6 Polaków świata nauki i technologii, których zapamiętamy na zawsze

W takim dniu jak dziś warto zatrzymać się na chwilę i pomyśleć o tych, których już z nami nie ma, a którym zawdzięczamy wiele. Na Gadżetomanii wspominamy dziś szóstkę wielkich Polaków świata nauki i technologii – zarówno tych, o których historia już trochę zapomniała, jak i tych, którzy od razu każdemu kojarzą się z Polską.

Jeden z największych polskich przedwojennych wynalazców, zwany polskim Edisonem i galicyjskim geniuszem. Większość życia spędził w małych miejscowościach na Podkarpaciu, pracując jako nauczyciel.

"Miał wiele fraków. Ale chodził w jednym ubraniu, a wszystko leżało w szafie. Bo jego nic nie obchodziło. Stale był zajęty jakąś myślą. Jak wspominam ojca, to chodzącego z papierosem, ze spuszczona głową tam i z powrotem po pokoju. On wtedy myślał nad czymś" – wspominała go córka Maria Zboińska.

Świat nauki i techniki zawdzięcza galicyjskiemu wynalazcy bardzo wiele. Szczepanik ma na swoim koncie kilkadziesiąt wynalezionych urządzeń i kilkaset patentów. Opracował nową, znacznie szybszą maszynę tkacką, na długo przed powstaniem telewizji stworzył telektroskop (aparat do reprodukowania obrazów na odległość), opatentował małoobrazkowy film barwy, wymyślił materiał odporny na pociski i stworzył kamizelkę kuloodporną, która uratowała życie królowi Hiszpanii Alfonsowi XIII podczas zamachu w 1902 roku.

Nazywany polskim Billem Gatesem Jacek Karpiński to jeden z najbardziej niedocenionych i zapomnianych polskich geniuszy. Wśród urządzeń, które stworzył, znalazły się m.in. komputerowe urządzenie prognozujące pogodę, pierwszy na świecie tranzystorowy analizator równań różniczkowych AKAT-1, a także K-202, minikomputer mający lepsze osiągi niż Commodore 64.

O polskim geniuszu informatycznym, który nigdy nie został drugim Billem Gatesem, za to przez kilka lat mieszkał na Mazurach, gdzie zajmował się hodowaniem świń, świetny artykuł napisał Łukasz Michalik.

Zanim bracia Wright pokazali, że latanie jest możliwe, na wzniesieniem się w powietrze kombinował Polak Stefan Drzewiecki. Zanim zajął się lotnictwem, ciągnęło go do morza. Opracował domograf - urządzenie automatycznie kreślące kurs płynącego statku. Potem zaprojektował napędzany siłą ludzkich mięśni okręt podwodny, w którym jako pierwszy zastosował peryskop. Zaprezentowano go z wielką pompą w Odessie w 1877 roku. Pod kierunkiem Polaka zbudowano w Rosji 50 łodzi podwodnych.

Pracując w Rosji, zaczął interesować się lotnictwem. W 1909 roku pokazał światu płatowiec wyposażony w tylne skrzydło.

Bez Jana Czochralskiego nie byłoby dziś komputerów ani smartfonów, nie byłoby niczego. W 1916 roku Polak, który zawodowo zajmował się chemią, odkrył metodę pozwalającą na otrzymywanie monokryształów krzemu. W tamtych czasach mało kto uważał to za aż tak interesujące, dziś opracowana przez Czochralskiego technologia stanowi podstawę produkcji mikroprocesorów.

Bez tego Polaka nie istniałby cały przemysł naftowy. Choć próby pozyskiwania i wykorzystywania ropy naftowej miały miejsce już znacznie wcześniej, dopiero dzięki Ignacemu Łukaszewiczowi nastąpił przełom. Polak opracował projekt lampy naftowej, która okazała się znacznie lepszym sposobem oświetlenia nie tylko od świec, ale też od oświetlenia gazowego czy olejowego.

Łukaszewicz jako pierwszy zaczął eksploatację karpackich złóż tego ropy naftowej, co przyniosło mu wielkie pieniądze. Jeszcze większe pieniądze na jego odkryciu zarabiają do dziś inni.

Jedna z najsłynniejszych Polek i najważniejszych kobiet w świecie nauki, odkrywczyni pierwiastków promieniotwórczych, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla. Jedyna kobieta, którą pochowano w paryskim Panteonie. To pod jej kierunkiem prowadzono pierwsze badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości, ale konsekwencje jej odkryć są dużo szersze.

Za granicą to właśnie z nią – obok Lecha Wałęsy i papieża Jana Pawła II kojarzy się ludziom Polska.