Zegarek z Księżyca i kosmiczne choroby, czyli na co i dlaczego chorują astronauci?

Co w nim wyjątkowego? Wszystkie inne zegarki, które znalazły się na Srebrnym Globie, były standardowym wyposażeniem astronautów i jako takie stanowiły własność rządu Stanów Zjednoczonych. Z tym jednym egzemplarzem było inaczej.

Astronauta Dave Scott nie zdecydował się bowiem na wzięcie etatowego zegarka, ale postanowił zabrać w Kosmos własny czasomierz. Zmienił tym samym standardową, dostarczaną przez NASA Omegę Speedmaster Profesional na własny, prywatny model marki Bulova, który towarzyszył mu w czasie misji Apollo 15.

Ten unikatowy, noszący ślady używania zegarek został niedawno sprzedany na aukcji osiągając – po wszystkich formalnościach – cenę 1,6 mln dolarów, co daje mu czołowe miejsce wśród kolekcjonerskich, kosmicznych pamiątek.

Źródło: Chronos 24

Stary suchar głosi, że na Księżycu nigdy nie uda się rozkręcić imprezy. Dlaczego? Powód jest prosty – zawsze będzie brakować atmosfery. To samo można powiedzieć o Marsie, którego gazowa powłoka jest bardzo rozrzedzona i ma zaledwie 1 proc. gęstości, znanej nam z ziemskiej atmosfery.

Tę właśnie kwestię badają naukowcy, nadzorujący trwającą właśnie misję sondy MAVEN (Mars Atmosphere and Volatile Evolution). Sprawa jest o tyle ciekawa, że dostępne ślady wskazują na to, iż na Marsie w przeszłości istniała gęsta atmosfera. Co się z nią stało?

Zdaniem badaczy sprawcą były uderzające w planetę meteoryty i gwałtowne burze słoneczne, co przy stygnącym jądrze i słabnącym polu magnetycznym Marsa sprawiło, że Czerwona Planeta zaczęła tracić swoją gazową otoczkę, a wraz z nią większość płynne, znajdującej się na powierzchni wody.

Źródło: Rzeczpospolita

ISS obchodzi kolejne urodziny! Na początku listopada 2000 roku na stację przybyła pierwsza załoga, składająca się z trzech astronautów. A właściwie, stosując nazewnictwo właściwe dla krajów, z których pochodzili, jednego astronauty i dwóch kosmonautów. Byli to William Shepherd, Jurij Gidzenko i Sergiej Krikalow.

Powstanie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej było możliwe dzięki połączeniu trzech programów: rosyjskiego Mir-2, amerykańskiego Freedom i europejskiego Columbus. Początkowo stacja składała się z tylko trzech modułów: Zaria, Zvezdai Unity, a pierwsza załoga spędziła na niej 141 dni.

Obecnie na ISS przebywa 6 osób, czyli 2 3-osobowe załogi, a przez 15 lat wykonano do niej 252 loty kosmiczne.

Źródło: Przystanek Nauka

W oczekiwaniu na kolejną część „Gwiezdnych wojen” warto wybrać się na koncerty z muzyką filmową, skomponowaną przede wszystkim, choć nie tylko, przez Johna Williamsa. Oprócz motywów, znanych z „Gwiezdnych wojen” będziemy mieli okazję posłuchać muzyki znanej m.in. z filmów „A.I. Sztuczna inteligencja”, „Avatar”, „Indiana Jones” czy „Superman”.

W wszystko to w wykonaniu Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus i Chóru Akademickiego Politechniki Warszawskiej pod batutą Macieja Sztora. W grudniu zaplanowano dwa takie koncerty – 6 grudnia w Trójmieście i 27 grudnia w Warszawie.

Źródło: Koncert filmowy

Dzięki danym, zebranym przez obserwatoria NASA Chandra X-ray Observatory, Swift Gamma-ray Burst Explorer oraz ESA/NASA XMM-Newton badacze Kosmosu mają okazję sprawdzić, co dzieje się z gwiazdą, pochłanianą przez czarną dziurę. Było to możliwe dzięki obserwacji rozerwania przez czarną dziurę gwiazdy ASASSN-14li.

Zjawisko udało się odkryć w listopadzie 2014 roku dzięki programowi badawczemu ASAS-SN (All-Sky Automated Survey for Supernovae).

Przyciąganie grawitacyjne czarnej dziury sprowadza do niej większość materiału ze zniszczonej gwiazdy. W trakcie tego procesu materia jest podgrzewana do milionów stopni i następuje generowanie dużych ilości promieniowania X. W pewnym momencie jasność zaczyna spadać, co oznacza, iż większa część materii znajduje się już za horyzontem zdarzeń.

Materia często opada na czarną dziurę tworząc spiralny dysk. Astronomowie wciąż nie wiedzą dokładnie jak rozpoczyna się ten proces, jednak w przypadku ASASSN-14li wystąpiły sprzyjające okoliczności i możliwa była obserwacja na różnych pasmach promieniowania X zmieniającego się z czasem dysku wokół czarnej dziury.

Źródło: Kosmonauta.net

Aby polecieć w Kosmos trzeba wykazać się wyjątkowo dobrym zdrowiem, jednak na orbicie astronautom doskwierają różne dolegliwości. Na co konkretnie cierpią? Postanowiła to sprawdzić dr Virginia E. Wotring z Uniwersytetu w Houston.

Badaczka wzięła pod uwagę losy 200 astronautów z 15 krajów i przeanalizowała karty medyczne uczestników kosmicznych misji. Wynika z nich, że przeciętnie astronauci przyjmują podobne leki, jak podobne do nich osoby na ziemi. Istotne różnice udało się wykazać jedynie w dwóch przypadkach: astronauci używają więcej środków nasennych i leków na wysypkę.

O ile tę pierwszą kwestię łatwo wytłumaczyć, zważywszy na to, że astronauci oglądają wschody i zachody Słońca kilkanaście razy na dobę, to ciekawsze wydaje się źródło drugiej dolegliwości. Zdaniem badaczki źródłem problemów ze skórą jest przebywanie w zamkniętej, izolowanej przestrzeni, gdzie z czasem rozwija się specyficzna flora bakteryjna. Co ciekawe, podobne dolegliwości są typowe dla załóg okrętów podwodnych.

Źródło: RMF24