Niezrealizowane koncepcje stacji kosmicznych [cz. 1.]

Poza powszechnie znanymi stacjami orbitalnymi - współczesną ISS czy radzieckim Mirem sprzed lat - w Kosmosie znalazły się również inne obiekty, jak Salut, Skylab czy chiński Tiangong 1. Mniej lub bardziej fantastycznych pomysłów na stacje kosmiczne było jednak znacznie więcej. Oto niektóre z nich.

1868 r.

Wczesna koncepcja stacji kosmicznej pochodzi z 1868 roku, gdy Edward Everett Hale opublikował w „Atlantic Monthly” artykuł opisujący ceglaną kulę o 200-metrowej średnicy, wystrzeloną w przestrzeń kosmiczną z ludźmi wewnątrz.

Ceglany księżyc, bo tak nazwano tę koncepcję, mógł być wykorzystany w nawigacji jako stały punkt odniesienia, na zasadzie podobnej jak Gwiazda Północna. Edward Everett Hale obliczył, że XIX-wieczny protoplasta Gwiazdy Śmierci będzie kosztował 250 tys. dolarów, a budowa pochłonie 12 mln cegieł.

Opracowana w 1928 roku koncepcja słoweńskiego inżyniera Hermana Potočnika zakładała grupę trzech połączonych przewodowo obiektów, zawierających kabiny mieszkalne, maszynownię i moduł z aparaturą pomiarową.

Stacja miała znajdować się na wysokości 41 tys. kilometrów na orbicie geosynchronicznej nad Berlinem. Projekt ten miał być inspiracją dla późniejszych koncepcji stacji orbitalnej Wernhera von Brauna.

1960 r.

Amerykańska koncepcja MOL (Manned Orbiting Laboratory) zakładała wykorzystanie jednorazowej stacji orbitalnej do rozpoznania terytorium wroga. Załoga po wykonaniu 40-dniowych obserwacji miała wrócić na Ziemię, korzystając z pojazdu kosmicznego Gemini B.

Choć program został skasowany, radziecka odpowiedź na MOL, projekt Ałmaz, została zrealizowana pod przykrywką programu Salut – pierwszej w historii stacji orbitalnej, która znalazła się w Kosmosie w 1971 roku. Korzystając z cywilnego programu stacji orbitalnych Salut, Rosjanie wysłali na orbitę 3 wojskowe stacje projektu Ałmaz.

Lata 60.

W latach 60. Amerykanie wpadli na pomysł orbitalnego warsztatu i platformy startowej dla statków kosmicznych. Aby zapewnić energię potrzebną do funkcjonowania takiego obiektu, rozpoczęli program SNAP (Systems of Nuclear Auxiliary Power), zakładający produkcję energii przy pomocy umieszczonych na orbicie elektrowni atomowych.

Aby uchronić załogę przed promieniowaniem, planowano umieścić reaktor poza głównym modułem stacji, na długim wysięgniku. Choć stacja kosmiczna, która była jedną z przyczyn rozpoczęcia projektu, nigdy nie powstała, badania nad programem SNAP zaowocowały opracowaniem miniaturowych reaktorów zasilających m.in. sondy kosmiczne Pioneer 10 i Pioneer 11 czy Viking 1 i 2.

Źródło: Wired