Ulice jak z Watch Dogs. Miejska infrastruktura będzie śledzić nas również w Polsce?

Jak sprawić, by mieszkańcom miast żyło się lepiej? Na ciekawy pomysł wpadły władze Chicago, które zamierzają zmienić miejskie lampy w sensory zbierające informacje o tym, co dzieje się na ulicy. Jakie dane będą zbierane?

Przechadzka ulicami wielu polskich miast pozostawia niekiedy wrażenie, że miejska infrastruktura jest dziełem przypadku. Ścieżki rowerowe w miejscach, gdzie nikt nie jeździ rowerem, zbyt wąskie chodniki, chaotycznie rozmieszczone przystanki komunikacji miejskiej czy niedopasowane do miejsca oświetlenie. Przykłady można mnożyć, a zetknął się z nimi chyba każdy, komu zdarza się wychodzić z domu.

Czasem mam wrażenie, że jedynymi obiektami, których budowę poprzedzała wszechstronna analiza i które zbudowano w sposób przemyślany, są galerie handlowe, zaprojektowane tak, by jak najlepiej wykorzystywać codzienną rutynę mieszkańców i ściągać jak najwięcej potencjalnych klientów. Czy można jakoś zmienić tę sytuację?

Władze Chicago doszły do wniosku, że można. Rozwiązaniem ma być sieć czujników umieszczonych w miejskich latarniach, na bieżąco monitorujących sytuację w swojej okolicy. Pierwsze urządzenia pojawią się na ulicach już w połowie lipca, z zakres zbieranych danych jest imponujący.

Czujniki mają zbierać dane na temat jakości powietrza, jasności światła, natężenia hałasu, wilgotności i opadów, temperatury i wiatru. A do tego będą liczyć przechodzących ludzi, monitorując natężenie połączeń komórkowych w swoim otoczeniu.

W tym miejscu u wielu osób włącza się zapewne donośny alarm, któremu wtóruje migająca lampka z napisem „inwigilacja”. To prawda: zakres zbieranych danych, a zwłaszcza liczenie ludzi i analiza połączeń komórkowych może budzić obawy, zwłaszcza gdy zestawimy je z modnym ostatnio terminem „big data”.

Jestem daleki od lekceważenia kwestii związanych z prywatnością, jednak Charlie Catlett, dyrektor Miejskiego Centrum Obliczeń i Danych, zapewnia, że nie ma mowy o śledzeniu i analizowaniu konkretnych osób. Celem jest po prostu dogodny sposób sprawdzania natężenia ruchu w danej okolicy. Jak stwierdza Catlett:

Charlie Catlett:

Naszym celem jest lepsze zrozumienie miasta.

Gdy odłożymy na bok nasze obawy o inwigilację, projekt wydaje się całkiem ciekawy. Dzięki umieszczonym w latarniach czujnikom władze miasta będą dysponowały informacjami na temat tego, co, gdzie i jak można zmienić, aby poprawić warunki życia mieszkańców; postawić dodatkowe oświetlenie, zmniejszyć intensywność ruchu ulicznego czy np. zreorganizować transport publiczny, aby ludzie nie czekali długo na przystankach.

Mimo zastrzeżeń związanych z monitorowaniem połączeń komórkowych pomysł wydaje się świetną odpowiedzią na problem, w jaki sposób dostarczyć władzom miasta aktualnych informacji na temat tego, co dzieje się na ulicach. Może warto byłoby zastanowić się nad wdrożeniem go również w Polsce?

Wizja latarni śledzących mieszkańców może wprawdzie wydawać się nieco orwellowska, ale z drugiej strony powinno to przełożyć się na konkretne udogodnienia, z których istnienia przechodnie zazwyczaj nie zdają sobie sprawy, a których brak jest bardzo dotkliwy. Pytanie „wygoda czy prywatność?” wydaje się przy tym zupełnie nie na miejscu – jako społeczeństwo już dawno udzieliliśmy odpowiedzi. Jeśli zatem i tak nas śledzą, to przynajmniej miejmy z tego jakieś korzyści.

W artykule wykorzystałem informacje z serwisów Chicago Tribune, Engadget, Digital Trends i Crazy Engineers.