Kiedy pierwszy raz użyto terminu "ludologia" ?
Jesper Juul, wpływowy teoretyk w dziedzinie badań gier wideo zadał sobie trud odnalezienia pochodzenia słowa "ludology". Nie pierwszy raz zresztą.
Poszukiwał źródeł tego słowa już znacznie wcześniej np. w tekście" The definitive history of games and stories, ludology and narratology".
Dotychczas powszechnie uważano, iż terminu ludologia po raz pierwszy użył w 1999 badacz Gonzalo Frasca, zaś sama nazwa ludology miała pochodzić od tytułu książki Johana Huizingi: *Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury
Nic bardziej mylnego - według Oxford English Dictionary etymologia słowa ludologia wywodzi się od łacińskich słów* lūdere* (grać) czy lūdus (gry), a pierwsze użycie tej definicji zastosowano w Discussions of great insight concerning feral humans and the entire process of socialization,..animal sociology, ludology and an essay on the psychology of labor and accumulation w 1961 roku.
*1961 Mankind Q. 1 298 Discussions of great insight concerning feral humans and the entire process of socialization,..animal sociology, ludology and an essay on the psychology of labor and accumulation.
1982 Behavioral & Brain Sci. 5 160/1 (title of article) Does being human matter? On some interpretive problems of comparative ludology.
2001 Times Higher Educ. Suppl. (Nexis) 20 July 13 Research into computer games is essential in understanding the digital revolution, according to the organisers of a Bristol conference. Jon Dovey..said ludology was emerging as an academic study.
2006 Wired Aug. 38/3 Deriving techniques from literary and film theory, ludology analyzes EverQuest as art and Grand Theft Auto as cultural artifact.
2011 S. Murphy How Television invented New Media 153 Video game scholar Jesper Juul's work is central to the theories of ludology in video game studies.
Ostatecznie jednak Juul pierwsze użycie terminu datuje na rok 1951 - odnalazł je w tekście Per Maigaard: *About Ludology”, International Congress Of Sociology, 14th, Rome: 30th Aug.-3rd Sept. 1951. *
Lars Konzack, ludolog z Danii zamieścił na Issuu pełny skan tego tekstu, powyżej pierwsza strona zaczerpnięta z bloga Jespera Juula. Na dzień dzisiejszy to pierwszy udokumentowany źródłosłów terminu ludologia.
Zabawna historia wynikła w trakcie poszukiwaniami Juula, bowiem algorytmy OCR zapewne pomyliły ludologię z indiologią i skierowały trop na artykuł z 1941 z Calcutta Review, wspominając tę pracę jako niezbędną dla każdego pasjonata ludologii.
Czy data i źródło ma jakieś znaczenie dla hobby ?
Pewnie nie.
Jednak czasami warto znać znaczenia i etymologię poszczególnych słów, którymi na co dzień się posługujemy.
Zwłaszcza, że w Polsce rozwijaniem wiedzy o grach zajmuje się tylko Polskie Towarzystwo Badania Gier (choć ostatnimi czasy bardziej skupia się spotkaniach i panelach).
Niemniej jednak, skupieni wokół PTBG naukowcy i studenci opublikowali cztery numery ludologicznego periodyku naukowego o nazwie "Homo Ludens" (bezpłatne egzemplarze można pobrać ze strony PTBG).
Na przestrzeni ostatnich pięciu lat to chyba za mało, by mogło dobrze świadczyć o popularyzacji czy propagowaniu idei gier.
*Homo Ludens. Versuch einer Bestimmung des Spielelements der Kultur (1939). Pierwsze tłumaczenie na język angielski ukazało się w roku 1955 (Homo Ludens, a study of the play element in culture). W Polsce książka "Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury" po raz pierwszy ukazała się w 1967 roku nakładem SW Czytelnik.