Ewolucja nośników danych

Dziś standardowym nośnikiem danych poza dyskiem twardym i kartami pamięci są płyty. Wciąż popularne są krążki CD, DVD, ale coraz częściej spotykamy także np. filmy czy gry na płytach Blu-ray. Gry od samego początku także były kojarzone z nośnikami danych. Zobaczmy gdzie i w jaki sposób zapisywany na początku gry, a jak wygląda to dziś. Rzucimy także okiem w przyszłość.

Początkowo nie było możliwości przechowywania gier w inny sposób, jak tylko wgranie gotowego programu do układu scalonego sprzętu. Wówczas też jedna konsola mogła obsługiwać maksymalnie jedną grę, jednak czasy te wiążą się z początkiem gier. Wtedy aby grać w daną grę, trzeba było mieć dostęp do konkretnego sprzętu (w tamtych czasach gry były dość prymitywne i ich rozwój miał dopiero nastąpić).

Gry wprowadzono kartridże zaczęła się prawdziwa ewolucja w świecie gier. Wówczas można wreszcie było dokupować kolejne gry, bez potrzeby zmiany sprzętu pod konkretny tytuł. Gry stały się bardziej popularne i były łatwiej dostępne. Oczywiście wciąż nie możemy mówić o np. aktualizacjach czy poprawkach błędów w takich programach, bowiem wszystko zapisane było na miniaturowym układzie scalonym. Niektórzy producenci do swoich kartridży montowali baterie, które pozwalały zapisywać stan gry na konsolach, które nie były do tego przygotowane.

Kasety były używane głównie w przypadku konsol Commodore. Nierozłącznym akcesorium był również śrubokręt służący do odpalania zacinających się kaset. Na jednej stronie, 30-minutowej kasety można było wgrać program zajmujący około 100kB. Tak zwane kasety turbo wprowadzone nieco później pozwalały zapisać na jednej stronie "aż" 1000kB danych. Łącznie więc na kasecie przechowywano 2MB danych, a więc jest to sporo więcej niż pozwalały zapisać pierwsze dyskietki.

Innowacyjną firmą, która rozpoczęła erę dyskietek było IBM. Wreszcie format zapisu danych stał się uniwersalny. Już w 1984 roku dostępne były dwustronne dyskietki pozwalające zapisać 1,2MB danych. Pod koniec XX wieku dostępne już były dyskietki pozwalające zapisać do 240MB danych, jednak ze względu na cenę nie stały się one zbyt popularne. Najpopularniejsze były 3,5-calowe dyskietki wprowadzone w roku 1987, mogące pomieścić 1,44MB danych.

Płyty CD były szeroko dostępne od 1982 roku. Początkowo pozwalały na zapis do 650MB danych. Był to duży skok względem dyskietek, jednak technologia w początkach swojego istnienia była dość droga i nie każdy mógł sobie na nią pozwolić. Najpopularniejsze (wciąż do tej pory) są płyty CD o pojemności 700MB, jednak są także dyski pozwalające zapisać 870MB danych. Nieco mniejszą alternatywą były tzw. biznesowe płyty CD o pojemności 10-65MB.

Produkcja płyt DVD na szeroką skalę rozpoczęła się w roku 1995. Główną przewagą tego formatu nad płytami CD była ilość dostępnego miejsca - płyty jednowarstwowe pozwalają zapisać do 4,7GB danych, podczas gdy płyta dwuwarstwowa do 8,7GB. Ciekawostką są płyty dwuwarstwowe, dwustronne, które umożliwiają zapis do 17,08GB danych. Do dziś płyty DVD są wciąż popularne i często używane.

Pierwsze, prototypowe płyty Blu-ray zadebiutowały w roku 2000. Nośnik ten pozwala standardowo na zapis do 25GB danych. Płyty dwuwarstwowe podwajają tą liczbę, podczas gdy najbardziej "obszerne" są Blu-ray BDXL - do 100/128GB danych. Płyty Blu-ray są wykorzystywane do dystrybucji filmów w HD (1080p), gier na konsolę PS3.

Warto wspomnieć, że format Blu-ray dość długo konkurował z HD-DVD (zapis do 30GB danych na płytach dwuwarstwowych), za który odpowiadała Toshiba. Firma poddała się jednak oficjalnie w 2008 roku, rok później wypuszczając na rynek własny odtwarzacz Blu-ray.

Napęd UMD został w pełni opracowany przez Sony oraz co najciekawsze, tylko ta firma wykorzystuje ten sposób przechowywania danych. Został on stworzony z myślą o przenośnej konsoli PlayStation (PSP). Na płycie UMD mieści się 900MB danych, ale płyty dwuwarstwowe mogą pomieścić do 1,8GB danych. Dyski tego typu wciąż są wykorzystywane, jednak już mówi się o tym, iż w niedalekiej przyszłości format UMD zostanie porzucony.

Gry sprzedawane w dystrybucji cyfrowej zapisywane są bezpośrednio na dysku twardym komputera bądź też konsoli. Początkowo na producentów tego typu gier nakładano ograniczenia związane z maksymalnym rozmiarem gry, jednak dziś tego typu ograniczenia już nie istnieją. W przypadku konsol gry z dystrybucji cyfrowej możemy pobierać m.in. z PSN czy Xbox Live, a w przypadku PC np. z platformy Steam. Wiele gier trafia do graczy w formie fizycznego nośnika, ale także w tym samym momencie udostępnia się je graczom w dystrybucji cyfrowej.

Zapowiedziane dopiero Vita Cards mają być wykorzystywane w przypadku gier na konsolę PlayStation Vita. Pomieszczą one od 2 do 4GB danych, a na każdej karcie około 5-10% pojemności zostanie zarezerwowane na zapisy stanów gry oraz aktualizacje, łatki i poprawki do samej gry. W przyszłości mają się pojawić nieco bardziej pojemne odpowiedniki tych kart.

Źródło: większość zdjęć pochodzi z wikipedia.org