Walczymy ze spamem - ale co to w zasadzie jest?
Słowo spam jest jednym z najczęściej używanych wyrazów w Internecie. Przyjęło się, że spamem określamy w zasadzie wszystko, co uznajemy za śmieć, za niepotrzebne w danym miejscu, niechciane przez odbiorców. Prawo jednak definiuje spam nieco inaczej.
Co to jest spam?
Spam to niepotrzebne wiadomości elektroniczne. Najczęściej spotykany jest w skrzynce e-mail i Usenecie. Użytkownicy doświadczają go również w popularnych komunikatorach oraz w SMS. Spam z reguły wysyłany jest masowo. Celem spamu jest rozsyłanie jak największej ilości wiadomości do nieznanych osób. Ich treść nie ma najmniejszego znaczenia.
Masowa poczta elektroniczna dzieli spam na dwie kategorie:
- Unsolicited Commercial Email (UCE) - niezamawiana oferta handlowa, spam komercyjny i reklama zakazane przez polskie prawo i UE.
- Unsolicited Bulk Email (UBE) - niezamawiana poczta masowa, treści o charakterze niekomercyjnym jak np. różnego rodzaju apele i ostrzeżenia.
Słowo spam jest jednym z najczęściej używanych wyrazów w Internecie. Nic zresztą dziwnego - w samej tylko poczcie e-mail niechciane przesyłki stanowią absolutną większość wymienianych w Sieci wiadomości elektronicznych i sprawiają z tego powodu sporo problemów administratorom serwerów.
Przyjęło się, że spamem określamy w zasadzie wszystko, co uznajemy za śmieć, za niepotrzebne w danym miejscu, niechciane przez odbiorców. Prawo jednak definiuje spam nieco inaczej.
Co uważamy za spam?
Najkrócej mówiąc, mianem spamu określa się obecnie każdą rozesłaną masowo, niezamawianą przez odbiorców przesyłkę elektroniczną. Dotyczy to zwykle również identycznych wypowiedzi w wielu wątkach na forach dyskusyjnych czy wysyłania wiadomości prywatnych w serwisach społecznościowych.
Spam można określić więc jako niezamawiana korespondencja, zwykle seryjna i komercyjna.
Co prawo uważa za spam?
Jak już kiedyś pisałam - elektroniczna wiadomość jest spamem w rozumieniu prawa, jeżeli:
- treść i kontekst wiadomości są niezależne od tożsamości odbiorcy, ponieważ ta sama treść może być skierowana do wielu innych potencjalnych odbiorców
- jej odbiorca nie wyraził uprzedniej, możliwej do weryfikacji, zamierzonej, wyraźnej i zawsze odwoływalnej zgody na otrzymanie tej wiadomości
- treść wiadomości daje odbiorcy podstawę do przypuszczeń, iż nadawca wskutek jej wysłania może odnieść korzyści nieproporcjonalne w stosunku do korzyści odbiorcy wynikających z jej odebrania
Wiadomość, która spełnia wymienione wyżej warunki, jest spamem nie tylko w powszechnej opinii społecznej, ale także w rozumieniu prawa. A w związku z tym możliwe jest prawne przeciwdziałanie - na podstawie rzecz jasna istniejących przepisów.
Jakie przepisy regulują kwestie związane ze spamem?
[u]* Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. Nr 144, poz 1204)[/u]
*Art. 10.1. Zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej.
- Informację handlową uważa się za zamówioną, jeżeli odbiorca wyrazi zgodę na otrzymywanie takiej informacji, w szczególności jeśli udostępnił w tym celu identyfikujący go adres elektroniczny.
- Działanie, o którym mowa w ust. 1, stanowi czyn nieuczciwej konkurencji (...)
Art. 24.1. Kto przesyła za pomocą środków komunikacji elektronicznej niezamówione informacje handlowe, podlega karze grzywny.
- Ściganie wykroczenia, o którym mowa w ust. 1, następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Art. 25. Orzekanie w sprawach o czyny określone w art. 23 i 24 następuje w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.*
[u]* Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, z dnia 16 kwietnia 1993 r. (Dz. U. Nr 47, poz. 211 z dnia 8 czerwca 1993 r.; zmiany: z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 29, poz. 356 i Nr 93, poz. 1027)[/u]
*Art. 16.1. Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności:
(...)
- reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta nie zamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji.*
Na podstawie wybranych, pasujących do sprawy paragrafów, możemy o fakcie spamowania poinformować Policję.
Warto wiedzieć, co na to prawo
Oczywiście na swoich serwerach, w swoich sieciach, na swoich forach dyskusyjnych czy w swojej skrzynce mailowej - możemy sobie zablokować dokładnie wszystko co chcemy.
Jednak czasami trafia się wyjątkowo uciążliwy spamer, którego chcemy jednak bardziej trwale zniechęcić. Jeżeli zaś wysyłane przez niego wiadomości kwalifikują się jako spam - dostajemy całkiem solidny argument do ręki...