niezła sklejka: Najlepsze hiszpańskie filmy grozy

Nie da się ukryć, że produkcję horrorów zdominowali współcześnie Amerykanie i Azjaci. Jednak reżyserzy ze Stanów Zjednoczonych, Japonii czy Korei Południowej próbują straszyć widzów ostatnio tymi samymi, ogranymi sposobami. W tej sytuacji coraz częściej sięgamy po wciąż jeszcze rzadkie przykłady europejskiego kina grozy.

Mało kto pamięta, że w latach 60. i 70. na Półwysep Iberyjski ? za sprawą Jesusa Franco, Jacinto Moliny Álvareza czy Leóna Klimovskiego ? był swoistym królestwem horrorów. Po zdecydowanie słabszych dekadach Hiszpanie ponownie wracają do gry: intrygują specyficzną atmosferą grozy, osadzając swoje filmy, których bohaterami są bardzo często dzieci, w wielkich, ponurych domach. Przy okazji premiery Sierocińca zapraszam Was do przyjrzenia się krótkiemu przeglądowi hiszpańskich filmów grozy prezentowanych polskiej publiczności w ostatnich kilku latach.

Nie da się ukryć, że produkcję horrorów zdominowali współcześnie Amerykanie i Azjaci. Jednak reżyserzy ze Stanów Zjednoczonych, Japonii czy Korei Południowej próbują straszyć widzów ostatnio tymi samymi, ogranymi sposobami. W tej sytuacji coraz częściej sięgamy po wciąż jeszcze rzadkie przykłady europejskiego kina grozy.

Mało kto pamięta, że w latach 60. i 70. na Półwysep Iberyjski ? za sprawą Jesusa Franco, Jacinto Moliny Álvareza czy Leóna Klimovskiego ? był swoistym królestwem horrorów. Po zdecydowanie słabszych dekadach Hiszpanie ponownie wracają do gry: intrygują specyficzną atmosferą grozy, osadzając swoje filmy, których bohaterami są bardzo często dzieci, w wielkich, ponurych domach. Przy okazji premiery Sierocińca zapraszam Was do przyjrzenia się krótkiemu przeglądowi hiszpańskich filmów grozy prezentowanych polskiej publiczności w ostatnich kilku latach.

Inni* (The Others, reż. Alejandro Amenábar, 2001)

Grace mieszka z dwójką dzieci w olbrzymim domu u wybrzeży Anglii. Codziennie wypatruje powrotu lub jakichkolwiek wieści od swojego męża przebywającego na wojnie. Córka i syn Grace cierpią na nietypową chorobę: wszelki kontakt ze światłem słonecznym może je zabić. W związku z tym w domu panują specyficzne zasady. Będzie musiała się im podporządkować nowa służba, wraz z przybyciem której w posiadłości zaczynają dziać się dziwne rzeczy?

Wyróżniony szeregiem nagród Goya i nominacją do Złotego Globu film Alejandra Amenábara, twórcy Otwórz oczy. Umiejętnie skonstruowana intryga wciąga widza w niespotykaną grę i trzyma w napięciu aż do samego, zaskakującego zakończenia. Mroczną atmosferę Innych budują niespieszne tempo akcji, ciekawe aktorstwo Nicole Kidman i partnerujących jej aktorów, znakomita gra światłem i cieniem, świetne zdjęcia oraz ścieżka dźwiękowa, w której przerażająca cisza kontrastuje z mocnymi akordami.

Ciemność* (Darkness, reż. Jaume Balagueró, 2002)

Jedyny film w tym zestawieniu, którego do tej pory nie widziałem. Jaume Balagueró prezentuje swój drugi po Bezimiennych horror ? Ciemność. Reżyser opiera pomysł filmu na ogranym motywie skotofobii (nyktofobii) ? nieuzasadnionym strachu przed ciemnością.

Historia amerykańskiej rodziny, która przeprowadza się do opuszczonej posiadłości w Hiszpanii. Nie odnajdują tu szczęścia, wręcz przeciwnie dziwne zachowanie poszczególnych członków rodziny doprowadza do stopniowego rozpadu więzi między nimi. Nastoletnia córka Regina, która wini za zaistniałą sytuację niepokojącą atmosferę panującą w nowym miejscu zamieszkania, rozpoczyna śledztwo. Wraz ze swoim chłopakiem odnajduje architekta budynku, który zaprojektował i wybudował go według instrukcji tajemniczej grupy ludzi?

Zakonnica* (La Monja, reż. Luis De La Madrid, 2005)

W katolickiej szkole z internatem doszło do tragedii. Gnębione wychowanki postanowiły zabić despotyczną zakonnicę. Tylko one wiedzą, co tak naprawdę się wtedy wydarzyło. Po kilkunastu latach kolejne uczestniczki tragicznych wydarzeń giną w tajemniczych okolicznościach. Córka jednej z nich postanawia poznać szczegóły makabrycznej historii?

• Zakonnica* ? debiut Luisa De La Madrida, montażysty Mechanika i Ciemności ? to chyba najsłabszy film w zestawieniu: nie doczekał się premiery kinowej, trafiając wyłącznie do dystrybucji na DVD. Reżyser operuje elementami zapożyczonymi z innych horrorów. Deszcz, opuszczone gmaszysko, opętanie i zemsta za popełnioną przed laty zbrodnię nie budują mrocznej atmosfery, rozczarowują wtórnością. Nie ma w filmie ani jednej przerażającej, nawet strasznej sceny. Z ekranu wieje nudą.

Labirynt Fauna* (El Laberinto del fauno, reż. Guillermo del Toro, 2006)

Pochodzący z Meksyku Guillermo del Toro po kilku hollywoodzkich projektach (Hellboy, Mutant, Blade: Wieczny łowca II) realizuje hiszpańskojęzyczny Labirynt Fauna. To opowieść o dwunastoletniej Ofelii, która wraz z matką wyprowadza się do wiejskiego domu ojczyma. Samotna dziewczynka, poznając okolice, trafia na zrujnowany labirynt. Uciekając przed brutalnością otaczającej jej rzeczywistości wymyśla wyimaginowany świat, pełen fantastycznych stworów i tajemnic.

Nagrodzony trzema Oscarami (nominowany w aż sześciu kategoriach) Labirynt Fauna to nietypowa pozycja w tym zestawieniu, łączy bowiem z powodzeniem elementy baśni, dramatu polityczno-społecznego i horroru. Guillermo del Toro stawia na starannie budowaną atmosferę grozy, którą budują wysmakowane zdjęcia i mroczna scenografia. To wszystko i udział uznanych aktorów zapewnił filmowi zaskakujący sukces komercyjny i artystyczny.

Sierociniec *(El Orfanato, reż. Juan Antonio Bayona, 2007)

Ostatnia pozycja krótkiego zestawienia to Sierociniec, który swoją premierę miał przed kilkoma dniami. To kolejny hiszpański film grozy, po Innych i Labiryncie Fauna, zauważony przez międzynarodową krytykę. W Hiszpanii stał się kasowym hitem, dominując rozdanie nagród Goya.

Sierociniec Juana Antonia Bayony opowiada pełną tajemnic historię pewnej rodziny. Laura po wielu latach powraca do domu dziecka, w którym się wychowywała. Wraz z mężem zamierzają odnowić budynek i otworzyć w nim ośrodek opieki nad zaburzonymi dziećmi. Kiedy dorośli zajęci są pracą, ich syn, Simon, znajduje sobie niewidzialnego przyjaciela. Rodzice bagatelizują nietypowe zachowanie chłopca, jednak wkrótce Simon znika.

Warto byłoby przypomnieć jeszcze kilka innych tytułów, niepokazywanych w polskich kinach, które nie doczekały się również wydań DVD, ale wymienię jeszcze tylko Kręgosłup diabła wspomnianego już Guillermo del Toro. Może nadarzy się okazja, żeby jeszcze kiedyś o nim napisać.

Foto: outnow.ch