Jak oszczędzić na ogrzewaniu? Garść porad przed zimą

Ta zima będzie dla wielu Polaków naprawdę ciężka, a podwyżki rachunków za ogrzewanie odczujemy wszyscy. Nie możemy być pewni, jak będą kształtować się ceny gazu, natomiast już wiadomo, że ciepło systemowe podrożeje nawet o 40 proc., a węgla w Polsce będzie brakować. Specjaliści z Forum Energii przygotowali poradnik, w którym podpowiadają, jak można zredukować wydatki na ogrzewanie najbliższej zimy i jakie działania możemy podjąć już teraz.

Zdaniem specjalistów Forum Energii, polskie domy są bardzo energochłonne. Chodzi tu w dużej mierze o budynki nieco starsze, których termoizolacja nie jest najlepsza, a stolarka okienna i drzwiowa przyczynia się do sporych strat energii. Na szczęście istnieje kilka sposobów na to, by minimalizować koszty ogrzewania.

Termostaty grzejnikowe to doskonale znane rozwiązania, które jednak wcale nie są standardem, szczególnie w przypadku budynków, gdzie ostatnia modernizacja instalacji centralnego ogrzewania odbyła się niedawno. Ich montaż jest stosunkowo prosty i wiele osób poradzi sobie z nim bez konieczności zatrudniania fachowca.

W poradniku Forum Energii możemy przeczytać, że koszt zestawu, na który składa się zawór termostatyczny z głowicą, zaczyna się od ok. 50 zł. Zlecenie jego montażu fachowcowi powinno kosztować między 35 a 65 złotych.

Termostat grzejnikowy może przynieść spore oszczędności energii. Według szacunków autorów wspomnianego poradnika temperatura niższa o jeden stopień Celsjusza to o ok. 5-8 proc. mniej energii. Ponadto odpowiednia regulacja temperatury przynosi dodatkowe korzyści. Jeśli w pomieszczeniu jest zbyt zimno, ściany przemarzają i może pojawić się grzyb. Gdy jest zbyt ciepło - cierpią śluzówki dróg oddechowych, osłabiany jest układ odpornościowy, a ponadto w wysokiej temperaturze gorzej się śpi i trudniej o skupienie.

Należy pamiętać, że aby termostat przynosił oszczędności, musi działać poprawnie. To z kolei można zapewnić przez odkręcenie i zakręcenie ich od minimum do maksimum raz w miesiącu. Po zakończeniu okresu grzewczego konieczne jest odkręcić zawory do maksimum i zostawić je tak aż do przyszłej jesieni.

Inwestycja ta z pewnością będzie opłacalna. Specjaliści z Forum Energii w swoim poradniku oszacowali, że stosowanie głowic termostatycznych może przynieść aż 30 proc. oszczędności energii potrzebnej do ogrzania budynku (R. Hirschberg, Energy efficiency related to the change of thermostatic radiator valves. Research Report, 2016).

Posiadanie głowic termostatycznych pozwala zoptymalizować wysokość temperatury w pomieszczeniu do naszych potrzeb. W łazience powinna ona oscylować w granicach 24-25 stopni Celsjusza, w pokoju dziennym lub dziecięcym pożąda się temperatury rzędu 21 stopni, podczas gdy w sypialni wystarczy temperatura między 17 a 19 stopni. W kuchni natomiast temperatura ogrzewania nie powinna przekraczać 20 stopni. Wynika to z faktu, że sprzęt kuchenny generuje spore ilości ciepła, które podnoszą temperaturę w pomieszczeniu.

Dobrym nawykiem jest też obniżanie temperatury w pomieszczeniach, jeśli w nich nie przebywamy. Jeśli wychodzimy z domu na cały dzień, warto zredukować temperaturę o kilka stopni. To samo wskazane jest w przypadku niezamieszkałych części budynku. Pomocne mogą być tu urządzenia inteligentne, w których da się precyzyjnie programować docelową temperaturę pomieszczenia o określonych porach.

Ważną poradą jest wskazanie odpowiedniego sposobu wietrzenia pomieszczeń zimą. Prosty nawyk pozwala uniknąć marnowania ciepła. Schemat postępowania jest prosty - kilka lub kilkanaście minut przed wietrzeniem należy zakręcić termostaty, następnie okno należy otworzyć na oścież, tak, by jak najszybciej przewietrzyć pomieszczenie, a po zamknięciu okna należy ponownie odkręcić grzejnik.

Szybkie wietrzenie pozwoli na dopływ świeżego powietrza do budynku, a w odróżnieniu od długotrwałego wietrzenia przez uchylone okno, nie doprowadzi do wychłodzenia ścian w pomieszczeniu. Zakręcenie grzejnika ma na celu uniknięcie sytuacji, gdy cyrkulujące powietrze będzie niepotrzebnie grzane - stracimy wówczas mniej ciepła.

Dodatkowo warto pamiętać o korzystaniu z rolet. Najkorzystniej jest zasłaniać okna na noc i wtedy, gdy pogoda nie jest słoneczna, a odsłaniać je, gdy Słońce świeci intensywnie. Zredukuje to straty ciepła i zmaksymalizuje jego dopływ przez promienie słoneczne.

Im mniejsze pomieszczenie, tym trudniej je właściwie umeblować. Trzeba jednak pamiętać, że grzejniki powinny być możliwie dobrze dostępne, tak, by powietrze mogło swobodnie krążyć. Zalecane jest co najmniej 10-20 cm odstępu między grzejnikami a elementami wyposażenia. To rada szczególnie ważna dla osób mieszkających w blokach. Zaburzona cyrkulacja powietrza może sprawiać, że odczyty z mierników ciepła będą wyższe, niż powinny być, co przełoży się na wyższe rachunki za ogrzewanie.

Co roku przed sezonem grzewczym należy przyjrzeć się instalacji grzewczej. Wskazane jest wyczyszczenie kotła, przewodu kominowego, profesjonalny przegląd kotła grzewczego, a także sprawdzenie instalacji, odpowietrzenie jej i usunięcie ewentualnych nieszczelności. Ma to wpływ nie tylko na oszczędności, ale też na bezpieczeństwo.

Ekrany zagrzejnikowe to bardzo proste, ale pożyteczne elementy wyposażenia. Jest to pianka pokryta folią aluminiową, która odbija ciepło emitowane z grzejnika w kierunku ściany i kieruje je do wewnątrz pomieszczenia. Kosztują one raptem kilka złotych za metr bieżący, a pozwalają na oszczędzenie od 2 do 7 proc. energii w zależności od jakości ekranu (N. König, Der Einfluss von warmereflektierenden Folien in Heizkorpernischen auf den Heizenergieverbrauch eines Hauses , Fraunhofer - Institut fur Bauphysik, 1980).

Niebawem zaczyna się jesień. Warto przyjrzeć się możliwym drogom do usprawnienia instalacji grzewczej w domu lub mieszkaniu, by w mniejszym stopniu odczuwać wysokie koszty ogrzewania. Drogi gaz i węgiel tej zimy to niemal pewnik, trudno będzie więc szukać w nich oszczędności. Pozostaje tylko optymalizacja zużycia energii.