W większości przypadków jest tak, że podpisanie umowy o pracę jest czymś jak najbardziej pożądanym, w związku z czym staramy się raczej, żeby trwała jak najdłużej. Kiedy jednak zajdą istotne okoliczności aby ją rozwiązać, czasami nie do końca wiemy, jakie mamy możliwości. Dzisiaj krótki ich przegląd.
W większości przypadków jest tak, że podpisanie umowy o pracę jest czymś jak najbardziej pożądanym, w związku z czym staramy się raczej, żeby trwała jak najdłużej. Kiedy jednak zajdą istotne okoliczności aby ją rozwiązać, czasami nie do końca wiemy, jakie mamy możliwości. Dzisiaj krótki ich przegląd.
Parę dni temu pisałam, czym są umowy o pracę i jakie formy możemy spotkać. Warto to sobie jednak przypomnieć, bo od nich właśnie zależy to, w jaki sposób w razie potrzeby da się je rozwiązać.
Rodzaje umów o pracę - obejmowane przez Kodeks Pracy
Kodeks pracy reguluje następujące rodzaje umów:
- umowa o pracę na czas nieokreślony;
- umowa o pracę na czas określony;
- umowa o pracę na czas próbny;
- umowa o pracę na zastępstwo;
- umowa na czas wykonania określonej pracy.
Czym różnią się te formy? Przede wszystkim, jak widać od razu, czasem, na jaki jest zawierana umowa. W przypadku umowy na czas określony i próbny mamy tą kwestię jasno sprecyzowaną, umowa na czas nieokreślony jest zasadniczo bezterminowa, a pozostałe formy mogą mieć bardzo różny okres trwania i zwykle nie da się go dokładnie wskazać.
Jak wobec tego można te umowy rozwiązać?
Najmniejszy problem jest z umowami, które zawarte zostały na mniej lub bardziej, ale określony czas. W przypadku umowy na czas określony, czas próbny, bądź zastępstwo albo czas wykonania określonej pracy - zatrudnienie kończy się w ściśle sprecyzowanym momencie i nie wymaga to od nas żadnych zabiegów.
Co jednak, jeśli chcielibyśmy rozwiązać ją wcześniej?
Mamy do wyboru kilka opcji:
Porozumienie stron - najłatwiejsza forma: pracownik i pracodawca zgadzają się na to, że z określonym dniem umowa zostaje rozwiązana; może to dotyczyć dowolnej formy zatrudnienia.
Oświadczenie strony z zachowaniem okresu wypowiedzenia - czyli popularne "wypowiedzenie", będące tak naprawdę informacją, że jedna ze stron umowy nie chce już współpracować z drugą; umowa rozwiązuje się po upłynięciu okresu wypowiedzenia. Ważne: umowę na czas określony można tak rozwiązać tylko, jeśli zawarta jest na dłużej niż 6 miesięcy i taka możliwość została uwzględniona podczas jej podpisywania.
Oświadczenie strony bez okresu wypowiedzenia - znane także jako "dyscyplinarka", choć tą formę zastosować może i pracodawca, i pracownik; skorzystać z niej można wtedy, gdy druga strona umowy w rażący sposób zaniedbuje swoje obowiązki, np. zatrudniony nie pojawia się w pracy, albo szef nie wypłaca pensji.
Która z form jest najkorzystniejsza? Zależy to oczywiście od powodu, dla którego chcemy umowę rozwiązać. Warto tą kwestię dokładnie przemyśleć.
A kiedy umowa wygasa?...
To jest dość nieprzyjemna kwestia, ponieważ o ile rozwiązać umowę można dość dowolnie, o tyle zgodnie z Kodeksem Pracy wygaśnięcie jej następuje tylko w dwóch przypadkach:
- śmierci pracownika bądź pracodawcy (w przypadku prowadzenia przez niego jednoosobowej działalności gospodarczej);
- co najmniej 3-miesięcznej nieobecności pracownika spowodowanej przebywaniem w zakładzie karnym.
W niektórych zawodach co prawda określone są też inne warunki wygaśnięcia umowy, jednak są to niestandardowe zapisy, które osoby bezpośrednio zainteresowane zwykle świetnie znają.