Zmarł twórca pierwszego polskiego minikomputera

Liczący 83 lata Jacek Karpiński po długiej chorobie zmarł w niedzielę we wrocławskim szpitalu. Choć ma na swoim koncie wiele osiągnięć w dziedzinie elektroniki i informatyki, zostanie zapamiętany przede wszystkim jako twórca pierwszego polskiego komputera, który pod względem liczby operacji na sekundę dorównywał amerykańskim i angielskim pionierskim urządzeniom, jednocześnie pozostając od nich o wiele tańszym.

Zmarł twórca pierwszego polskiego minikomputera 1Zdjęcie z ulotki reklamowej K-202
Artur Falkowski

Liczący 83 lata Jacek Karpiński po długiej chorobie zmarł w niedzielę we wrocławskim szpitalu. Choć ma na swoim koncie wiele osiągnięć w dziedzinie elektroniki i informatyki, zostanie zapamiętany przede wszystkim jako twórca pierwszego polskiego komputera, który pod względem liczby operacji na sekundę dorównywał amerykańskim i angielskim pionierskim urządzeniom, jednocześnie pozostając od nich o wiele tańszym.

Jacek Karpiński urodził się w Turynie. Zanim rozpoczął studia, wybuchła wojna, w której brał czynny udział, między innymi walcząc u boku Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Został trzykrotnie nagrodzony Krzyżem Walecznych. Dopiero gdy zapanował pokój, mógł podjąć dalszą edukację. Rozpoczął od politechnik w Łodzi i Warszawie. W 1960 roku został jednym z sześciu laureatów konkursu UNESCO, co otworzyło mu drogę na amerykańskie uczelnie. Studiował na Harvardzie oraz w Massachusetts Institute of Technology. Pozwoliło mu to po powrocie do Polski zająć się najnowocześniejszymi technologiami.

Pierwszym słynnym wynalazkiem Karpińskiego był Erceptron - maszyna do szybkiego uczenia się. Była pierwszą tego typu w Europie i drugą na świecie.

Największe osiągnięcia miały jeszcze nadejść, a wiązało się to z dołączeniem do Zakładu Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Warszawskiego. Tam zbudował Kar-65, przeznaczony do obliczeń komputer mogący wykonać do stu tysięcy operacji na sekundę. Było to trzykrotnie więcej w stosunku do produkowanej przez wrocławskie Elwro Odry, ogromnych rozmiarów komputera - ówczesnej dumy Polski. Co więcej, był bardzo tani. Sześć milionów ówczesnych złotych było niczym w porównaniu z niemal dwustoma milionami, które trzeba było wydać na Odrę. Niezależnie od walorów Kar-65, komputer nie wyszedł poza fazę prototypu.

Zmarł twórca pierwszego polskiego minikomputera 2
Fragment ulotki reklamowej minikomputera K-202

Inaczej sprawa przedstawiała się z jego następcą, szesnastobitowym K-202, który powstawał w latach 1970-73. Był to pierwszy minikomputer, który przy rozsądnej jak na komputery cenie osiągał milion operacji na sekundę. Była to ogromna prędkość w tamtejszych czasach. Porównywalną miały jedynie wielokrotnie droższe amerykańska Super-Nova i brytyjski Modular One. Nazwa "minikomputer" może być myląca. Rzeczywiste wymiary K-202 wynosiły 58 cm : 21 cm : 68 cm, a jego waga 35 kilogramów. W porównaniu z ogromnymi, zajmującymi całe pokoje maszynami, był rzeczywiście maluszkiem.

Wyprodukowano 30 egzemplarzy tego komputera. Pomimo tego, że na świecie został bardzo ciepło przyjęty, projekt zamknięto, a Karpińskiego zwolniono.

W Polsce nie było pracy dla tak wykwalifikowanego specjalisty. Władze nie pozwoliły mu jednak wyjechać za granicę. Sfrustrowany, w geście protestu zajął się hodowlą świń. Do lat osiemdziesiątych blokowano mu zdobycie jakiegokolwiek wyższego stanowiska. W końcu skorzystał z sytuacji i opuścił Polskę. Powrócił do niej dopiero w latach dziewięćdziesiątych.

Smutno się robi na myśl, że Polska miała tak wspaniałe dokonania w dziedzinie nauk i techniki, tylu świetnych specjalistów, których potencjał został zmarnowany. Czasy się zmieniły, ale wciąż najambitniejszych i najbardziej zdolnych Polaków znajdziemy prędzej w Krzemowej Dolinie niż w ojczyźnie. A to daje do myślenia.

Źródło: Wirtualne Media

Źródło artykułu: WP Gadżetomania

Wybrane dla Ciebie

Tajemniczy "ciemny tlen" odkryty na dnie Pacyfiku
Tajemniczy "ciemny tlen" odkryty na dnie Pacyfiku
Nowa metoda recyklingu plastiku. Rozłoży nawet PVC
Nowa metoda recyklingu plastiku. Rozłoży nawet PVC
Jest ich mniej. Nawet w środowiskach, gdzie nie ingeruje człowiek
Jest ich mniej. Nawet w środowiskach, gdzie nie ingeruje człowiek
Sen i ryzyko demencji. Są nowe odkrycia
Sen i ryzyko demencji. Są nowe odkrycia
Do 2500 r. może jej już nie być. Alarmujące prognozy dla syberyjskiej tundry
Do 2500 r. może jej już nie być. Alarmujące prognozy dla syberyjskiej tundry
Galaktyka Cygaro. Miejsce, gdzie gwiazdy rodzą się szybciej
Galaktyka Cygaro. Miejsce, gdzie gwiazdy rodzą się szybciej
Tak formują się planety. Odkrycie naukowców to potwierdza
Tak formują się planety. Odkrycie naukowców to potwierdza
Ludzie od zawsze o tym marzyli. Pojawia się jednak pewien problem
Ludzie od zawsze o tym marzyli. Pojawia się jednak pewien problem
Masz głośnych sąsiadów? Szwajcarzy znaleźli na to sposób
Masz głośnych sąsiadów? Szwajcarzy znaleźli na to sposób
Mikroplastik i zdrowie. To konsekwencje zanieczyszczenia środowiska
Mikroplastik i zdrowie. To konsekwencje zanieczyszczenia środowiska
Tajemnicza rotacja. Czy Wszechświat znajduje się w czarnej dziurze?
Tajemnicza rotacja. Czy Wszechświat znajduje się w czarnej dziurze?
Umożliwi skok technologiczny? Ten związek ma niezwykłe właściwości
Umożliwi skok technologiczny? Ten związek ma niezwykłe właściwości