APKWS, czyli jak zmienić niekierowane pociski w broń precyzyjną [wideo]

Niekierowane pociski rakietowe (npr) to typ uzbrojenia prawie tak starego jak historia lotnictwa wojskowego. Dopiero charakter obecnych wojen wymusił ich modernizację, aby stały się uzbrojeniem kierowanym. Pierwsze gotowe takie rozwiązanie – APKWS – czeka debiut bojowy w Afganistanie.

Niekierowane pociski rakietowe (npr) to typ uzbrojenia prawie tak starego jak historia lotnictwa wojskowego. Dopiero charakter obecnych wojen wymusił ich modernizację, aby stały się uzbrojeniem kierowanym. Pierwsze gotowe takie rozwiązanie – APKWS – czeka debiut bojowy w Afganistanie.

Zapotrzebowanie na tak zmodyfikowane rakiety zgłosiły siły zbrojne USA. Podstawowym typem npr używanym przez Amerykanów są pociski rodziny Hydra 70 kal. 70 mm. Przenoszone są przeważnie w 7-/19-tubowych zasobnikach, które często można zobaczyć podwieszone na pylonach amerykańskich śmigłowców bojowych.

Obsługa naziemna holenderskiego AH-64D w Afganistanie ładuje pociski do wyrzutni. Npr Hydra 70 dostępne są w kilku wariantach z kilkoma głowicami (stąd ich różny wygląd i wymiary), m.in. odłamkowo-burzącą, odłamkową, ppanc., dymną, oświetlającą. Zasięg skuteczny wynosi ok. 8 km.

Jeden z najnowszych śmigłowców USMC, czyli UH-1Y Venom, podczas testów uzbrojenia. Z 19-tubowych wyrzutni LAU-61D/A odpala salwę Hydr. Npr-y nigdy nie miały być zbytnio celne. Ich zadanie to jak najszybsze pokrycie ogniem atakowanego obszaru. Niecelność tej broni była jej zalet, ale to się zmienia.

Wojny toczone w Iraku i w Afganistanie wymusiły szerokie użycie precyzyjnego uzbrojenia. Dodatkowo większość celów atakowana była w gęsto zaludnionych miastach (Irak) lub w trudnym, zróżnicowanym terenie (Afganistan), często w bliskim kontakcie z własnymi oddziałami naziemnymi. Wymagana była precyzja, ale też zredukowana siła rażenia. Na to nakładał się kolejny problem – koszty. Półśrodkiem były ppanc. pociski kierowane. Część z nich zamiast głowic kumulacyjnych otrzymała głowice odłamkowo-burzące. Były celne, miały umiarkowaną siłę rażenia, ale wciąż były drogie (średnio ponad 100 tys. sztuka).

Z tych niedostatków zdawano sobie sprawę od dawna. Program rozwoju takiego uzbrojenia, nazwany Advanced Precision Kill Weapon System (APKWS, zaawansowany system uzbrojenia precyzyjnego rażenia), ruszył jeszcze w 1996 roku. Bez zanudzania historycznymi szczegółami - zakończył się niczym. Dekadę później powrócono do tematu pod nazwą APKWS II. Również ta odsłona ma swoje wzloty i upadki związane z cięciami w budżecie Pentagonu. Ale tym razem sprawę sfinalizowano.

Zwycięskie okazało się rozwiązanie opracowane przez koncern BAE Systems i General Dynamics (producent Hydry 70). Skonstruowano dodatkowy moduł. Zawiera on cztery rozkładane po odpaleniu powierzchnie aerodynamiczne, na których krawędzi natarcia zainstalowane są cztery czujniki wiązki laserowej (Distributed Aperture Semi-Active Laser Seeker, DASALS). APKWS II naprowadza się na wiązkę laserową odbitą od celu. Moduł zawiera też elektronikę sterującą, a jego montaż jest prosty. Wkręca się go pomiędzy głowicę bojową a sekcję z silnikiem. Następnie należy dostroić tryb pracy czujników laserowych pocisku do charakterystyki laserowego podświetlacza celu.

UH-1Y odpala APKWS II. Korekta jego kursu jest na tyle dokładna, że umożliwia zwalczanie celów punktowych na dystansie ok. 1,5-5 km (do 3 mil). Zdjęcia śmigłowców UMCS to nie przypadek. Marines i US Navy przejęły program APKWS II, gdy US Army przerwała jego finansowanie. Dlatego to śmigłowce Marines UH-1Y i AH-1W/Z oraz bezzałogowe MQ-8B Fire Scout US Navy dostaną nowe pociski. Początkowo cena APKWS II była wysoka, ok. 47 tys. dol. sztuka. Szybko udało się ją zbić poniżej 30 tys. Docelowo APKWS II ma kosztować ok. 15% tego co ppk AGM-114 Hellfire II.

W styczniu z powodzeniem pierwsze APKWS II wystrzelił samolot AT-6C. Jest to szkolno-bojowa maszyna do zadań przeciwpartyzanckich na bazie samolotu treningowego HawkerBeechcraft T-6C. Sześć T-6C+ uzbrojonych w APKWS II kupił Meksyk. Na pewno zostaną użyte w wojnie domowej z kartelami narkotykowymi. BAE Systems deklaruje, że już wkrótce przetestowana zostanie wersja APKWS II dla samolotów odrzutowych AV-8B (USMC) i A-10C (USAF).

Źródło: Aviation Week, BAE Systems, General Dynamics, Defense Industry Daily