Neandertalczycy wymarli 20 tys. lat wcześniej. Prawie

Do tej pory sądzono, że człowiek neandertalski wyginął w wyniku ocieplenia oraz presji ze strony człowieka współczesnego typu, który ok. 40 tys. lat temu pojawił się w Europie. Nowe badania genetyczne szczątków europejskich i azjatyckich populacji neandertalczyka wskazują jednak, że był on bliski wyginięcia znacznie wcześniej.

Człowiek neandertalski to bardzo bliski krewny człowieka współczesnego, niektórzy uważają nawet, że był to podgatunek Homo sapiens, z którym mógł się krzyżować. Zamieszkiwał dość duży obszar przedpola lodowca Europy i Bliskiego Wschodu (po Iran) podczas ostatniej epoki lodowej. W Polsce jego zęby odkryto niedawno pod Częstochową. Cechy anatomiczne wskazują na to, że był znakomicie przystosowany do życia w surowych warunkach tundry. Zniknął bezpowrotnie dość niespodziewanie ok. 30 tys. lat temu.

Najnowsze badania genetyczne kości neandertalczyka wskazują, że jego populacja europejska gwałtownie skurczyła się ok. 50 tys. lat temu. Stanął wtedy na krawędzi wymarcia. Po tej katastrofie tylko niewielka grupa neandertalczyków powtórnie skolonizowała Europę i to z nimi zetknęli się ludzie współczesnego typu.

Jak to wybadano? Okazało się, że zmienność genetyczna szczątków starszych od 50 tys. lat oraz tych z Bliskiego Wschodu jest znacznie większa niż szczątków z czasów kontaktów z ludźmi współczesnego typu, czyli ok. 40-30 tys. lat temu. Przekładając to na obecną zmienność genetyczną ludzi: starsi neandertalczycy byli zróżnicowani tak jak obecni ludzie na całym świecie, zaś po kryzysie 50 tys. lat temu ich zmienność można porównać do zmienności rdzennych Islandczyków w stosunku do całej ludności świata.

Wyniki są sporym zaskoczeniem, gdyż pokazują, że neandertalczyk mógł być o wiele wrażliwszy na zmiany klimatu niż do tej pory sądzono, a sprawa jego całkowitego zniknięcia nadal pozostaje zagadką.

Źródło: Molecular Biology and Evolution