HDR. Jeśli natomiast chodzi o telewizję, kanał Canal+ 4K Ultra HD emituje treści z HDR w formacie HLG (Hybrid Log Gamma), który jest raczej rzadko spotykany, ale powinien go obsługiwać każdy telewizor 4K z HDR wydany w ostatnich trzech latach.

Czytaj również: HDMI 2.1 - co to jest i czemu to takie ważne