Kilka dni temu, Kira pisała o tym, jak ważne jest zobaczenie swojego celu i uwierzenie w możliwość jego zdobycia. Przekonanie samego siebie o tym, że cel można osiągnąć i przyzwyczajenie się do tej myśli. Myśląc o tym, przypomniała mi się kwestia tego, jak ważne w osiąganiu celu i sukcesu jest odpowiednie wykorzystanie porównań społecznych, z których każdy z nas korzysta na co dzień. Niestety, czasem zamiast dodać sobie motywacji, sami sobie podcinamy skrzydła. Jak zatem wykorzystać porównania społeczne do osiągania celów?
Kilka dni temu, Kira pisała o tym, jak ważne jest zobaczenie swojego celu i uwierzenie w możliwość jego zdobycia. Przekonanie samego siebie o tym, że cel można osiągnąć i przyzwyczajenie się do tej myśli. Myśląc o tym, przypomniała mi się kwestia tego, jak ważne w osiąganiu celu i sukcesu jest odpowiednie wykorzystanie porównań społecznych, z których każdy z nas korzysta na co dzień. Niestety, czasem zamiast dodać sobie motywacji, sami sobie podcinamy skrzydła. Jak zatem wykorzystać porównania społeczne do osiągania celów?
Najpierw nieco o porównaniach społecznych - stosujemy je wszyscy. Daniel Gilbert z Harvardu odkrył, że porównujemy się w sposób automatyczny. Porównania pozwalają nam one na zyskanie przekonania co do własnej skuteczności, pozwalają nam potrzymać lub podnieść naszą samoocenę (a w niektórych przypadkach ją obniżyć). To na podstawie porównań społecznych wiemy, czy nasze życie jest udane a nasze sukcesy duże, czy też nie. Oczywiście istnieje możliwość odnoszenia się nie do zewnętrznych lecz do wewnętrznych standardów, ale prawda jest taka, że osób niewrażliwych na opinię i ocenę innych, takich, które konsekwentnie poczucie własnej skuteczności czerpią z wnętrza ?ja' jest mało.
Jak się porównujemy?
Porównywać możemy się w dół, lub w górę. Z porównaniami w dół mamy do czynienia wtedy, kiedy naszą sytuację odnosimy do sytuacji innych osób, które mają ?gorzej". To pozwala nam na ?poczucie się lepiej".
Mamy też porównania w górę - wtedy, kiedy naszą sytuację odnosimy do osób które w naszym poczuciu ?mają lepiej". Takie porównanie może rodzić zawiść, frustrację, żal.
Co porównujemy? zarobki, wygląd, partnerów i przyjaciół, nasze zainteresowania, wiedzę - wszytko to, co ma dla nas jakieś znaczenie.
Jak porównania zmieniają nasze nastawienie?
Czy porównania mają wpływ na to jak oceniamy sytuację? Oczywiście że tak. Wyobraźcie sobie, że zarabiacie 2000 netto. Jakoś tam sobie żyjecie, narzekając, albo i nie narzekając na wynagrodzenie. Ale wystarczy jedno zdanie, aby wprowadzić Was w otchłań rozpaczy i frustracji bądź w krainę szczęśliwości. Wystarczy, że dowiecie się ile zarabia wasz kolega, który ma takie same obowiązki. Jeśli kolega zarabia 1500 zł - czujecie się lepiej (nawet jeśli Wasze uposażenie wydaje się Wam zbyt niskie). Jeśli kolega zarabia 2500 zł, czujecie się oszukani i sfrustrowani (nawet jeśli do tej pory uważaliście, że macie niezłą kasę). Andrew Oswald i Daniel Zizzo przeprowadzili badania nad porównaniami społecznymi, z których wynika, że wolelibyśmy dostać mniejszą premię, jeśli nasi koledzy dostaliby jeszcze mniej, niż dostać większą premię, jeśli nasi koledzy dostaliby jeszcze więcej kasy!
Meritum, czyli dlaczego porównywać się w górę?
Stosując porównania społeczne w górę, dążymy do wyższych standardów. Chcemy dorównać tym, którzy są od nas lepsi. Oczywiście, niesie to ze sobą element frustracji, ale jednocześnie daje nam motywację do działania - pozwala lepiej zobaczyć cel. Jeśli zaś konsekwentnie porówujemy się w dół - stoimy w miejscu i nie rozwijamy się. Bo po co, skoro i tak mamy lepiej!
A jak działają u Was porównania? Porównujecie się częściej w dół czy w górę? A może ważne są dla was tylko własne standardy?