Oceany ocieplają się już od ponad 130 lat - czy człowiek miał na to wpływ?

Znane są już pomiary temperatury oceanu na różnych głębokościach zebrane podczas 6-letniego programu ARGO. Porównano je z wartościami pomierzonymi podczas rejsu słynnego HMS Challenger w latach 1872-1876. Okazuje się, że ocean ociepla się systematycznie od prawie 140 lat.

Oceany są głównym rezerwuarem ciepła na Ziemi. Ocenia się, że od 1960 roku około 90% ciepła oddawanego do układu klimatycznego Ziemi było przechowywane w oceanach. Jednocześnie wody w oceanach przybywa, średnio o ok. 3 mm rocznie, i tempo to stale rośnie. Od 1860 roku 8 z 10 najgorętszych lat wystąpiło w ostatnich dziesięcioleciach.

Aby sprawdzić, co dzieje się z ciepłem magazynowanym w oceanach, uruchomiono w 2000 roku program ARGO. Program ten, nadzorowany przez Scripps Institution of Oceanography w San Diego, to sieć ok. 3500 robotów morskich, które rejestrują temperaturę, ciśnienie i zasolenie w oceanach na całym świecie.

Z kolei rejs HMS Challenger w latach 1872-1876 był pierwszym naukowym rejsem po wszystkich oceanach, gdzie również zbierano informacje o temperaturze wody na różnych głębokościach. Naukowcy dysponowali więc danymi temperaturowymi zebranymi na przestrzeni ostatnich 140 lat.

Po porównaniu okazało się, że średnio temperatura powierzchni oceanu wzrosła o 0,59[sup]o[/sup]C ± 0,12[sup]o[/sup]C. Poniżej powierzchni wzrost był niższy, na głębokości 366 m wynosił 0,39[sup]o[/sup]C ± 0,18[sup]o[/sup]C, a na głębokości 914 m tylko 0,12[sup]o[/sup]C ± 0,07[sup]o[/sup]C. Różnica zmiany temperatury pomiędzy powierzchnią a głębokością 700 m wynosi 0,33[sup]o[/sup]C ± 0,14[sup]o[/sup]C i jest dwa razy wyższa niż mierzona od 1960 r. Jednocześnie stwierdzono też, że Atlantyk nagrzewa się szybciej niż Pacyfik.

Całe to zestawienie pokazuje, że mamy do czynienia z ciągłym wzrostem temperatury oceanu od ponad 100 lat. Ponieważ nie ma podobnych danych sprzed XIX-wiecznej rewolucji przemysłowej, zakłada się powiązanie tych dwóch faktów. Jednak ten ponadstuletni trend pokazuje, że być może ocieplanie oceanów zostało zapoczątkowane wcześniej, jeszcze przed rewolucją przemysłową.

Animacja wyjaśniająca, jak działa program ARGO:

Źródło: Nature Climate Change