Ciemna błyskawica. Możesz zostać porażony i nawet o tym nie wiedzieć
Podczas burzy może pojawić się wyładowanie, którego nie widać i nie słychać. To tzw. ciemne błyskawice składające się z promieni gamma.
Zalogowani mogą więcej
Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika
O powstających podczas burzy ciemnych błyskawicach donosili już w 2013 r. naukowcy z norweskiego Uniwersytetu w Bergen. Zjawisko nie było wprawdzie nowe – po raz pierwszy wykryto je w 1991 r. – ale do tego czasu specjaliści twierdzili, że mają do czynienia z promieniowaniem gamma pochodzącym z kosmosu.
Nowsze badania potwierdziły, że ciemna błyskawica jest naturalnym zjawiskiem, będącym nieodłącznym elementem wyładowania atmosferycznego. Oznacza to, że powstaje ona na Ziemi (a dokładniej w ziemskiej atmosferze).
Czym jest ciemna błyskawica?
Jak wyjaśniają specjaliści, ciemna błyskawica jest rozbłyskiem promieniowania gamma, który powstaje podczas burzy w wyniku zderzenia niezwykle szybko poruszających się elektronów i cząsteczek powietrza. Naukowcy nazywają ją również "naziemnym rozbłyskiem gamma". Ciemna błyskawica powstaje tuż przed "zwykłym" piorunem i jest uważana za największe promieniowanie elektromagnetyczne wytwarzane naturalnie na Ziemi.
W 2013 r. naukowcy z Uniwersytetu w Bergen wykorzystali dane z satelitów wyposażonych w detektory mające zidentyfikować rozbłyski gamma występujące tuż przed rozbłyskami światła widzialnego. Odkrycie ciemnej błyskawicy zostało dokonane przypadkowo, gdy urządzenia przelatywały nad chmurami w czasie burzy. Naukowcy doszli wówczas do wniosku, że rozbłysk ciemnej błyskawicy został wywołany przez silne pole elektryczne, które powstaje tuż przed uderzeniem widocznej błyskawicy.
Do zweryfikowania tej teorii potrzeba więcej informacji, dlatego badacze zajmujący się błyskawicami próbują teraz zebrać dane z Atmosphere-Space Interactions Monitor (ASIM), obserwatorium Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) znajdującego się na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) – informuje serwis Interesting Engineering.
Czy ciemna błyskawica jest niebezpieczna dla ludzi?
Ponieważ ciemnej błyskawicy nie da się zobaczyć i usłyszeć, człowiek może zostać nią porażony, nawet o tym nie wiedząc. Promieniowanie jonizujące gamma jest szkodliwe i może wywoływać nowotwory, jednak ciemna błyskawica rozchodzi się szybko w różnych kierunkach. Oznacza to, że promienie gamma pochodzące z tego zjawiska mają tendencję do rozpraszania się, zanim staną się niebezpieczne dla żywych istot na Ziemi.
John Dwyerr, ekspert ds. burz z Florida Institute of Technology, twierdzi, że właściwie tylko podczas podróży samolotem człowiek może przyjąć znaczną dawkę promieniowania. Piloci unikają jednak burz, w związku z czym ryzyko poważnego porażenia ciemną błyskawicą jest bardzo niskie.
