Metalowy bolec w gniazdku. Wyjaśniamy do czego służy

Gdy podłączamy jakieś urządzenie do gniazda elektrycznego, często możemy zauważyć, że składa się ono nie tylko z dwóch otworów, lecz jeszcze z jednego elementu, metalowego bolca. Czy kiedyś zastanawiałeś się, co to za część i jaką pełni funkcję? Po co właściwie jest tam umieszczona?

Gniazdko
Źródło zdjęć: © Licencjodawca

Gniazda elektryczne różnią się w zależności od kraju. W Polsce najczęściej spotyka się gniazda typu E (CEE 7/5), które cieszą się popularnością również w takich krajach jak Belgia, Czechy, Francja, czy Słowacja. Gniazdka te składają się z dwóch otworów przeznaczonych na przewody: fazowy i neutralny ale też z metalowego bolca. Obecność tego ostatniego jest kluczowa, szczególnie z perspektywy bezpieczeństwa.

Jak działa gniazdko elektryczne?

Wewnątrz otworów gniazda znajdują się sprężynowe metalowe styki, które są połączone z przewodami sieci energetycznej. Kiedy wtyczka urządzenia jest włożona do gniazdka, styki te dotykają bolców wtyczki, umożliwiając przepływ prądu z jednego styku na drugi. Wewnątrz gniazdka panuje różnica potencjałów, zwana napięciem. Kiedy wtyczka jest podłączona, prąd płynie od jednego otworu (fazy) do drugiego (neutralnego), dostarczając energię elektryczną do urządzenia.

Dlaczego w gniazdku znajdują się dwa otwory? Jest to związane z zasadą zachowania ładunku elektrycznego. Według niej ładunek nie może być zniszczony, musi się gdzieś zgromadzić lub zostać odprowadzony. Gdyby w gniazdku był tylko jeden otwór, ładunek elektryczny zbierałby się na urządzeniu. Potencjał urządzenia szybko wyrównałby się z potencjałem otworu. Spowodowałoby to zatrzymanie przepływu prądu przez brak napięcia.

Co daje metalowy bolec?

Co w takim razie sprawia, że metalowy bolec jest tak ważny? Głównym zadaniem tego elementu jest ochrona użytkownika. W przypadku dotknięcia obudowy urządzenia, która mogła zostać połączona z przewodem fazowym na skutek uszkodzenia lub przebicia, brak metalowego bolca mógłby doprowadzić do niebezpiecznego porażenia elektrycznego.

"Ponieważ prąd zawsze płynie ścieżką o najmniejszym oporze elektrycznym, a opór kabla jest zdecydowanie mniejszy niż opór ludzkiego ciała, prąd w większości przypadków zamiast przez ciało popłynie uziemieniem. Wielki przepływ prądu tą drogą powoduje również aktywację zabezpieczeń elektrycznych" – tak podsumowuje stronę "Zapytaj fizyka".

Zatem główne funkcje metalowego bolca w gniazdach elektrycznych to:

  1. Ochrona przed porażeniem elektrycznym: Bolec uziemiający, będący połączonym z ziemią, odprowadza prąd w przypadku awarii, zabezpieczając osoby korzystające z urządzenia.
  2. Stabilizacja napięcia: Uziemienie sprzyja stabilizacji napięcia w systemie, co jest istotne przy przepięciach i skokach napięcia, chroniąc urządzenia.
  3. Zwiększenie skuteczności układów ochronnych: Uziemienie niekiedy współpracuje z innymi układami ochrony, takimi jak wyłączniki różnicowoprądowe. Wykrywają one anomalie w obiegu prądu i szybko odłączają zasilanie. Zapobiegając tym samym uszkodzeniom i zagrożeniom. Metalowy bolec jest szczególnie istotny w urządzeniach o wysokim zużyciu energii lub tych umieszczonych w wilgotnych czy mokrych miejscach, gdzie ryzyko porażenia jest wyższe.
Wybrane dla Ciebie
Czy inteligencja ma swoją cenę? Naukowcy widzą ewolucyjny kompromis
Czy inteligencja ma swoją cenę? Naukowcy widzą ewolucyjny kompromis
Superkomputer wielkości książki. NVIDIA DGX Spark trafił do Elona Muska
Superkomputer wielkości książki. NVIDIA DGX Spark trafił do Elona Muska
Minęło już niemal 100 lat. Ciało Skłodowskiej-Curie nadal promieniuje
Minęło już niemal 100 lat. Ciało Skłodowskiej-Curie nadal promieniuje
Beacony Bluetooth w Mapach Google. Sprawdź ważną opcję
Beacony Bluetooth w Mapach Google. Sprawdź ważną opcję
Mógł kształtować ludzki mózg już miliony lat temu. To znana substancja
Mógł kształtować ludzki mózg już miliony lat temu. To znana substancja
Odkrył spaloną wtyczkę zasilania w karcie graficznej. Problem dotyczy też Radeonów
Odkrył spaloną wtyczkę zasilania w karcie graficznej. Problem dotyczy też Radeonów
Apel Santandera. Zwróć uwagę na swoje hasła
Apel Santandera. Zwróć uwagę na swoje hasła
Aktualizacja Androida Auto. Wraca aplikacja z grami
Aktualizacja Androida Auto. Wraca aplikacja z grami
Masz głośnych sąsiadów? Szwedzi znaleźli na to rozwiązanie
Masz głośnych sąsiadów? Szwedzi znaleźli na to rozwiązanie
Ma mase miliona Słońc. Naukowcy odkryli tajemniczy obiekt
Ma mase miliona Słońc. Naukowcy odkryli tajemniczy obiekt
Anomalie nad Atlantykiem. Co się dzieje z polem geomagnetycznym?
Anomalie nad Atlantykiem. Co się dzieje z polem geomagnetycznym?
Zamówił kartę graficzną w dużym sklepie. Dostał cegłę
Zamówił kartę graficzną w dużym sklepie. Dostał cegłę