Odkryto najliczniejszy układ egzoplanetarny

Siedem - tyle planet najprawdopodobniej krąży wokół podobnej do Słońca gwiazdy HD 10180. Mało tego, jedna z nich to zapewne najmniej masywna planeta pozasłoneczna, jaką dotąd odkryto. Czy to zwiastun nowej jakości w poszukiwaniu "drugiej Ziemi"?

Siedem - tyle planet najprawdopodobniej krąży wokół podobnej do Słońca gwiazdy HD 10180. Mało tego, jedna z nich to zapewne najmniej masywna planeta pozasłoneczna, jaką dotąd odkryto. Czy to zwiastun nowej jakości w poszukiwaniu "drugiej Ziemi"?

Gwiazda HD 10180 znajduje się w odległości 127 lat świetlnych od Ziemi, w południowej konstelacji Węża Wodnego (Hydrus). Astronomowie z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) przyglądali się jej przez 6 lat, analizując niewielkie chybotliwe ruchy gwiazdy spowodowane oddziaływaniem grawitacyjnym z krążącymi wokół planetami. Tym sposobem uczeni zebrali bezsporne dowody na istnienie pięciu masywnych ciał orbitujących HD 10180, ale obserwacje przemawiają również za kolejnymi dwoma planetarnymi uczestnikami tego kosmicznego tańca.

Jeśli przypuszczenia badaczy z ESO są prawdziwe, wokół tej podobnej do Słońca gwiazdy krążą: gazowy olbrzym o masie Saturna i roku trwającym 2200 ziemskich dni, pięć najpewniej także gazowych planet o masie Neptuna znajdujących się w odległościach od 0,06 do 1,4 AU (AU = dystans Ziemia-Słońce) oraz skaliste ciało o masie jedynie 1,4 raza większej od masy Ziemi, krążące jednak 50 razy bliżej swojej gwiazdy macierzystej niż Błękitna Planeta. Rok na tej planecie trwa niecałe 28 i pół godziny. Co więcej, jest to najlżejsza odkryta jak dotąd planeta pozasłoneczna.

Nie jest to może drugi Układ Słoneczny, ale to pierwszy układ egzoplanetarny o tak skomplikowanej budowie. Poprzedni rekordzista - układ 55 Cancri A - liczy tylko 5 składników.

Christophe Lovis, ESO:

Znaleźliśmy układ, który najprawdopodobniej jest systemem z największą liczbą odkrytych planet. To znaczące odkrycie podkreśla też fakt, że wchodzimy w nową erę badań egzoplanet: badania złożonych systemów planetarnych, a nie tylko indywidualnych planet.

Planetolodzy już ostrzą sobie zęby na przetestowanie oraz ulepszenie teorii formowania się i ewolucji układów planetarnych, a co bardziej śmiali astrobiolodzy zwracają uwagę, że na hipotetycznych księżycach jednego czy dwóch neptunopodobnych ciał krążących wokół HD 10180 mogą panować warunki umożliwiające powstanie życia.

Lista potwierdzonych egzoplanet liczy obecnie 472 pozycji, jakkolwiek nie zawiera ona jeszcze kilkuset ciał, jakie najprawdopodobniej odkrył kosmiczny teleskop Kepler.