Ig Noble 2014. Szynka w nosie, prostytucja, ludzie niedźwiedzie i Jezus na toście
Ig Noble pokazują zabawniejsze i bardziej przyjazne oblicze nauki. Zamiast imprezy dla sztywniaków, również na uniwersytecie Harvarda zorganizowano spotkanie, przypominającego raczej wieczór kabaretowy. Mimo przyjętej konwencji nagrodzone badania zostały przeprowadzone zupełnie na serio i – zgodnie z zasadą przyznawania nagród – mają bawić, by po chwili skłonić do zastanowienia. Kto i za co otrzymał nagrodę w tym roku?
Co robić, gdy przemowa trwa za długo?
Zanim przejdziemy do nagród zobaczcie, jak rozwiązano problem zbyt długo przemawiających, nagrodzonych Ig Noblem naukowców. Genialne w swojej prostocie, a przy tym jakie skuteczne!
Improbable Research Collection #129: The Best of Miss Sweetie Poo
Ekonomia
Włoski Narodowy Instytut Statystyki został doceniony na kreatywną księgowość. Instytucja ta usiłowała maskować marną kondycję włoskiej gospodarki, tuningując niektóre wskaźniki, a w rezultacie wliczając do PKB dochody czerpane z prostytucji, przemytu oraz handlu i produkcji narkotyków.
Fizyka
Upadek w wyniku nadepnięcia na skórkę od banana to stały motyw, eksploatowany w wielu kreskówkach. Problem ten postanowili zgłębić naukowcy z Japonii. Zespół kierowany przez Kyoshi Mabuchu zajął się sprawdzaniem tarcia pomiędzy podeszwą buta a fragmentami różnych owoców. Wnioski są jednoznaczne: łatwiej o wywrotkę na skórce od banana, niż na skórce z mandarynki albo jabłka, a za wszystko odpowiada żel o strukturze piany, zapewniający poślizg lepszy, niż w przypadku dwóch gładkich, dobrze naoliwionych, metalowych powierzchni.
Biologia
Zwróciliście kiedyś uwagę na ustawienie pasa robiącego kupę? Ta wymagająca – nomen omen – skupienia czynność została zbadana przez zespól badaczy z Niemiec, Czech i Zambii. Wnikliwa obserwacja czworonogów pozwoliła na stwierdzenie, że nie ustawiają się przypadkowo, ale zgodnie z liniami pola magnetycznego Ziemi. Czyli, że robiący kupę pies może służyć jako kompas.
Neurologia
Dostrzeganie wizerunku świętych w chmurach czy zaciekach na szybie ma długa historię i nie jest jedynie polską specjalnością. Kang Lee z University of Toronto postanowił przekonać się, jak pracuje mózg ludzi, widzących m.in. Jezusa na przypalonym toście. Okazuje się, że pracuje zupełnie zwyczajnie – każdy z nas ma szansę zobaczyć coś podobnego, bo nasz wzrok i mózg są przystosowane do rozpoznawania i dostrzegania twarzy.
Sztuka
Macie czasem wrażenie, że obcowanie z wyjątkowo złą sztuką sprawia niemal fizyczny ból? Hipotezę tę postanowiła sprawdzić Włoszka, prof. Marina de Tomasso, która dla dobra nauki postanowiła torturować ludzi. Grupa badanych oglądała obrazy w czasie, gdy ich dłoń była ostrzeliwana wiązką lasera. Mniej bolało tych, którzy oglądali dzieła znanych mistrzów.
Zdrowie publiczne
Życiowym celem niektórych ludzi jest pełnienie roli grzejnika i otwieracza do konserw dla jedynego boga i władcy, czyli kota. Problemem zajął się międzynarodowy zespół badaczy z USA, Japonii, Indii i Czech, którzy postanowili zbadać wpływ posiadania kota na zdrowie psychiczne właściciela. Wpływ rzeczywiście występuje – zwiększona podatność na wykonywanie ryzykownych działań wiąże się z toksoplazmozą, wywoływaną przez przenoszone przez koty pierwotniaki.
Żywienie
Lubicie dojrzewające wędliny? Naukowcy z Hiszpanii postanowili zgłębić tajemnicę bakterii, potrzebnych do produkcji niektórych wędlin. Okazało się, że dobrym źródłem kultur starterowych mogą okazać się zużyte, niemowlęce pieluchy.
Nauka o Arktyce
Czego najbardziej boją się renifery? Aby to sprawdzić, badacze podkradali się do nich albo w zwykłym, ciemnym stroju, albo w przebraniu niedźwiedzia polarnego. Okazało się, że renifery uciekały z odległości dwa razy większej, gdy zbliżał się przebrany niedźwiedź. Człowiek, choć lepiej widoczny, mógł podejść znacznie bliżej.
Medycyna
Jak powstrzymać krwotok z nosa? W przypadku 4-latka cierpiącego na trombastenię Glanzmanna, genetyczną chorobę skutkującą długotrwałymi krwawieniami, zawodziły wszelkie tradycyjne metody. Naukowcy ze Stanów Zjednoczonych i Indii znaleźli jednak rozwiązanie nie tylko skuteczne, a również tanie i nie powodujące skutków ubocznych. Wystarczy wetknąć do nosa paski wieprzowej szynki. Odkrywca tej metody, Gary Dryfoos, odebrał nagrodę z paskiem szynki zwisającym z nosa.
Jeśli chcecie porównać przyznane nagrody z poprzednim rokiem, listę ubiegłorocznych laureatów wraz z opisem badań znajdziecie w artykule "Ig Noble 2013. Leczenie amputowanych penisów i aresztowanie jednorękiego za klaskanie".