W ostatnich latach coraz więcej osób jest świadomych tego, że krew ratuje życie - w dramatycznych sytuacjach szybko sobie o tym przypominamy zresztą. Gorzej jednak jest na co dzień, kiedy nam osobiście ani naszym bliskim nie jest potrzebne jej przetoczenie.
Wiele osób jednak ma nadal sporo wątpliwości dotyczących krwiodawstwa, przez co nie podejmuje się oddawania krwi nawet wtedy, gdy usłyszy apel od konkretnej osoby. Obawy jednak szybko się rozwiewają, kiedy zdobędzie się odpowiednią wiedzę. Postaram się więc kilka z tych wątpliwości wyjaśnić...
W ostatnich latach coraz więcej osób jest świadomych tego, że krew ratuje życie - w dramatycznych sytuacjach szybko sobie o tym przypominamy zresztą. Gorzej jednak jest na co dzień, kiedy nam osobiście ani naszym bliskim nie jest potrzebne jej przetoczenie.
Wiele osób jednak ma nadal sporo wątpliwości dotyczących krwiodawstwa, przez co nie podejmuje się oddawania krwi nawet wtedy, gdy usłyszy apel od konkretnej osoby. Obawy jednak szybko się rozwiewają, kiedy zdobędzie się odpowiednią wiedzę. Postaram się więc kilka z tych wątpliwości wyjaśnić...
Pytanie: Czy oddanie krwi wiąże się z ryzykiem "złapania" czegoś w trakcie zabiegu?
Cały sprzęt, jaki jest używany w trakcie zabiegu pobrania krwi, jest jednorazowego użytku - oddającemu nie zagraża więc żadna z chorób przenoszonych tą drogą.
Pytanie: Czy po oddaniu krwi nie będę osłabiony? Ile się jej pobiera?
Organizm będzie musiał "odbudować" swoje zapasy. Lekkie osłabienie może więc wystąpić, jednak u większości ludzi jest ono niemal niezauważalne.
Jednostka donacji, czyli ilość krwi, która jest pobierana, to około 450ml - dorosły człowiek ma w swoim ciele ok. 5-6 litrów krwi, jest to więc dla organizmu niewielki ubytek. Dla porównania: kobieta podczas miesiączki traci mniej więcej do 100-200ml, a przy porodzie do 500ml krwi.
Pytanie: Regularnie trenuję, czy oddawanie krwi nie wpłynie na moją formę? Czy nie będę musiał przerwać treningów?
Przez kilka godzin do paru dni po oddaniu krwi organizm będzie nieco osłabiony - należy więc zrobić sobie kilkudniową przerwę w treningach, zwłaszcza siłowych i wytrzymałościowych. Po tym okresie jednak forma będzie dokładnie taka sama, nie trzeba więc mieć obaw co do wpływu krwiodawstwa na treningi sportowe.
Pytanie: Jak wygląda zabieg pobrania krwi?
Po zgłoszeniu się do punktu poboru krwi musisz się wylegitymować i wypełnić kilka kwestionariuszy - dzięki nim ocenione zostanie, czy możesz oddać krew. Następnie pobrana zostanie próbka krwi do badania, a ty przejdziesz skrócone badanie lekarskie.
Potem lekka przekąska (wafelek, sok, woda mineralna, etc.) - i do dzieła. Pielęgniarka wkłuje się do żyły igłą połączoną drenami z zestawem pojemników na krew. Zebranie 450ml trwa zaledwie kilka minut, po tym czasie jednak poproszą cię o pozostanie jeszcze kilku minut. Chodzi o sprawdzenie, czy nie występują np. zawroty głowy czy omdlenia.
Przed wyjściem dostaniesz jeszcze posiłek regeneracyjny o wartości kalorycznej 4500 kcal. - standardowo jest to kilka czekolad. I to wszystko!
Pytanie: Kto może oddawać krew?
Trzeba być osobą pełnoletnią, ale do 65 roku życia. Ważyć musisz powyżej 50 kg - jest to warunek konieczny do tego, aby oddanie krwi nie zaszkodziło tobie (chodzi o objętość krwi w twoim organizmie). Trzeba również być zdrowym... a to temat rzeka.
Czynniki ryzyka, które dyskwalifikują czasowo:
- Wcześniej lub aktualnie stosowane narkotyki w postaci zastrzyków.
- Kontakty seksualne z osobami stosującymi narkotyki w postaci zastrzyków.
- Kontakty seksualne z wieloma partnerkami/partnerami.
- Kontakty seksualne z patrnerem/partnerką, których znasz od niedawna.
- Kontakty seksualne w celu zarobkowym.
- Kontakty seksualne z osobami, u których testy w kierunku AIDS, kiły lub żółtaczki zakaźnej B lub C wypadły dodatnio.
Trwale dyskwalifikują:
- ciężkie choroby układu: krążenia, pokarmowego, nerwowego, oddechowego, moczowego i nerek,
- zakażenie chorobami zakaźnymi (np. HIV, żółtaczka, kiła),
- choroby krwi,
- cukrzyca
- nowotwory
- inne choroby i przypadłości, o których dokładnie poinformuje cię lekarz.
Czasowo dyskwalifikują:
- zabieg operacyjny, endoskopia, tatuaż, przekłucie uszu i piercing - uniemożliwiają oddawanie krwi na okres 6 miesięcy od momentu ich wykonania,
- pobyt w zakładzie karnym oraz 6 miesięcy po jego opuszczeniu,
- okres miesiączkowania i 3 dni po zakończeniu,
- przebyte infekcje, gorączka powyżej 38'C, przyjmowanie antybiotyków - dwa tygodnie od zakończenia objawów lub leczenia,
- szczepienia przeciw: grypie, żółtaczce - przynajmniej na 48 godzin,
- okres ciąży i 6 miesięcy po porodzie lub zakończeniu ciąży,
- alkohol - należy odczekać co najmniej 24 godziny.
Pytanie: Czy to prawda, że jak raz oddam krew, to muszę ją już stale oddawać?
Od dawna krąży taki mit, zgodnie z którym organizm szybko "przyzwyczaja się" do oddawania krwi i produkuje jej za dużo, przez co trzeba stale ją potem oddawać. Jest to jednak jak wspomniałam mit - oddawanie krwi nie "uzależnia", nie zmienia się też regulacja jej wytwarzania w organizmie.
Pytanie: Ktoś szuka pilnie krwi A+, ja mam B+ - więc nie mogę oddać?
Oddając krew dla konkretnej osoby, wypełniasz w punkcie krwiodawstwa odpowiedni druk, na którym wskazujesz komu należy przekazać oddaną przez ciebie krew.
Jeżeli jednak masz inną grupę krwi, to także możesz ją oddać. Liczy się ilość, która zostanie ci pobrana - bank krwi udostępni wybranej przez ciebie osobie taką właśnie ilość krwi, ale już odpowiedniej grupy. Twoja zostanie więc "wymieniona" na inną, aktualnie potrzebną.
Pytanie: Czy są jakieś inne, poza satysfakcją, korzyści z oddania krwi?
Oczywiście, że są:
- Zrobisz sobie za darmo badania laboratoryjne krwi (obowiązkowe przed jej oddaniem), także na obecność wirusów.
- Dzień oddania krwi jest wolny od pracy czy nauki, wystarczy wziąć odpowiednie zaświadczenie.
- Najjesz się czekolady - to ona jest właśnie przeważnie tym ekwiwalentem żywnościowym, jaki otrzymuje się po oddaniu krwi.
- Możesz sobie oddaną krew odpisać od podatku... ;-)