Marsjańskie lodowce

O wodzie na Marsie słyszeli już chyba wszyscy. O tym, że kiedyś tam była, że płynęła, wyżłobiła marsjańskie doliny i pozostawiła osady. Teraz pora na marsjańskie lodowce. Okazuje się, że i pod tym względem Mars nie różnił się od Ziemi.  Lodowce na Marsie były i zostawiły bardzo wyraźne i charakterystyczne ślady. Ich interpretacja wskazuje na to, że były to tzw. zimne lodowce.

O wodzie na Marsie słyszeli już chyba wszyscy. O tym, że kiedyś tam była, że płynęła, wyżłobiła marsjańskie doliny i pozostawiła osady. Teraz pora na marsjańskie lodowce. Okazuje się, że i pod tym względem Mars nie różnił się od Ziemi.  Lodowce na Marsie były i zostawiły bardzo wyraźne i charakterystyczne ślady. Ich interpretacja wskazuje na to, że były to tzw. zimne lodowce.

Na Ziemi lodowce są największym rezerwuarem słodkiej wody i generalnie dzielą się na dwa typy: lodowce ciepłe i zimne. Lodowce, w miarę przyrostu grubości pokrywy lodowej, rozpoczynają swój ruch wywołany ciśnieniem nadkładu i uplastycznieniem lodu. W lodowcach ciepłych porusza się cała masa lodu, zaś zimne przymarznięte są do podłoża i płynie tylko część niezwiązana z podłożem.

Nie trzeba wielkiej wyobraźni, żeby zorientować się, że lodowce ciepłe swoim ruchem silnie erodują podłoże i po ich ustąpieniu na całej długości są ślady płynięcia lodu, orania podłoża skalnego oraz pozostaje mnóstwo polodowcowych osadów. W przypadku lodowców zimnych po ich ustąpieniu pozostaje tylko osad z czoła lodowca zrzucony jednorazowo w momencie jego cofania i wyznaczający jego maksymalny zasięg. Na Ziemi przykładem zimnego lodowca jest lądolód antarktyczny, pozostałe należą do ciepłych lodowców.

I właśnie ślady takich zimnych lodowców widoczne są na zdjęciach z Marsa z trzech lokalizacji z północnych, podbiegunowych okolic Marsa. Na zdjęciach są jęzory lodowców spływające po zboczach kraterów marsjańskich.

Jedyna różnica między ziemskimi a marsjańskimi lodowcami jest taką, że marsjańskie zbudowane były z tzw. suchego lodu (zestalonego ditlenku węgla), który nie topniał, lecz sublimował (na zdjęciach nie widać śladów wypływania z lodowców potoków wody z topniejącego lodu).

Zdjęcia: NASA

Źródło: [http://dx.doi.org/10.1016/j.icarus.2011.08.020](http://Kreslavsky, M. A. and J. W. Head (2011) Carbon dioxide glaciers on Mars: Products of recent low obliquity epochs (?), Icarus 216, 111-115.)