Kolarstwo i nowe technologie: elektroniczne przerzutki Shimano XTR Di2
Przez długie dziesięciolecia rowerowe przerzutki działały mniej więcej tak samo - ich pracą sterowały manetki, powodujące napięcie lub zwolnienie linek. Co nowego można wymyślić w tej kwestii?
08.06.2014 23:08
Waga części rowerowych
Firma Shimano - jeden ze światowych liderów w produkcji rowerowych podzespołów - postanowiła dorzucić do rowerów trochę elektroniki i zaprezentowała coś wyjątkowego: elektroniczne przerzutki.
Dla osób, korzystających z roweru podczas krótkich przejażdżek waga sprzętu nie ma większego znaczenia. Kilogram w jedną czy drugą stronę nie robi zazwyczaj większej różnicy, a dużo prostszym i tańszym rozwiązaniem jest odchudzenie o kilogram kolarza, niż jego rower.
Inaczej wygląda sytuacja wśród zawodowców i ambitnych amatorów - ich rowery są zazwyczaj odchudzone do granic technologicznych możliwości, a spadkowi wagi poszczególnych komponentów towarzyszy zazwyczaj skokowy wzrost ich ceny.
XTR - osprzęt dla zawodowców
Do takiej właśnie kategorii należy XTR - grupa osprzętu, łącząca wysoką precyzję i niezawodność z niewielką wagą. I w tej właśnie grupie Shimano wprowadziło w tym roku na rynek elektroniczne przerzutki, przeznaczone dla kolarzy górskich (w kolarstwie szosowym takie rozwiązania są już stosowane). Co oferuje ten sprzęt?
Shimano introduces.. XTR Di2! | SHIMANO
Oczywistą zaletą wyeliminowania linek, jest brak kłopotów, powodowanych przez błoto, kurz i inne zabrudzenia. XTR Di2, czyli Digital Integrated Intelligence oferuje jednak znacznie więcej. Zaletą tego rozwiązania jest m.in. możliwość dowolnego konfigurowania manetek - można przypisywać im obsługę dowolnej przerzutki oraz zmieniać funkcje znajdujących się na nich przycisków.
Synchro Shift - automatyczna skrzynia biegów w rowerze
Znacznie ciekawsze są jednak możliwości, oferowane przez funkcję Synchro Shift. XTR Di2 umożliwia jazdę w trybie, w którym obie przerzutki są obsługiwane jedną ręką. Kolarz wybiera bieg na tylnej przerzutce, a elektronika zadba o to, by dobrać optymalne - ze względu na położenie łańcucha - położenie przerzutki przedniej.
XTR Di2 (M9050) - Technologies explained - Synchro shift | SHIMANO
Co istotne, zmiana powoduje zarazem skorygowanie przełożenia z tyłu tak, aby nie zaskoczyć np. gwałtownym wzrostem oporu. Użytkownik może tworzyć zestawy warunków, przy których następuje zmiana przełożeń i przełączać się pomiędzy nimi w czasie jazdy, dopasowując charakterystykę pracy do aktualnych warunków. W każdej chwili można również wyłączyć tę funkcję i przejść na sterowanie ręczne.
Informacje o wszystkich parametrach pracy, jak i o stanie naładowania baterii, są wyświetlane na niewielkim ekranie montowanym na kierownicy. Ekran Shimano może również współpracować z elektronicznie sterowanymi amortyzatorami firmy FOX, informując o aktualnym trybie ich pracy.
Jak naprawić nowoczesny rower?
Można przypuszczać, że o ile elektroniczne przerzutki sprawdzą się w praktyce w kolarstwie górskim, to z czasem będą stosowane również w tańszych grupach osprzętu, trafiając do mniej zaawansowanych użytkowników.
Skutki mogą być ciekawe - obecnie do wyregulowania roweru wystarczy kilka kluczy i odrobina cierpliwości. Popularyzacja elektroniki może znacząco skomplikować tę kwestię na wzór tego, co stało się z samochodami. Gdy wszystko sprowadzało się do mechaniki, wiele napraw można było wykonać samodzielnie, jednak elektroniczne sterowanie pracą różnych podzespołów sprawiło, że jakiekolwiek ingerencje użytkownika stały się znacząco utrudnione.
To jednak przyszłość i to - chyba - dość odległa. Tymczasem można odnieść wrażenie, że elektroniczne przerzutki Shimano sprawują się bez zarzutu - podczas imprez kolarskich, jak choćby niedawny Mountain Bike World Cup można było zauważyć ten sprzęt u zawodowców. Wygląda na to, że właśnie jesteśmy świadkami dość cichej, ale istotnej rowerowej rewolucji.