Jak szybko może wirować gwiazda?
Ciała niebieskie mają zazwyczaj to do siebie, że wirują wokół własnej osi (czasami więcej niż jednej). Prędkość tego ruchu jest różna, co widać nawet na przykładzie naszego Układu Słonecznego, w którym każda planeta kręci się z inną szybkością. A jak szybko może wirować gwiazda? Okazuje się, że nawet tak szybko, iż ten ruch ją spłaszczył.
15.12.2011 | aktual.: 11.03.2022 09:20
Zalogowani mogą więcej
Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika
Ciała niebieskie mają zazwyczaj to do siebie, że wirują wokół własnej osi (czasami więcej niż jednej). Prędkość tego ruchu jest różna, co widać nawet na przykładzie naszego Układu Słonecznego, w którym każda planeta kręci się z inną szybkością. A jak szybko może wirować gwiazda? Okazuje się, że nawet tak szybko, iż ten ruch ją spłaszczył.
Interesującą gwiazdę sfotografowano już kilka lat temu, na przełomie 2008 i 2009 roku. Teraz dopiero udało się przeanalizować zdjęcia wykonane wówczas przez teleskop VLT zlokalizowany na pustyni Atakama. Gwieździe VFTS 102, bo o niej właśnie mowa, zrobiono wtedy około 30 zdjęć, jednak na pierwszy rzut oka nie było w niej nic szczególnego.
Analiza materiałów wskazała, że jej ruch wokół własnej osi jest wyjątkowo szybki
VFTS 102 jest 25 razy masywniejsza i aż 100 tysięcy razy jaśniejsza niż Słońce. Co istotne, znaleziona gwiazda miała wyraźnie spłaszczony kształt. Powodem tego specyficznego wyglądu jest fakt, iż wiruje ona z zawrotną prędkością około 30 km/s. Na dodatek zaś porusza się w przestrzeni w nieco inny sposób niż sąsiadujące gwiazdy.
Zdaniem naukowców takie oryginalne zachowanie VFTS 102 wynika z tego, że należała ona kiedyś do układu podwójnego, ale jej towarzyszka była bardzo masywną gwiazdą i skończyła jako supernowa. W pobliżu rzeczywiście udało się odnaleźć pulsar będący pozostałością po supernowej - co sugeruje, że teoria badaczy jest słuszna.
Spłaszczony kształt to oczywiście wynik dużej prędkości, z jaką gwiazda obraca się wokół swojej osi. Ruch ten jest tak szybki, że VFTS 102 jest blisko punktu, w którym zostanie po prostu rozerwana przez siły odśrodkowe.
Aby sprawdzić swoją teorię, astronomowie zamierzają teraz skorzystać z Kosmicznego Teleskopu Hubble'a i wykonać bardzo dokładne pomiary właściwego ruchu gwiazdy w przestrzeni.
Źródło: NASA / Space.com