Apple rezygnuje z minijacka? Bardzo dobrze: użytkownicy to największy hamulec postępu

„Rejs” Marka Piwowskiego to PRL-owska komedia, określana często mianem kultowej. W jednej ze scen inżynier Mamoń tłumaczy w nim, że – jako umysł ścisły – lubi melodie, które już słyszał. Absurd? Niekoniecznie, zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę fakt, że wielu z nas pod względem upodobań wzoruje się na inżynierze Mamoniu.

Ale jak to?! Oburzy się zapewne niejeden czytelnik. Przecież wszyscy lubimy nowe technologie, gadżety, różne urządzenia i wszystko, co związane z Internetem. A to przecież branża, która podlega szybkim i nieustannym zmianom.

Jest w tym trochę racji, ale kluczem jest to, jakie zmiany lubimy i jakich oczekujemy. Zapewne słyszeliście już plotkę – bo to na razie tylko plotka – dotyczącą rezygnacji przez Apple’a ze standardowego, 3,5-milimetrowego gniazda słuchawkowego, zwanego minijackiem i zastąpienie go własnym rozwiązaniem o mniejszej grubości. Przyznam, że dziwi mnie krytyka, z jaką spotkała się ta, wciąż jeszcze hipotetyczna, zmiana.

Świat elektroniki – i nie tylko – dzieli się na tych, którzy wyznaczają trendy i na resztę, która się do tych trendów dostosowuje. Nie ma w tym niczego wartościującego: fakt, że ktoś naśladuje dobre rozwiązania nie sprawia, że z jakiegoś powodu staje się gorszy.

Z punktu widzenia użytkowników produkty firmy, która idzie przetartym przez innych szlakiem, mogą być nawet atrakcyjniejsze, bo pozbawione są dodatkowej opłaty za nowość. Z mało innowacyjnym sprzętem nie ma też niedogodności związanych z tym, że jakieś rozwiązanie jest nowe i mało popularne – choćby dobranie uniwersalnych akcesoriów jest dużo łatwiejsze.

Wspominam o tym przede wszystkim odnosząc się do Apple’a. O innowacyjności lub jej braku w kontekście tej firmy napisano już tak wiele, że dodawanie czegokolwiek mija się z celem.

Powtórzę zatem tylko jedną oczywistość: Apple, nawet jeśli nie opracowuje samodzielnie nowych rozwiązań, to w wielu przypadkach wyciąga je z niszy i sprawia, że stają się rynkowym standardem. I z tego powodu zasługuje – moim zdaniem – na miano innowatora.

Aby nie trzymać się kurczowo Apple’a, przytoczę inny przykład. Pamiętacie starego Office’a Microsoftu i jego górny pasek narzędzi? Po ponad ćwierć wieku ewolucji Microsoft zdecydował się na rewolucyjną zmianę – wraz z Office’em 2007 wprowadził menu w firmie tzw. wstążki, która dla wieloletnich użytkowników pakietu biurowego była na początku szokiem.

Sam pamiętam swoje reakcje i zagubienie, spowodowane wprowadzoną zmianę. Początkowo narzekałem na nią na równi z innymi – na ślady tamtej krytyki można trafić i teraz, przeszukując starsze fora dyskusyjne.

Tymczasem wstążka nie była zmianą dla samej zmiany – jej wprowadzenie poprzedziły wnikliwe badania nad ergonomią i sposobem, w jaki użytkownicy korzystają z różnych funkcji. Wyciągnięto z nich wnioski i przebudowano interfejs tak, by stał się bardziej przyjazny i intuicyjny. Przypuszczam, że dzisiaj – po latach – większość użytkowników Office’a zgodzi się z opinią, że była to pozytywna zmiana.

Z podobnym zjawiskiem mieliśmy do czynienia wraz z premierą Windows 8 i kontrowersyjnymi kaflami. Choć sam system nie był bez wad, to – z punktu widzenia większości użytkowników kaflowy interfejs był zmianą na lepsze.

Jasne, że istnieje cały szereg zastosowań, w których z różnych powodów sprawdzi się tradycyjny pulpit, ale patrząc na to z punktu widzenia uśrednionych potrzeb dziesiątek, czy setek milionów użytkowników, kafle wydają się znacznie lepszym pomysłem od rozwiązania, pamiętającego początki interfejsu graficznego. Mimo tego nowy standard spotkał się początkowo z miażdżącą krytyką.

Podobno przed laty Henry Ford zapytany, dlaczego ignoruje badania rynku stwierdził, że gdyby pytał ludzi, czego potrzebują, ci chcieliby po prostu szybszego zaprzęgu konnego. Z technologią jest podobnie. Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, co znamy i zazwyczaj nie chcemy z tego rezygnować.

Przed laty szokiem był sprzęt, w którym imponujący zestaw portów i złącz zastąpiono gniazdami USB. Szokiem były komputery, sprzedawane bez stacji dysków. Szokiem był MacBook Air bez napędu optycznego i – o zgrozo! – gniazda LAN. Niedawno z krytyką spotkał się nowy laptop Apple’a, w którym umieszczono tylko jedno gniazdo USB 3.1 typu C.

Istnieje grupa użytkowników, dla których brak tych podzespołów rzeczywiście miał znaczenie i dyskwalifikował sprzęt. Otwarte pozostaje pytanie, jak wielu ich jest? Zaryzykuję opinię, że niewielu, choć – z racji wiedzy, wykształcenia czy wykonywanego zawodu – to znacząca i wpływowa w Sieci grupa.

Dla całej reszty uproszczenie złącz, przejście na dystrybucję cyfrową czy pozbycie się kabli okazało się – w dłuższej perspektywie – korzystne. Zwracam tu uwagę na tę dłuższą perspektywę, bo w okresie przejściowym brak różnych rozwiązań, uważanych przez resztę świata za oczywisty standard, mógł być irytujący i zwyczajnie utrudniał życie.

Sądzę, że – gdyby potwierdziły się plotki o rezygnacji przez Apple'a z minijacka – podobnie będzie i w tym przypadku. Fala oburzenia będzie początkowo potężna, powszechne będą narzekania na brak kompatybilności, nie będzie końca szyderstwom z istnienia przejściówek i ich cen, ale z czasem wszystko się unormuje.

Pojawią się słuchawki różnych producentów, ceny nietypowego sprzętu spadną i zacznie on stawać się coraz popularniejszy, a z czasem – przypuszczam, że całkiem niedługim – przestanie być nietypowy. Pamiętacie, jaki koniec świata miał nadejść wraz z rezygnacją z 30-pinowego złącza na rzecz standardu Lightning? Nie nadszedł? No właśnie.

Jestem przekonany, że z rezygnacją z minijacka będzie podobnie. Ponarzekamy, pośmiejemy się z zabawnych memów, a później w ogóle zapomnimy, że stanowiło to jakikolwiek problem. I skupimy uwagę na obronie kolejnego, starego standardu, bez którego nie wyobrażamy sobie życia.