Sekrety Wielkiej Czerwonej Plamy

Czerwona plama widoczna na powierzchni Jowisza to chyba jego najbardziej rozpoznawalna cecha. Jest to także największy cyklon w Układzie Słonecznym, który od setek lat fascynuje człowieka. Naukowcy są coraz bliżej zrozumienia tego niesamowitego zjawiska.

Czerwona plama widoczna na powierzchni Jowisza to chyba jego najbardziej rozpoznawalna cecha. Jest to także największy cyklon w Układzie Słonecznym, który od setek lat fascynuje człowieka. Naukowcy są coraz bliżej zrozumienia tego niesamowitego zjawiska.

Mianem Wielkiej Czerwonej Plamy astronomowie określają dający się zaobserwować nawet amatorskimi teleskopami barwny obłok, który znany jest człowiekowi od ponad kilkuset lat. Powstawanie tego typu plam na powierzchni gazowych gigantów to zjawisko normalne, ale najczęściej ich żywot jest dosyć krótki. Czerwona Plama stale się utrzymuje i choć czasem zmienia swój rozmiar, to wciąż jest znacznie większa od naszej planety.

Naukowcom z NASA udało się bliżej przyjrzeć największej burzy w całym Układzie Słonecznym. Za pomocą zdjęć termograficznych udało się zdobyć nowe dane na temat struktury gigantycznego cyklonu. Jak mówi Glenn Orton, naukowiec pracujący w Jet Propulsion Laboratory:

To pierwszy raz, kiedy udało się nam tak dobrze przyjrzeć największej burzy w naszym układzie. Wcześniej myśleliśmy, że Wielka Czerwona Plama jest prostym owalem, który nie wyróżnia się niczym szczególnym. Okazała się jednak, że w rzeczywistości ma ona bardzo skomplikowaną strukturę.

Zdjęcia zostały zrobione w Europejskim Obserwatorium Południowym, Obserwatorium Gemini oraz Narodowym Obserwatorium Astronomicznym na Hawajach. Naukowców szczególnie podekscytowało to, że środkowa część plamy jest o kilka stopni cieplejsza niż otaczające ją obszary. Ta niewielka różnica sprawia, że cała burza obraca się przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, a jej środek wykonuje nieznaczny ruch w drugą stronę.

Do tej pory można było spekulować, co powoduje obecną barwę Wielkiej Czerwonej Plamy (która z czerwonej czasem zmienia się na białą). Nadal nie wiadomo, jakie procesy chemiczne mają na nią wpływ, ale teraz naukowcy są pewni, że przyczyną są zmiany w samym centrum gigantycznego cyklonu.

Atmosfera Jowisza składa się naprzemiennego układu prądów strumieniowych, które wyglądają niczym pasy na powierzchni planety. Dla porównania - Ziemia ma zaledwie dwa prądy strumieniowe. Wielka Czerwona Plama jest wciśnięta pomiędzy dwa takie pasy, jednak wiatry wieją tam z tak dużą siłą, że prądy nie są w stanie jej zaszkodzić. Poniżej możecie zobaczyć animację przedstawiającą ruch mas gazów na powierzchni Jowisza.

Źródło: dailymail.co.uk