Radziecki ENIAC. 60‑lecie komputera MESM [wideo]

Koniec grudnia to nie tylko bożonarodzeniowy nastrój, przejedzenie i awersja do wszechobecnych przebojów w stylu „White Christmas”. 25 grudnia swoje 60-lecie obchodził MESM (МЭСМ) – pierwszy radziecki komputer. Co warto o nim wiedzieć?

Komputer MESM (Fot. Engadget.com)
Komputer MESM (Fot. Engadget.com)
Łukasz Michalik

27.12.2011 | aktual.: 11.03.2022 09:12

Zalogowani mogą więcej

Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika

Koniec grudnia to nie tylko bożonarodzeniowy nastrój, przejedzenie i awersja do wszechobecnych przebojów w stylu „White Christmas”. 25 grudnia swoje 60-lecie obchodził MESM (МЭСМ) – pierwszy radziecki komputer. Co warto o nim wiedzieć?

O ile komputery, takie jak Mark I czy ENIAC są powszechnie znane, znacznie mniej rozpowszechniona jest wiedza o sprzęcie, który w pionierskim okresie rozwoju komputerów powstawał za żelazną kurtyną – w Związku Radzieckim.

Część zespołu twórców komputera MESM (Fot. StarePro.info)
Część zespołu twórców komputera MESM (Fot. StarePro.info)

Od 1948 roku Siergiej Aleksiejewicz Lebiediew kierował w Kijowie pracami zespołu, którego celem było opracowanie pierwszego radzieckiego komputera nazywanego Малая Электронно-Счетная Машина (МЭСМ, MESM). Sprzęt, którego nazwę można przetłumaczyć jako mała elektroniczna maszyna licząca – zgodnie z duchem epoki – mógł być uznany za mały jedynie w porównaniu z lotniskowcem albo fabryką.

Efektem prac zespołu były pierwsze próby urządzenia w listopadzie 1950 roku. Oficjalne uruchomienie nastąpiło 25 grudnia 1951 roku, ale MESM był rozbudowywany jeszcze przez kilka miesięcy.

Komputer MESM (Fot. StarePro.info)
Komputer MESM (Fot. StarePro.info)
Komputer MESM (Fot. StarePro.info)
Komputer MESM (Fot. StarePro.info)

Mający 6 tys. lamp próżniowych sprzęt potrzebował do pracy 25 kW mocy i mógł wykonywać 3 tys. obliczeń na minutę. Dla porównania – opracowany kilka lat wcześniej w Stanach Zjednoczonych ENIAC wykonywał w tym czasie około 5 tys. obliczeń.

Boris Malinovsky talks about Sergey Lebedev and MESM

MESM został wykorzystany do obliczeń związanych z radzieckim programem kosmicznym i doczekał się następcy o nazwie BESM (БЭСМ - Большая Электронно-Счётная Машина), czyli duża elektroniczna maszyna licząca, którego kolejne wersje produkowano aż do lat 80.

Komputer BESM-2 (Fot. StarePro.info)
Komputer BESM-2 (Fot. StarePro.info)

Choć MESM jest uznawany za pierwszy programowalny komputer opracowany w ZSRR, prawdopodobnie miał poprzednika – budowany w latach 1948 – 1951 komputer M1 o nieznanych parametrach i zastosowaniu, który wykorzystywano już od wczesnego etapu budowy – prawdopodobnie od 1948 roku. M1 z niewyjaśnionych przyczyn został wyłączony i rozmontowany prawdopodobnie w 1956 roku.

Jedyne zachowane zdjęcie M1 (Fot. StarePro.info)
Jedyne zachowane zdjęcie M1 (Fot. StarePro.info)

Źródło: EngadgetStarePro

Źródło artykułu:WP Gadżetomania
Oceń jakość naszego artykułuTwoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
Zobacz także
Komentarze (0)
© Gadżetomania
·

Pobieranie, zwielokrotnianie, przechowywanie lub jakiekolwiek inne wykorzystywanie treści dostępnych w niniejszym serwisie - bez względu na ich charakter i sposób wyrażenia (w szczególności lecz nie wyłącznie: słowne, słowno-muzyczne, muzyczne, audiowizualne, audialne, tekstowe, graficzne i zawarte w nich dane i informacje, bazy danych i zawarte w nich dane) oraz formę (np. literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne, programy komputerowe, plastyczne, fotograficzne) wymaga uprzedniej i jednoznacznej zgody Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, będącej właścicielem niniejszego serwisu, bez względu na sposób ich eksploracji i wykorzystaną metodę (manualną lub zautomatyzowaną technikę, w tym z użyciem programów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji). Powyższe zastrzeżenie nie dotyczy wykorzystywania jedynie w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe oraz korzystania w ramach stosunków umownych lub dozwolonego użytku określonego przez właściwe przepisy prawa.Szczegółowa treść dotycząca niniejszego zastrzeżenia znajduje się  tutaj.