Pierścień dziewięciu czarnych dziur

Około 430 milionów lat świetlnych od Ziemi wypatrzono pierścień składający się z aż dziewięciu czarnych dziur. Jak powstało to niezwykłe zjawisko, nazwane przez astronomów Arp 147?

Około 430 milionów lat świetlnych od Ziemi wypatrzono pierścień składający się z aż dziewięciu czarnych dziur. Jak powstało to niezwykłe zjawisko, nazwane przez astronomów Arp 147?

Jak zważyć czarną dziurę?

Widoczna powyżej fotografia przedstawia pozostałości spiralnej galaktyki (po prawej) po zderzeniu z galaktyką eliptyczną (po lewej). Zderzenie dwóch galaktyk spowodowało gwałtowne procesy gwiazdotwórcze, które widać jako niebieski pierścień. Zawiera on liczne masywne gwiazdy, z których wiele przeszło już swój cykl ewolucji i wybuchło jako supernowe, pozostawiając po sobie gwiazdy neutronowe i czarne dziury. Część z tych pozostałości to układy podwójne z innymi gwiazdami. Są one jasnymi źródłami promieniowania rentgenowskiego, a dziewięć takich źródeł ma tak wielką jasność, że musi zawierać czarne dziury o masach od 10 do 20 mas Słońca.

Źródło promieniowania rentgenowskiego występuje też w centrum czerwonej galaktyki po lewej, co może świadczyć o istnieniu tam supermasywnej czarnej dziury. Na zdjęciu widać też obiekty niezwiązane z galaktykami: gwiazdę w lewym dolnym rogu oraz kwazar na lewo i w górę od czerwonej galaktyki. Zdjęcie jest złożeniem obserwacji rentgenowskich z obserwatorium Chandra (kolor różowy) z danymi optycznymi z Kosmicznego Teleskopu Hubble'a (kolory: czerwony, zielony niebieski).