Antyutopijna przyszłość [przegląd]

Na ekrany naszych kin wszedł film Surogaci. Teoretycznie przedstawia on świat idealny ? Ty siedzisz sobie wygodnie w domowym fotelu, zaś na zewnątrz kierujesz robotem, który może dokonać wszystkiego, czego byś sobie zażyczył. Utopia jest jednak mitem. Zawsze znajdą się pewne elementy, które dość szybko mogą przemienić życie ludzi w koszmar. Przyjrzyjmy się zatem najciekawszym filmowym dystopiom.

Wall-E

Roboty zastępują nas w niemal każdej czynności. Ludzie wyeksploatowali do granic możliwości naszą planetę, wynieśli się w kosmos, a tam żyją sobie na usługach maszyn. Efekt jest taki, że są ospali, grubi, nic nie potrafią zrobić samemu, a zdolności komunikacyjne zostały ograniczone do hologramu monitora. Bajka słodka i zabawna, ale morał gorzki.

Metropolis

Industrializacja i postęp technologiczny doprowadziły do rozłamu ludzkości. Nastąpił podział na dwie grupy: uprzywilejowaną kastę myślicieli, którzy planują, ale nie potrafią obsługiwać maszyn, oraz robotników, którzy pracują, lecz nie mają wyobrażenia całości. Obie grupy są od siebie całkowicie odseparowane, ale działając wspólnie tworzą jedną całość.

Matrix

Na pozór wszystko jest w porządku ? zwykłe miasto, zwykli ludzie, codzienne życie. Okazuje się jednak, że rodzaj ludzki żyje w sztucznym świecie wykreowanym przez maszyny. W rzeczywistości człowiek służy maszynom wyłącznie jako bateria.

Raport mniejszości (Minority Report)

Czy możliwy jest świat bez przestępstw? Tak, jeśli ktoś będzie potrafił je przewidywać. Tak jest w filmie na podstawie książki Philipa K. Dicka. Agencja Prewencji dzięki prekognicji aresztuje każdego, kto planuje dokonać przestępstwa. Problem zaczyna się w momencie, gdy się okazuje, że nawet jasnowidztwo można zmanipulować.

Ghost in the Shell

Świat przyszłości, w którym ludzie poddają się różnym formom cyborgizacji, zatracając w sobie resztki człowieczeństwa. Anime jest w gruncie rzeczy filozoficzną rozprawą na temat ducha, czyli tego, co odróżnia człowieka od cyborga. Człowiek może być nawet w pełni robotem, ale o jego ?człowieczeństwie? stanowi owy duch.

Gattaca

Przyszłość, w której najważniejszą rolę odgrywają geny. Masz słabe geny, masz jakieś choroby, zapomnij o dobrej pracy (CV nie jest ważne), czy akceptacji społecznej. Dlatego też manipulacje genetyczne i zapłodnienia in vitro są na porządku dziennym, a naturalne zapłodnienie jest niezwykła rzadkością.

Fahrenheit 451

Media przejęły kontrolę nad ludźmi do tego stopnia, że posiadanie książek zostało zakazane, a ich czytanie jest poważnym przestępstwem. Specjalne oddziały straży pożarnej zajmują się ich paleniem. Nawet w szkole dzieci uczą się z programów telewizyjnych.

1984

Film na podstawie słynnej powieści George?a Orwella. Wolność jednostki została ograniczona do minimum poprzez całkowitą kontrolę przez rząd. Zmieniana jest historia, słowa otrzymują nowe znaczenie. To stąd znane są określenia Wielki Brat i nowomowa.

Ucieczka Logana (Logan?s Run)

Światem doskonałości i przyjemności rządzą surowe prawa ? każdy osobnik, który kończy 30 lat, zostaje poddany przymusowej ?reinkarnacji?. Sęk w tym, że w praktyce oznacza to śmierć.

Idiokracja (Idiocracy)

Eksperyment z hibernacją kończy się źle dla głównego bohatera. Zamiast rok później, budzi się on 500 lat później w świecie, w którym iloraz inteligencji społeczeństwa drastycznie spadł. Wszystkie zadania były tak trudne do wykonania, że świat popadł w ruinę, a największą (bo najłatwiejszą) rozrywką stała się pornografia.

THX 1138

Społeczeństwo kontrolowane przez komputery żyje w podziemiach. Zaprowadzony został sterylny porządek ? wszyscy wyglądają tak samo, zanikł popęd seksualny (poprzez branie odpowiednich leków), dzieci rodzą się z probówki, nie ma imion (tylko numery identyfikacyjne), a jednostka pracuje jako cząstka organizmu społecznego.