No dobra, może i trochę przesadzam. Ale niewiele, sezon kleszczowy już się rozpoczął na dobre. Typowe "mieszczuchy" mogły tego jeszcze nie zauważyć - niedługo jednak oni również zapakują się do samochodów, często ze swoimi psami, i pojadą na majówkę na łono natury.
A tam już czekają kleszcze, groźne i dla nas, i dla naszych kudłatych pupili. Można je spotkać na terenie całej Polski, lubią zwłaszcza tereny leśne, podmokłe, porośnięte wysoką trawą, ale nie gardzą także miejskimi parkami i naszymi ogródkami przydomowymi.
No dobra, może i trochę przesadzam. Ale niewiele, sezon kleszczowy już się rozpoczął na dobre. Typowe "mieszczuchy" mogły tego jeszcze nie zauważyć - niedługo jednak oni również zapakują się do samochodów, często ze swoimi psami, i pojadą na majówkę na łono natury.
A tam już czekają kleszcze, groźne i dla nas, i dla naszych kudłatych pupili. Można je spotkać na terenie całej Polski, lubią zwłaszcza tereny leśne, podmokłe, porośnięte wysoką trawą, ale nie gardzą także miejskimi parkami i naszymi ogródkami przydomowymi.
Gdzie i kiedy najwięcej kleszczy?
Najczęściej złapać kleszcza można na brzegach lasów liściastych i mieszanych, zwłaszcza graniczących z łąkami czy pastwiskami, w zagajnikach, na obszarach porośniętych paprociami lub jeżynami, w niskich krzewach i zaroślach, na brzegach jezior. Nie znaczy to jednak że na własnym ogrodzie jesteśmy bezpieczni - mogą się czaić także w naszych przydomowych krzaczkach, a nawet na klombach miejskich.
W Polsce są obszary, gdzie populacje kleszczy są szczególnie duże, oraz takie, gdzie jest ich mniej. Na poniższej mapce im ciemniejszy obszar, tym większe ryzyko złapania kleszcza:
Aktywność kleszczy podnosi wysoka temperatura i wysoka wilgotność powietrza. Łagodna zima oraz wilgotne lato sprzyjają wysokiej rozrodczości kleszczy i ich małej umieralności - powoduje to spore zwiększenie tempa ich rozprzestrzeniania się i ilości na danym obszarze. Ponieważ zmiany klimatyczne sprawiają, że nasze zimy są coraz łagodniejsze i krótsze, ilość kleszczy z roku na rok się zwiększa.
Kleszcze mają też zmienną aktywność w trakcie "sezonu":
Choroby przenoszone przez kleszcze
Kleszcze są dla nas i naszych zwierząt groźne głównie dlatego, że roznoszą pierwotniaki, bakterie i wirusy powodujące zachorowania ludzi oraz zwierząt.
Ryzyko złapania kleszcza przenoszącego boreliozę jest szczególnie wysokie w zaznaczonych ciemniejszym kolorem regionach kraju:
Człowiek zarazić się może:
Kleszczy przenoszących babezjozę najwięcej jest w zaznaczonych ciemniejszym kolorem regionach Polski:
Pies zarazić się może:
Jak się pozbyć kleszcza, jeśli już się wbił?
Jeśli zauważymy wbitego w naszą czy zwierzaka skórę kleszcza, należy się go jak najszybciej pozbyć. Jest to wbrew pozorom całkiem proste: odwłok kleszcza wystarczy uchwycić palcami lub pęsetą przy samej skórze i pociągnąć jednym, zdecydowanym ruchem. Usłyszymy charakterystyczne "puff" - i kleszcz zostanie nam w palcach czy pęsecie.
Absolutnie nie wolno stosować żadnych ludowych sposobów typu smarowanie kleszcza masłem, polewanie wódką czy przypalanie! Owszem, kleszcz wypadnie, ale wcześniej zwymiotuje do rany zostawiając w niej wszelkie przenoszone przez siebie zarazki. A nie o to nam chodzi...
Profilaktyka - jak nie złapać kleszcza
Powiedzmy sobie szczerze - jeśli chodzisz po lesie czy łąkach, wypoczywasz nad wodą, to prędzej czy później spotka cię ta wątpliwa przyjemność. Twojego psa być może nawet kilka razy dziennie.
Człowiek może się częściowo ochronić zakładając na siebie długie spodnie (obcisłe lub ze ściągaczami, ewentualnie można nogawki wsunąć w buty czy skarpety), bluzy z długimi rękawami, skarpety, pełne buty, czapkę z daszkiem. Można też zastosować na skórę któryś z dostępnych w aptekach środków odstraszających kleszcze, np. AUTAN czy OFF.
Nie należy siadać bezpośrednio na trawie ani pod krzakami. Warto też nie wnosić do mieszkania lub namiotu świeżo skoszonej trawy lub ściółki.
Ze zwierzętami jest nieco gorzej, bo tych się ani nie ubierze, ani nie przekona do nie biegania po wszystkich okolicznych krzakach. Dlatego bardzo ważne jest zapobieganie inwazji kleszczy przy użyciu fipronilu, amitrazu, piretroidów lub fosforoorganików - w sklepach zoologicznych lub u weterynarzy:
- Frontline (spray lub do aplikacji na kark)
- Kiltix (obroża, tylko dla psów)
- Preventic (obroża, tylko dla psów)
- Bolfo (obroża)
Uwaga! To, że kleszcz się wczepi, jest normalne. Preparaty nie odstraszają kleszczy, sprawiają tylko, że kleszcz nie będzie pił krwi, a w ciągu 24-48 godzin zginie lub odpadnie - i nie zdąży tym samym zarazić zwierzęcia.
Po powrocie ze spaceru bezwzględnie trzeba sprawdzić skórę swoją i zwierzaka. Ewentualne kleszcze usunąć jak najszybciej.