Sen i ryzyko demencji. Są nowe odkrycia

Sen zajmuje około jedną trzecią naszego życia. Co jednak dzieje się, gdy doświadczamy jego zaburzeń lub niedoborów? Najnowsze badania wskazują, że brak snu może prowadzić do akumulacji toksyn w mózgu, co zwiększa ryzyko chorób neurodegeneracyjnych, takich jak demencja.

Bezsenność potrafi być bardzo uciążliwa (zdjęcie ilustracyjne) Bezsenność potrafi być bardzo uciążliwa (zdjęcie ilustracyjne)
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
oprac.  JWA

Na co dzień rzadko zastanawiamy się, jak ważny dla naszego zdrowia fizycznego i psychicznego jest sen. Pełni kluczową rolę w utrzymaniu równowagi organizmu, wspiera regenerację układu nerwowego, wzmacnia odporność, wpływa na metabolizm i poprawia zdolności poznawcze. Jego brak prowadzi nie tylko do pogorszenia koncentracji czy nastroju, ale w dłuższej perspektywie zwiększa ryzyko chorób serca, cukrzycy i zaburzeń psychicznych.

Rola systemu glifatycznego

Jak podaje portal SciTech Daily, naukowcy odkryli, że system glifatyczny mózgu, odpowiedzialny za usuwanie toksyn, działa najintensywniej podczas snu. Zakłócenia w nocnym odpoczynku mogą spowolnić ten proces, co prowadzi do gromadzenia się szkodliwych substancji w organizmie.

System glifatyczny pełni w mózgu rolę podobną do układu limfatycznego. Usuwa nagromadzone odpady i resztki metaboliczne za pomocą płynu mózgowo-rdzeniowego. Wśród nich znajduje się między innymi białko amyloid beta, którego nadmiar wiązany jest z rozwojem choroby Alzheimera.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Polska ma nowy kawałek lądu. Zobacz, jak powstaje Wyspa Estyjska

Badania na myszach wykazały, że poziom amyloidu beta wzrasta w czasie czuwania, natomiast spada podczas snu. To odkrycie sugeruje, że nocny odpoczynek może odgrywać istotną rolę w oczyszczaniu mózgu i chronić go przed procesami neurodegeneracyjnymi.

Kontrowersje i dalsze badania

Naukowcy wciąż starają się lepiej zrozumieć funkcjonowanie systemu glifatycznego u ludzi. Część badań wskazuje, że jego aktywność może być większa w ciągu dnia, co rodzi pytania o mechanizmy regulujące ten proces. Dyskusja w środowisku badaczy pokazuje, że choć wiele już wiadomo o powiązaniu snu z usuwaniem toksyn z mózgu, pełne wyjaśnienie roli systemu glifatycznego w profilaktyce demencji nadal wymaga dalszych analiz.

Zaburzenia snu nie są obojętne dla organizmu. Oprócz przewlekłego zmęczenia spowodowanego utrudnionym zasypianiem, mogą również zwiększać ryzyko demencji. Naukowcy skupiają się na stworzeniu skutecznej terapii. Pod lupą są m.in. rozmaite leki nasenne, które pomogłyby pacjentom cierpiącym na tę męczącą dolegliwość, ale także wspierałyby usuwanie toksyn z mózgu. Naukowcy podkreślają, że ta nisza medyczna wymaga dalszych badań, które umożliwią zrozumienie tego, jak poprawa jakości snu wpływa na zdrowie mózgu.

Wybrane dla Ciebie
Efekt zmian klimatycznych. Mikroorganizmy budzą się po latach
Efekt zmian klimatycznych. Mikroorganizmy budzą się po latach
To był największy wybuch w historii. Car-bomba wywołała globalny niepokój
To był największy wybuch w historii. Car-bomba wywołała globalny niepokój
Zmiany w Messengerze. Przygotuj się
Zmiany w Messengerze. Przygotuj się
Nowa gra ze świata Wiedźmina w fazie przygotowań. Szukają scenarzysty
Nowa gra ze świata Wiedźmina w fazie przygotowań. Szukają scenarzysty
Chcieli skopiować maszynę do produkcji procesorów. Przyłapali chińskich inżynierów
Chcieli skopiować maszynę do produkcji procesorów. Przyłapali chińskich inżynierów
Zaktualizuj Windows 11. Najnowsze wydanie jest dostępne dla każdego
Zaktualizuj Windows 11. Najnowsze wydanie jest dostępne dla każdego
Polacy zbudują największy katamaran na świecie. Projekt wygląda imponująco
Polacy zbudują największy katamaran na świecie. Projekt wygląda imponująco
DJI Osmo Mobile 8 oficjalnie. Gimbal z Apple DockKit, obrotem 360 stopni i mocniejszym magnesem
DJI Osmo Mobile 8 oficjalnie. Gimbal z Apple DockKit, obrotem 360 stopni i mocniejszym magnesem
Sawanna boi się ich bardziej niż lwów. Nowe badanie z Parku Krugera
Sawanna boi się ich bardziej niż lwów. Nowe badanie z Parku Krugera
Nowa funkcja mObywatela. Darmowy podpis kwalifikowany
Nowa funkcja mObywatela. Darmowy podpis kwalifikowany
Windows 11 zyskuje "agentów" AI. Mają przyspieszyć pracę
Windows 11 zyskuje "agentów" AI. Mają przyspieszyć pracę
Topowa karta graficzna. Ceny GeForce RTX 5090 szybują w górę
Topowa karta graficzna. Ceny GeForce RTX 5090 szybują w górę