Odejście od węgla w energetyce. To nie takie proste

Transformacja energetyczna wydaje się koniecznością, przynajmniej z perspektywy trendów w gospodarce. Odnawialne źródła energii zyskują popularność, ale nie są w stanie zastąpić konwencjonalnych elektrowni.

Elektrownia węglowa Walsum w NiemczechElektrownia węglowa Walsum w Niemczech
Źródło zdjęć: © Getty Images | Ying Tang/NurPhoto

Energetyka coraz śmielej żegna się z konwencjonalnymi elektrowniami. Na świecie powstają kolejne inwestycje bazujące na odnawialnych źródłach energii, wiele krajów energię pozyskuje z elektrowni jądrowych, a zakłady wykorzystujące węgiel są zastępowane elektrowniami gazowymi. Polska energetyka węglem stoi, a powoli pojawia się w niej coraz większy udział OZE. Fotowoltaika i elektrownie wiatrowe nie zastąpią jednak stabilnych źródeł węglowych.

Jerzy Markowski, były wiceminister gospodarki, mówi w rozmowie z serwisem wnp.pl, że do 2045 r. zużycie energii elektrycznej na świecie ma wzrosnąć o ok. 20 proc. Oznacza to, że nowe źródła energii niekoniecznie muszą być w stanie bezpośrednio zastępować te, z których korzystaliśmy dotychczas, wszak mimo zmniejszenia zużycia energii przez poszczególne urządzenia, sumarycznie potrzebujemy jej coraz więcej. Utrudnia to prowadzenie transformacji energetycznej.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

- Polska to robi i to nawet z wyprzedzeniem, gdyż w roku ubiegłym dostawy energii z OZE przekroczyły 18 procent. My stajemy natomiast przed dylematem gruntownej zmiany strukturalnej w energetyce - przypomina Markowski.

- Liczymy przy tym - zbyt optymistycznie - na energetykę jądrową, zupełnie nie uwzględniając samoczynnych wyłączeń w energetyce konwencjonalnej, czego będziemy świadkami w energetyce opartej na węglu kamiennym i brunatnym (chociażby ze względu na zmniejszoną sprawność energetyczną oraz coraz to bardziej rygorystyczne parametry ekologiczne) - dodaje.

Jego zdaniem w Polsce powinniśmy przyjąć nadrzędną doktrynę, która mówi, że elektrownie wyłączamy dopiero wtedy, gdy zbudujemy dla nich alternatywę. W innym razie energii w kraju może brakować.

- Wyłączenia, które dokonują się samoistnie, spowodują u nas poważny kłopot w dostawach energii, czego najlepszym dowodem pierwsze półrocze bieżącego roku, kiedy to po raz pierwszy w historii staliśmy się importerem energii netto - podkreśla były wiceminister gospodarki.

Energetykę należy budować na zasadzie: jak najwięcej generacji z OZE, które jednak wymagają ubezpieczenia. Pewnym źródłem energii wtedy, gdy nie wieje i nie świeci słońce, są konwencjonalne elektrownie.

- Na razie bez węgla brunatnego w produkcji energii elektrycznej system nie wydoli. Zwiększa się generacja z OZE, zasoby odkrywek się kurczą. ale generacja z paliw stałych i gazu ziemnego pozostaje znacząca dla systemowych potrzeb regulacyjnych - komentuje Herbert Leopold Gabryś, były wiceminister przemysłu.

W Polsce ok. 70 proc. energii elektrycznej pochodzi z węgla, 20 proc. ze źródeł odnawialnych i ok. 7 proc. z gazu ziemnego. Trudno będzie nam więc zastąpić węgiel innym stabilnym źródłem energii. I nie jest to problem tylko w Polsce - zużycie węgla na świecie wzrosło w 2022 r. o 3,3 proc., osiągając rekordowy poziom 8,3 mld ton. Jednak z powodu specyfiki naszej energetyki, nie mamy zbyt wielu możliwości szybkiej rezygnacji z węgla.

- Mogą to być elektrownie jądrowe, lecz to u nas to odległa przyszłość i nie wiadomo, czy ich budowa w ogóle będzie zrealizowana. Mogą to też być elektrownie gazowe, ale perturbacje na gazowym rynku nie nastrajają optymistycznie. A zatem zostają nam tylko elektrownie węglowe - twierdzi Władysław Mielczarski z Politechniki Łódzkiej w rozmowie z WNP.pl.

Wybrane dla Ciebie

Powstaje nowy habitat. Ma szkolić kadry z sektora kosmicznego
Powstaje nowy habitat. Ma szkolić kadry z sektora kosmicznego
Chiny wyprzedzają USA? Ta sztuczna inteligencja jest w pełni samodzielna
Chiny wyprzedzają USA? Ta sztuczna inteligencja jest w pełni samodzielna
Zasada 5 minut. Nie każdy o tym pamięta jeżdżąc z klimatyzacją
Zasada 5 minut. Nie każdy o tym pamięta jeżdżąc z klimatyzacją
Jak spać w upalne noce bez klimatyzacji? Egipska metoda i sprawdzone triki
Jak spać w upalne noce bez klimatyzacji? Egipska metoda i sprawdzone triki
Masz taki powerbank? Producent apeluje. Ryzyko pożaru przez wadę baterii
Masz taki powerbank? Producent apeluje. Ryzyko pożaru przez wadę baterii
Xiaomi Smart Band 10 debiutuje w Polsce. Nowa opaska ma większy ekran
Xiaomi Smart Band 10 debiutuje w Polsce. Nowa opaska ma większy ekran
Podwodne muzeum w Akabie. Czołgi i śmigłowiec na dnie Morza Czerwonego
Podwodne muzeum w Akabie. Czołgi i śmigłowiec na dnie Morza Czerwonego
Wystarczy 15 minut. Uzyskano syntetyczne paliwo z dwutlenku węgla
Wystarczy 15 minut. Uzyskano syntetyczne paliwo z dwutlenku węgla
System e-Taste. Wirtualna rzeczywistość i doznania smakowe
System e-Taste. Wirtualna rzeczywistość i doznania smakowe
Stworzyła je sztuczna inteligencja. Naukowcy nie są pewni jak działąją
Stworzyła je sztuczna inteligencja. Naukowcy nie są pewni jak działąją
Kim są tajemniczy przodkowie? Mamy 20 proc. ich DNA
Kim są tajemniczy przodkowie? Mamy 20 proc. ich DNA
Innowacyjny wynalazek. Urządzenie kwantowe zamiast GPS?
Innowacyjny wynalazek. Urządzenie kwantowe zamiast GPS?