Gadżety z czasów PRL‑u. O czym marzyli Polacy żyjący w tamtych czasach?

W czasach PRL-u, gdy życie codzienne często związane było z niedoborami i trudnościami, Polacy potrafili marzyć o rzeczach, które dla wielu z nas dzisiaj mogą wydawać się zabawnymi reliktami przeszłości. Gadżety z tamtego okresu, choć często skromne i niepozorne, były obiektem tęsknoty i pragnień wielu ludzi.

W PRL-u, gdy rzeczywistość była naznaczona deficytem i ograniczonym dostępem do dóbr konsumpcyjnych, marzenia Polaków o nowinkach technologicznych i gadżetach stanowiły istotną część ich codziennego życia. Każdy drobny przedmiot, który można było zdobyć, miał swoją wartość i znaczenie, często wykraczające poza jego praktyczne zastosowanie. Gadżety z tamtych lat, takie jak pierwsze kolorowe telewizory, radiomagnetofony czy małe agd, były symbolem aspiracji i nadziei na poprawę jakości życia.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Okres PRL-u był trudnym czasem dla entuzjastów nowoczesnych technologii. W tamtych latach, przemysł ludowy nijak nie mógł konkurować z kapitalistyczną myślą techniczną. W efekcie zachodni sprzęt elektroniczny stał się wyjątkowo pożądany i obecnie uznawany jest za kultowy. Prezentujemy legendarny sprzęt, o którym marzył każdy obywatel Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w latach 80-tych.

Walkman

Walkman, przenośny i zminiaturyzowany magnetofon kasetowy, charakteryzował się odpornością na wstrząsy i korzystaniem wyłącznie ze słuchawek zamiast głośników. Zaprojektowany przez Sony, trafił na rynek w 1979 roku. Odznaczał się niewielkimi rozmiarami, lekką wagą oraz imponującą trwałością. W latach 80. XX wieku, kiedy taśma magnetofonowa była niezwykle popularna, Walkman zawojował świat. Szybko zdominował rynek, niemal całkowicie wypierając wcześniejsze modele przenośnych magnetofonów kasetowych. Jego popularność była tak ogromna, że wkrótce powstała o nim piosenka "Wired for Sound" autorstwa Cliffa Richarda. Dla tych, którzy nie zdołali nabyć oryginalnego Walkmana od Sony, dostępna była alternatywa w postaci polskiego "Kajtka", często nazywanego "podróbką" Walkmana.

Obecnie kasetowe Walkmany są już przeszłością. Z czasem zaczęły je zastępować urządzenia wykorzystujące płyty kompaktowe, minidyski oraz pamięć flash. Teraz najpopularniejszymi przenośnymi odtwarzaczami są odtwarzacze MP3. Na rynku pojawiła się również seria telefonów komórkowych Sony Ericsson pod nazwą Walkman. W grudniu 2010 roku Sony oficjalnie ogłosiło zakończenie seryjnej produkcji kasetowych Walkmanów.

W czasach PRL-u, wielu Polaków marzyło o japońskim zegarku elektronicznym z wbudowanym kalkulatorem. Posiadanie takiego zaawansowanego modelu, na przykład od firmy Casio, umożliwiało nie tylko korzystanie z nowoczesnej technologii, ale także dodawało prestiżu. Dzięki niemu łatwiej było zdobyć sympatię dziewczyny czy wejść na zamkniętą imprezę taneczną.

Co interesujące, zegarki z kalkulatorami nadal są dostępne na rynku i cieszą się dobrą kondycją. Producenci nieustannie wprowadzają nowe modele, nawiązując do kultowych urządzeń z lat 80-tych XX wieku.

8-bitowe Komputery

W latach 80. komputery 8-bitowe były sercem domowej rozrywki oraz symbolem statusu społecznego. Posiadacze urządzeń takich jak Commodore 64, Atari czy ZX Spectrum mogli wręcz przebierać w towarzystwie chętnych do wspólnej zabawy. Spotkania przy komputerze przypominały pogańskie rytuały. Po wyborze gry, gdzie właściciel komputera miał zawsze decydujący głos, wszyscy musieli cierpliwie czekać, aż gra zostanie wczytana z taśmy. Ten moment był pełen skupienia, niemalże modlitewnej ciszy, którą zawsze kończyła kłótnia o to, kto zagra pierwszy. Jeśli pojawił się błąd "BOOT ERROR", winowajca zazwyczaj musiał zakończyć swoją wizytę przedwcześnie.

Domowe komputery z joystickami, które kiedyś stanowiły centrum wirtualnej rozrywki, zostały z czasem zastąpione przez konsole do gier.

Drukarki igłowe

Trzy... dwa... jeden... Start! Drukowanie rozpoczęte! W przypadku drukarek igłowych nie trzeba było tego nikomu zapowiadać, ponieważ ich hałas przypominał odgłos karabinu maszynowego. Warto było jednak uprzedzić domowników, że zamierzamy coś wydrukować, ponieważ ten charakterystyczny dźwięk zagłuszał wszystko wokół. Oczywiście, ten sprzęt miał również swoje plusy. Razem z komputerem podnosił nasz status społeczny - niewielu mogło sobie pozwolić na zakup komputera, a tym bardziej na drukarkę.

Drukarki igłowe były kiedyś najpopularniejszym typem drukarki komputerowej. Wykorzystywały taśmę barwiącą podobną do tej stosowanej w maszynach do pisania. Ich główną zaletą były niskie koszty użytkowania (znacznie niższe w porównaniu do technologii laserowej czy atramentowej) oraz możliwość drukowania kilku kopii na papierze samokopiującym. Do dzisiaj często używa się ich m.in. do drukowania faktur i innych dokumentów.

Telefony z guzikami

W czasach PRL-u posiadanie własnej linii telefonicznej było nie lada osiągnięciem. Jeszcze większym prestiżem było posiadanie telefonu z guzikami zamiast tradycyjnej tarczy. Choć wiele osób pamięta telefony z obrotową tarczą, te wyposażone w przyciski były znacznie prostsze w obsłudze, co czyniło je bardziej pożądanymi.

Obecnie telefony stacjonarne tracą na popularności. Technologia bezprzewodowa zastępuje przewody, a klasyczne klawiatury numeryczne ustępują miejsca nowoczesnym ekranom dotykowym.

Polaroid

Polaroid był rewolucyjnym aparatem fotograficznym. To niewielkie urządzenie pozwalało na natychmiastowe wywołanie zdjęcia, eliminując konieczność korzystania z usług zakładu fotograficznego. Ten innowacyjny gadżet z ubiegłego wieku przyciągał spojrzenia i wywoływał zazdrość. Często można go było zobaczyć w hollywoodzkich filmach z tamtych lat.

Jednak pomimo szerokiego wachlarza zastosowań, popularność Polaroida zaczęła spadać na początku lat 90. Było to wynikiem ekspansji aparatów cyfrowych, co ostatecznie doprowadziło firmę do decyzji, w lutym 2008 roku, o zaprzestaniu produkcji filmów i aparatów wykorzystujących tę technologię.

Magnetowid, znany również jako "wideo"

Magnetowid był urządzeniem pozwalającym na odtwarzanie filmów z taśm magnetycznych VHS. W każdym domu musiało znaleźć się obowiązkowe miejsce dla popularnego "wideo", które często wystawiano obok telewizora. Aby zrobić wrażenie na znajomych, najlepiej było posiadać sprzęt renomowanych marek, takich jak JVC lub Sanyo. Dodatkowo, nieodzowna była bogata kolekcja zagranicznych hitów filmowych różnych gatunków oraz karta stałego klienta lokalnej wypożyczalni kaset VHS.

Obecnie filmy pobieramy z internetu i oglądamy je na komputerze. Rosnąca pojemność dysków twardych oraz szybki dostęp do globalnej sieci sprawiają, że osobista wideoteka, której mogliby nam zazdrościć znajomi, stała się zbędna. Z jednej strony jest to bardzo wygodne, ale z drugiej, niektórym może brakować rytuału wymieniania się kasetami i emocji związanej z ich odtwarzaniem.