4K: telewizja przyszłości w bardzo wysokiej rozdzielczości. Nadchodzi technologiczna rewolucja?

Technologiczny postęp w elektronice użytkowej przyzwyczaił nas do jednego. Bez względu na koszt, możliwości konsumenta i warunki infrastrukturalne kolejny szczebel rozwoju musi zostać osiągnięty. Wynika to przede wszystkim z szalonej konkurencji między korporacjami. A co my, zwykli użytkownicy, powinniśmy wiedzieć o 4K?

I przede wszystkim - ile za to zapłacimy?

Gdzie jest i gdzie podąża telewizja cyfrowa?

Dziś najbardziej rozpowszechnionym formatem jest 1080p, czyli Full HD. Większość plazm i LCD w naszych domach wyświetla obraz w tej właśnie technologii. Charakteryzuje się ona rozdzielczością 1920 x 1080 pikseli, co daje w sumie ponad 2 miliony pikseli na ekranie.

Odmianą tej technologii jest 1080i, co oznacza obraz z przeplotem. W ten sposób nadawane są programy telewizyjne większości stacji oferujących treści HD. Choć Full HD jest pojęciem szerokim i zawiera jeszcze kilka innych ważnych charakterystyk, to rozdzielczość jest w tym kontekście najważniejsza.

Czy można określić format 1080p jako 2K? Nie do końca, ponieważ 2K opisuje nieco inny standard. Możemy jednak dokonać swobodnego porównania, bo 2K (najczęściej 2048 x 1080 pikseli, choć rozdzielczość pionowa jest dla 2K zmienna) ma jedynie 128 pikseli więcej w rozdzielczości poziomej. Załóżmy więc na potrzeby artykułu, że 1080p to praktycznie 2K.

Zatem 4K sugeruje dwukrotne zwiększenie rozdzielczości ekranu. Na pewno rozdzielczość pozioma wynosi od 3840 do 4096 pikseli. Stosując terminologię z początku wpisu, możemy określić 4K jako telewizję w rozdzielczości 2160p (QFHD lub UHDTV). Zauważcie, że 4K odnosi się do rozdzielczości poziomej, a 2160p do rozdzielczości pionowej, choć oba skróty mogą zamiennie opisywać ten sam format, czyli sygnał wideo w rozdzielczości 3840 x 2160 pikseli lub 4096 x 2160 pikseli.

Podsumowując: 4K to dwa razy większa rozdzielczość w porównaniu z 1080p i cztery razy więcej pikseli na ekranie.

Przejście na dwa razy większą rozdzielczość wideo to prawdziwa rewolucja technologiczna. Potrzebne będą nowe telewizory, nowe kamery, nowe stoły montażowe i oprogramowanie, nowe nośniki i nowe standardy przesyłu sygnału telewizyjnego drogą naziemną i satelitarną.

Wszyscy pamiętamy, jak wielkim zamieszaniem było wprowadzenie 1080p. Stacje telewizyjne dość zachowawczo wprowadzały treści Full HD i stosunkowo długo musieliśmy czekać na materiały w prawdziwie wysokiej rozdzielczości (początkowo były to standardowe rozdzielczości 704 x 576 pikseli poddane up-scalingowi do 1080i - drobne oszustwo, by przypodobać się widzowi).

Pierwszym modelem dostępnym na naszym rynku był LG 84LM9600 (w sprzedaży od listopada 2012). Ma 84 cale w rozdzielczości 3840 x 2160 pikseli i 3D na pokładzie z wykorzystaniem pasywnych okularów.

Ciekawym sprzętem jest Sony KD-84X9005. Poza rozdzielczością 4K szczyci się on obrazem 3D i potężnymi rozmiarami - ekran ma aż 84 cale. Dodatkowymi atutami są system X-Reality PRO, sieć Wi-Fi oraz wirtualny dźwięk przestrzenny. Według Sony sprzęt można zakupić w C.H. Arkadia w Warszawie w Sony Store. Ostatnie informacje o cenie nie były jednak zachęcające - 109 000 zł. Przy czym warto pamiętać, że nie jest to cena wygórowana. To jeden z tańszych telewizorów 4K.

Jeżeli jednak pieniądze nie grają żadnej roli, to być może zainteresuje Was model Panasonic TH-152UX1. Ekran o przekątnej 152 cali prawdopodobnie nie zmieści się do przeciętnego salonu, ale za to gwarantuje niezapomniane przeżycia z 4K w roli głównej. Obraz 3D wyświetlany jest w kinowym 4K, czyli w rozdzielczości 4096 x 2160. Cena? Jeżeli macie ochotę przeznaczyć pół miliona dolarów na telewizor, to TH-152UX1 będzie Wasz.

Gdyby ktoś preferował projektor zamiast telewizora, to także znajdzie dla siebie produkt. Będzie nim Sony VPL-VW1000ES oferowany za około 85 000 zł. Urządzenie wyposażono w panele SXRD 4K, co gwarantuje bardzo głęboką czerń przy wysokim kontraście i bardzo dużej jasności - aż 2000 lumenów. VPL-VW1000ES jest reklamowany jako produkt dla konsumentów, w odróżnieniu od modeli prosumer. Szkoda tylko, że cena jest bardziej "pro" niż "con".

Graficy już teraz są rozpieszczani rozdzielczością 4K, i to w całkiem kompaktowej formie, bo tylko na 36 calach. Eizo Duravision FDH3601 to monitor mający obraz w pełnym 4K, czyli 4096 x 2160 pikseli. Dołóżmy do tego idealne odwzorowanie barw i perfekcyjną jednorodność obrazu na całej powierzchni ekranu (system Digital Uniformity Equalizer) i mamy idealny produkt dla graficznych purystów. Bardzo majętnych purystów - cena wynosi aż 114 000 zł!

Istnieje jedna kamera dostępna na rynku polskim umożliwiająca nagranie materiału 4K. To GOPRO HD HERO3 Black Edition. W systemie NTSC można nakręcić materiał 4K przy 15 kl./s. W systemie PAL liczba ta spada do 12,5 kl./s. Kamera kosztuje nieco ponad 2000 zł i jest obecnie jedynym rozsądnym sposobem na nagrywanie 4K.

Jeśli chodzi o treści, warto wspomnieć o kanale demonstracyjnym Eutelsat, na którym można zobaczyć kilka materiałów prezentujących rozdzielczość 4K i nic poza tym. Dla wyjątkowo zainteresowanych przygotowano film "TimeScapes", dystrybuowany... na dysku twardym 330 GB.

Nie traćmy jednak nadziei. Na CES pojawiły się pierwsze zapowiedzi kamer 4K przeznaczonych dla przeciętnego Kowalskiego i kilka płytek BD z zawartością 4K. Sony przygotowuje także serwis z treściami 4K (filmy Sony Pictures Entertainment) dla klientów mających dedykowany odtwarzacz.

Być może mistrzostwa świata FIFA World Cup 2022 uda nam się obejrzeć bardzo wysokiej rozdzielczości? Wyjątkiem prawdopodobnie będzie Japonia, gdzie mistrzostwa świata w Brazylii będzie można obejrzeć na testowym kanale 4K.

Poczekamy, zobaczymy. I to zobaczymy w naprawdę wysokiej jakości.