10 najnowocześniejszych bibliotek świata

Biblioteki od dawna przestały być smutnymi, szarymi budynkami, pełnymi zakurzonych książek. Dziś to architektoniczne perełki, których projektanci popisują się swoją wirtuozerią, warte odwiedzenia nie tylko po to, by wypożyczyć książki.

Łukasz Wieliczko

27.11.2011 03:40

Biblioteka Jose Vasconcelos, Meksyk

Zbudowana w 2006 roku za 98 mln dolarów. Nosi imię Jose Vasconcelosa – meksykańskiego pisarza, filozofa i polityka. Meksykanie nazywają ją MegaBiblioteką i trudno się temu dziwić. 38 tys. metrów kwadratowych powierzchni robi wrażenie. Ogrom.

Idea Store Whitechapel, Londyn

Otwarta w 2005 roku, koszt jej budowy to 16 mln Euro. W zamyśle miała łączyć tradycję z nowoczesnością i chyba jej się to udaje. Prostopadłościenna bryła regularnie "ozdobiona" pionowymi szybami w kolorach niebieskim i zielonym z oddali przypomina regał, na którym stoją książki. William Verry, pomysłodawca projektu, został w 2006 roku nominowany za swoją koncepcję do prestiżowej dla środowiska architektów nagrody Stirlinga.

Biblioteka Uniwersytetu Yale, New Haven

Gmach zbudowano w 1963 roku, lecz czas w ogóle go się nie ima. Z zewnątrz nie wygląda dobrze,chyba że kogoś fascynują betonowe bunkry, ale wewnątrz... Przechowywane są w nim tylko niezwykle rzadkie książki i manuskrypty – to największy tego typu budynek na świecie. 6 pięter starodruków chronią ściany z półprzezroczystego marmuru, tak by nie docierało do nich zbyt wiele nieszczycielskiego światła slonecznego.

Czarny Diament – Duńska Biblioteka Królewska, Kopenhaga

SHL (Schmidt/Hammer/Lassen) Architects to słynna na cały świat korporacja architektoniczna. Ich Czarny Diament, budynek stworzony dla Duńskiej Biblioteki Królewskiej to absolutna perełka. Najbardziej imponuje przewrotność projektu. Na zewnątrz ciężka, ciemna bryła w środku okazuje się jasną i przestronną. Kontrastowy majstersztyk.

Biblioteka Publiczna Vuillaneva, Vuilaneva (Kolumbia)

Tradycja w nowoczesności – tak albo podobnie brzmiał jeden ze spotów wyborczych PSL-u. Wtedy nie miałem pojęcia o co chodzi, uważając to za bezprogramowe pustosłowie. Widok kolumbijskiej biblioteki, zbudowanej z kamienia i drewna, nieco przybliża mi to hasło. Choć dalej nie wiem, co ono ma oznaczać.

Parque Biblioteca Espana, Medellin

Kolumbijczycy chyba lubią zabawę formą w odniesieniu do budynków użyteczności publicznej. Monolityczny, mający przypominać kształtem głazy, gmach zaprojektował Giancarlo Mazzanti. W zamyśle, jak sam mówił, położona na wzgórzu biblioteka miała być symbolem nadziei dla medellińskiej dzielnicy La Ladera, której niesława roztacza się na całą Amerykę Południową.

Białoruska Biblioteka Narodowa, Mińsk

O ile kolumbijskie biblioteki, być może nieco szokujące swym ekstrawaganckim wyglądem, miały nawiązywać do lokalnej tradycji i środowiska, o tyle miński twór ciężko o to posądzać. Choć trzeba by się w tym momencie zastanowić, jaka jest tradycja Białorusi... Nie wiem czy 23-piętrowy futurystyczny gmach projektował sam jaśnie panujący Aleksander Łukaszenka, ale sferoidalna fasada upstrokacona diodami led przypomina coś pomiędzy znanymi z dyskotek świecącymi kulami a futurystyczną bombką choinkową.

Biblioteka Uniwersystecka w Delft, Delft (Holandia)

Przynależąca do Uniwersytetu Technologicznego w Delft biblioteka, to również pokłosie zabawy formą. Tym razem jednak futuryzm projektu wydaje się być uzasadniony, z uwagi na charakter uczelni-matki. Porośnięty trawą dach obiektu zprojektowanego przez Mecanoo, wydaje się być naturalnym zboczem, dopiero przeszklony front uświadamia obserwatorowi, że ma do czynienia wytworem techniki. Biblioteka, zbudowana w 1997 roku, rok później otrzymała holdenderską Narodową Nagrodę Stali, przyznawaną w kategorii "budynki ze stali i konstrukcje hybrydowe".

Biblioteka Publiczna w Vancouver, Vancouver

Mnóstwo filarów i łuków, monumentalny charakter zakorzeniony w antyku.... Biblioteka Publiczna w Vancouver przypomina z zewnątrz starożytny rzymski akwedukt. Zaprojektowany przez Moshe Safdie oryginalny wieżowiec zbudowany w 1995 roku, zawiera w sobie nie tylko system księgozbiorów, ale też sklepy, restauracje i podziemny parking. Budowla zwieńczona jest imponującym żywą zielenią ogródkiem dachowym, niestety niedostępnym dla odwiedzających.

Biblioteka Geisel, San Diego

"To George Jesttson, Synek Elroy...". Futurystyczny kształt amerykańskiej biblioteki uniweryteckiej, zaprojektowanej w latach 60-tych przez Williama Pereirę wciąż szokuje. Mi przypomina nieco właśnie budynki z kreskówki o rodzinie Jestsonów. Tak jak przepadałem za tą bajką, tak niezbyt podoba mi się nowoczesna bryła omawianego budynku. Ale wszystko to kwestia gustu.