Najnowocześniejsze czołgi świata. Czołgi podstawowe czwartej generacji

Czołgi panują na polach bitew od ponad 100 lat. Choć wiele razy wieszczono, że ich czas dobiegł końca, na całym świecie ciągle powstają nowe konstrukcje, a starsze są intensywnie modernizowane. Oto elita broni pancernej, czwarta generacja czołgów podstawowych: najpotężniejsze i najbardziej nowoczesne czołgi świata.

Japonia

Prekursorem nowej, czwartej generacji czołgów podstawowych jest japoński Typ 10, zbudowany przez Mitsubishi Heavy Industries. Choć Japonia dysponowała nowoczesnym, zaprojektowanym w latach 80. czołgiem Typ 90, problemem okazała się jego zbyt duża masa.

Dlatego japońskie Siły Samoobrony zdecydowały o szybkim opracowaniu kolejnego, nowego modelu czołgu, łączącego dużą siłę ognia i odporność z niższą masą, pozwalającą na bezproblemowe korzystanie z istniejących dróg i mostów. Rezultatem takich założeń jest Typ 10 – 48-tonowy czołg, który wszedł do służby w 2012 roku.

Poza standardowym współcześnie, wielowarstwowym pancerzem i armatą kalibru 120 mm, czołg został wyposażony w rozwiązania, pozwalające na wpięcie w sieciocentryczny system kierowania walką C4I (Command, Control, Communication, Computing And Intelligence - dowodzenie, kontrola, łączność, przetwarzanie danych i rozpoznanie), co ułatwia wymianę informacji i prowadzenie wspólnych działań zarówno z innymi czołgami, pojazdami czy oddziałami piechoty.

Korea Południowa

K2 to następny, po K1, południowokoreański czołg podstawowy. Zbudowano go choć poprzednik nadal pozostaje nowoczesnym sprzętem, górującym nad czołgami potencjalnego przeciwnika – Korei Północnej. W procesie projektowania czołgu K2 uwzględniano kilka nietypowych rozwiązań, jak uzbrojenie go w 140-mm armatę (co w wersjach rozwojowych K2 nadal pozostaje możliwe) czy bezzałogową wieżę.

Ostatecznie zdecydowano się na konserwatywny, klasyczny układ pojazdu, z załogową wieżą mieszczącą 120-mm armatę. Wprowadzony do służby w 2012 roku czołg K2 wzbudził powszechne zainteresowanie m.in. ze względu na cenę, przekraczająca 8 mln dol., co stawiało go na czele rankingów najdroższych czołgów świata.

Wysoka cena to pokłosie zaawansowania technicznego czołgu, który wyposażono m.in. w nowoczesny system kierowania ogniem, pozwalający na zwalczanie nie tylko innych czołgów czy pojazdów, ale również niskolecących celów powietrznych.

K2 w spolonizowanej, dopasowanej do polskich warunków wersji K2PL, jest proponowany przez Polsce, jako następca starszych czołgów, używanych obecnie przez Wojsko Polskie.

Rosja

Rosyjski czołg czwartej generacji to przedstawiciel większej rodziny pojazdów, wykorzystujących modułowe podwozie Armata. Opracowano je z myślą o maksymalnej unifikacji podwozi dla przyszłościowych czołgów, artylerii samobieżnej, ciężkich bojowych wozów piechoty, czy pojazdów zabezpieczenia technicznego.

Wprowadzony do służby w 2019 roku czołg T-14 Armata wyróżnia się wyższą masą, niż we wcześniejszych czołgach rosyjskich, a także bezzałogową wieżą, mieszczącą 125-mm armatę. Takie rozwiązanie pozwoliło na lepsze opancerzenie podwozia pojazdu, w którym znajduje się cała jego załoga.

Choć według pierwotnych założeń w 2022 troku Rosja miała dysponować setkami nowych czołgów, program wprowadzania ich do służby jest – m.in. ze względu na koszt nowego sprzętu – znacznie opóźniony.

Korea Północna

To jeden z bardziej tajemniczych, nowych czołgów. Północnokoreański M2020 został zaprezentowany podczas parady wojskowej z okazji 75. rocznicy powstania Partii Pracujących Korei, w 2020 roku, a w pokazie wzięło udział aż 9 egzemplarzy nowego sprzętu.

Czołg wygląda jak skrzyżowanie amerykańskiego Abramsa z rosyjskim T-14 Armata i – poza ogólnym wyglądem – niewiele na jego temat wiadomo. Na tle wcześniejszych konstrukcji, używanych przez północnokoreańską armię, wyróżnia się nieco większymi rozmiarami.

Zmiana pozycji dowódcy czołgu może także oznaczać, że zastosowano w nim automat ładowania. Sądząc na podstawie dostępnych zdjęć, być może wyposażono go także w system obrony aktywnej albo jego imitację, jednak brak wiarygodnych danych skazuje nas w tej dziedzinie na spekulacje.

Turcja

Intensywne prace nad czołgiem nowej generacji prowadzi także Turcja. Ich rezultatem jest Altay – maszyna opracowana we współpracy z producentem czołgu K2, południowokoreańskim koncernem Hyundai Rotem. Warty podkreślenia jest fakt, że – mimo konieczności współpracy z partnerem zagranicznym – Turcja była w stanie opracować jeden z najbardziej zaawansowanych obecnie czołgów świata.

Tureckie koncerny dostarczyły m.in. armatę 120 mm (MKE), opancerzenie (Roketsan), aktywny system obrony i system kierowania ogniem (Aselsan), a także zespół napędowy (BMC), a za projekt i integrację całości odpowiada koncern Otokar.

Altay jest obecnie uważany za najdroższy czołg świata, z ceną szacowaną na ponad 13 mln dolarów. Czołg jest produkowany od 2018 roku, a przyjęcie pierwszych egzemplarzy do służby jest planowane na 2023 rok.