Ziemskie kratery po asteroidach z lotu satelity

Czad. To nie tylko opis wspaniałości tego krateru, ale też miejsce jego lokalizacji. Saharyjski lej po asteroidzie jest szeroki na 16 km i ma prawdopodobnie 350 milionów lat. Nieco już zatarty przez pustynne wiatry i piaski, wciąż jest widoczny z dużych wysokości. Zdjęcie powyżej zostało wykonane z promu kosmicznego w 1994 r. i sugeruje nie jeden krater, ale nawet dwa lub trzy znajdujące się w tym regionie.

Shoemaker

Zachodnia Australia także ma w swoim dziedzictwie naturalnym pokaźny krater. Jego nazwę zmieniono z Teague na Shoemaker dla upamiętnienia dokonań słynnego astronoma i odkrywcy znanej komety. Twór jest bardzo stary, choć ocena jego wieku była dla naukowców bardzo problematyczna - szacuje się, że ma on 1,7 miliarda lat, co czyni go najstarszym kraterem w Australii. Zdjęcie zostało wykonane przez satelitę Landsat 7, a kolorowe plamy wokół krateru to słone jeziora pojawiające się sezonowo.

Manicouagan

Jeden z największych, najpiękniejszych i najlepiej zachowanych kraterów na Ziemi, choć erozja poczyniła już poważne szkody. Znajduje się w północnej Kanadzie. Do uderzenia doszło około 214 milionów lat temu. Podejrzewa się, że to właśnie ono stało za masową zagładą 60% wszystkich gatunków na naszej planecie. Brzegi wypełnia woda jeziora Manicouagan, a sam krater miał początkową szerokość aż 85 km. Asteroida, która spowodowała taki kataklizm, musiała mieć około 5 km szerokości, choć są teorie, które sugerują wiele uderzeń spowodowanych przez upadek łańcuszkowy.

Powracamy na chwilę do Australii, by przyjrzeć się dość nietypowemu kraterowi z okolic góry Barnett. Nazwany pająkiem krater wyróżnia się kwarcytowymi odnóżami, które powstały długo po uderzeniu i są efektami silnej erozji. Pierwotny krater miał około 15 km średnicy, co plasuje go w środku stawki. Wiek szacuje się na 600-900 milionów lat. Zdjęcie przedstawiające naturalne kolory formacji zostało wykonane przez tajwańskiego satelitę Formost-2.

Gosses Bluff

Wspaniale zachowany krater na terenie (ponownie) Australijskiego Terytorium Północnego. Zauważcie słabo widoczny okrąg otaczający wzniesienie krateru. Jest to pierwotny krater, który ma 22 km średnicy. Ciało, które spadło w tym miejscu, miało około 600 m średnicy, a wyrzucony materiał pokrył obszar o wielkości 400 km2. Wzgórza są wysokie na 180 m, a wśród nich znajdują się święte miejsca Aborygenów. Do zdarzenia doszło 140 milionów lat temu. Nieopodal głównego krateru znajduje się 12 pomniejszych, będących odpryskami od spadającej komety (słowo to użyte jest nieprzypadkowo, gdyż gęstość spadającego ciała była stosunkowo mała).

Clearwater

Jeziora Clearwater to dwa kratery, które powstały jednocześnie 290 milionów lat temu. Jest to twór unikalny, bo stanowi swoisty dowód na istnienie asteroid z własnymi księżycami (krater mniejszy to pozostałość po satelicie asteroidy). Oczywiście mogła to być także planetoida podwójna, gdzie oba ciała krążą wokół środka masy układu.

Kolista struktura w dolnej części zdjęcia to krater Roter Kamm znajdujący się w Namibii. Niełatwo go znaleźć na powierzchni Ziemi, staje się widoczny dopiero po wykonaniu zdjęć z wahadłowca lub, jak w przypadku powyższego, z satelity Landsat. Średnica tworu wynosi 2,5 km, a jego głębokość aż 130 m. Jest to stosunkowo młody krater, bo ma jedynie 5 milionów lat. Kosmiczny pocisk był wielkości dużego samochodu. Większość struktury kryje się pod piaskami pustyni.

Lonar

To słone jezioro w Indiach ma 1,8 km średnicy i jest jednym z ulubionych miejsc geologów, ekologów i astronomów ze względu na unikalny ekosystem. Krater ma kształt owalny, co oznacza, że asteroida uderzyła pod kątem około 35-45 stopni. Szacuje się, że stało się to 570 tysięcy lat temu (wedle najnowszych datowań argonem).

Vredefort

Oto największy krater na naszej planecie. Znajduje się w Afryce i ma szokujące 300 km średnicy. Asteroida musiała mieć od 5 do 10 km średnicy. Ponieważ do uderzenia doszło około 2 miliardów lat temu, ze struktury nie pozostało zbyt dużo, erozja zatarła praktycznie wszystkie zewnętrzne ślady uderzenia. UNESCO stara się o zachowanie pozostałości geologicznych poprzez blokowanie prac kopalnianych i zanieczyszczania rzeki Vaal, która znosi nieczystości na dno krateru.